Fréttatíminn - 30.11.2012, Qupperneq 42

A
ð kvöldi 8. nóvember
2000 hafði sambýlis-
kona Einars Arnar
Birgissonar sam-
band við lögregluna
í Kópavogi og sagðist óttast um
unnusta sinn en ekkert hafði heyrst
frá honum frá því að hann fór að
heiman um morguninn. Formleg
leit að Einari Erni hófst síðan um
nóttina að ósk aðstandenda hans.
Morguninn eftir fannst bifreið
hans á bílastæði við Hótel Loftleiðir
þaðan sem árangurslaust var reynt
að rekja slóð hans með hjálp leitar-
hunda. Undarlegt þótti að hundarn-
ir skyldu ekki komast á sporið þar
sem þeir geta rakið slóð í þéttbýli
jafnvel þótt hún sé margra daga
gömul.
Ættingjar og vinir leita
Helgina eftir að Einar Örn hvarf
tóku um 200 ættingjar hans og vin-
ir þátt í leitinni að honum víðsvegar
í nágrenni Reykjavíkur. Leitað var
á Reykjanesi, á Bláfjallasvæðinu,
á Álftanesi þar sem björgunar-
sveitir gengu fjörur. Ættingjar og
vinir Einars Arnar tóku að sér leit
á strandlengjunni frá Garðabæ að
Kolkuósum. Þeir leituðu til þriðju-
dags en þá var leitinni hætt þar
sem ljóst var að um sakamál væri
að ræða. Atli Helgason, lögfræð-
ingur og meðeigandi Einars Arnar
að Gap Collection, tók virkan þátt
í leitinni. Lík Einars Arnar fannst
ekki fyrr en Atli hafði verið hand-
tekinn og játað að hafa orðið honum
að bana. Einar Örn hafði verið
týndur í viku þegar lík hans fannst í
hraunsprungu við Grindavíkurveg
þar sem Atli hafði komið því fyrir
og hulið með grjóti.
Kynntust í boltanum
Einar Örn og Atli höfðu þekkst í
mörg ár en þeir kynntust þegar
Einar Örn byrjaði að spila fótbolta
með meistaraflokki Víkings þegar
Atli var fyrirliði. Kunningsskapur
þeirra hélt áfram utan vallar og Atli
var um skeið lögmaður Einars Arn-
ar. Skömmu áður en Atli myrti Ein-
ar Örn opnuðu þeir GAP-verslunina
saman. Einar Örn hafði tryggt sér
umboð fyrir vörumerkin Gap, Old
Navy og Banana Republic og fór í
framhaldinu að leita að fjárfestum.
Úr varð að Atli ætlaði að útvega fjár-
magn til rekstrar verslunarinnar.
Það fjármagn hafði hins vegar ekki
skilað sér þegar upp úr sauð á milli
viðskiptafélaganna.
Böndin bárust fljótt að Atla þar
sem ljóst þótti að hann segði ekki
satt og rétt frá samskiptum sínum
við Einar Örn þennan örlagaríka
nóvember dag. Atli sagðist ekkert
hafa hitt Einar Örn þann 8. nóvem-
ber en gögn lögreglu bentu til ann-
ars. Þann 14. nóvember var gerð
húsleit á heimili Atla og á vinnustað
hans. Hann var síðan handtekinn
daginn eftir og játaði þá við skýrslu-
töku að hafa banað Einari Erni í
Öskjuhlíð með því að slá hann í höf-
uðið með hamri. Hann sagðist hafa
falið líkið í hrauninu við Grindavík
og vísaði lögreglu á felustaðinn.
Atli sagði það ekki hafa verið
ásetning sinn að myrða Einar Örn
heldur hafi hann verið gripinn ofsa-
hræðslu og hafi talið sig þurfa að
verjast. Dauði Einars Arnar hafi
verið hörmulegt slys sem varð eftir
rifrildi þeirra og átök.
Fjögur hamarshögg
Atli og Einar Örn mæltu sér mót
í Öskjuhlíð á stað sem Atli sagði
þá oft hafa hist á áður. Þeir ræddu
verslunarreksturinn og Einar
spurði Atla um peningana sem Atli
ætlaði að leggja í reksturinn. Atli
sagðist ekki vera með upphæðina
tilbúna. Við yfirheyrslur sagðist
hann hafa sagt Einari Erni að hon-
um þætti ósanngjarnt hvernig alltaf
hallaði á hann í samskiptum þeirra.
Deilan hafi síðan magnast og margt
sagt sem betur hefði verið látið
ósagt. Einar Örn hafi ýtt við honum
og hann ýtt til baka. Í dómsskjölum
lýsir Atli atburðarásinni á þennan
veg: „Ákærði lýsti því svo að sér
hafi fundist „allt vera orðið brjálað“.
Hann hafi staðið við bifreið sína
farþegamegin er Einar Örn hafi
slegið til hans og reynt síðan að
sparka í hann. Ákærði kvaðst hafa
ýtt á móti. Hann hafi þá forðað sér
heilan hring í kringum bílinn þar til
hann opnaði afturdyrnar farþega-
megin, þar sem hafi verið mikið af
alls konar verkfærum.“
Þar greip Atli til hamarsins og
sagðist hafa ætlað að ógna Einari
Erni með honum. „Einar Örn
kom þá vaðandi og sló ég hann þá
með hamrinum,“ sagði Atli í yfir-
heyrslunni. Hann sagðist lítið muna
hvað gerðist á þessari stundu og
atburðurinn væri „óraunverulegur“
í huga hans. „Hann mundi eftir
Einari Erni liggjandi í jörðinni og
kvaðst hafa reynt lífgunartilraunir
á honum. Taldi hann Einar Örn
vera látinn, kvaðst hann hafa séð
og fundið að Einar andaði ekki.“
Atli gekkst við því að hafa lamið
Einar Örn tvisvar með hamrinum
en krufning leiddi í ljós að höggin
voru fjögur.
Sakhæfur á örvandi lyfjum
Tómas Zoëga geðlæknir vann
geðrannsókn á Atla og komst að
þeirri niðurstöðu að hann væri
sakhæfur. Í skýrslu hans kemur
fram að Atli hafi misnotað örvandi
efni, ephedrin og amfetamín, og
notkunin hafi haft áhrif á hegðun
hans og gerðir allra síðustu mán-
uði. Hann hafi verið upptekinn af
smáatriðum og oftúlkað mikilvægi
þeirra. Í skýrslu Tómasar segir.
„Sú spurning vaknar, hvort Atli
oftúlkar augnaráð vinar síns, sem
sýnist verða til þess að Atli fyllist
skelfingu og grípur til hamarsins.“
Tómas sagði ekki hægt að slá neinu
föstu um það hvort lyfjaneysla Atla
hefði haft áhrif á gerðir hans.
Ekki var við annað að styðjast
en framburð Atla um atburðinn og
ekkert í gögnum málsins benti til
þess að hann hafi fyrirfram verið
búinn að taka ákvörðun um að bana
Einari Erni. Dómurinn yfir Atla
miðaði því við að „ásetningur hans
hafi orðið til er hann reiddi hamar-
inn til höggs.“
Þórarinn Þórarinsson
toti@frettatiminn.is
Atli Helgason játaði að hafa myrt við-
skiptafélaga sinn, Einar Örn Birgisson,
við skýrslutökur sama dag og hann var
handtekinn.
Banaði viðskipta-
félaga með hamri
Þann 8. nóvember árið 2000 sinnaðist viðskiptafélögunum Atla Helgasyni og Einari Erni Birgis-
syni en þeir ráku saman tískuverslunina GAP á Laugavegi. Deilu þeirra um fjármál lauk með því
að Atli banaði Einari Erni með fjórum hamarshöggum í höfuðið. Atli ók síðan með félaga sinn
í skotti bifreiðar sinnar út fyrir borgina og faldi lík hans í hraungjótu í nágrenni Grindavíkur.
Sjötti þáttur Sannra íslenskra sakamála á Skjá einum fjallar um morðið á Einari Erni og þá
örvæntingarfullu leit sem gerð var að honum.
Deilur Atla og
Einars Arnar um
fjármál leiddu
til átaka sem
enduðu með því
að Atli banaði
Einari Erni með
hamarshöggum í
höfuðið.
42 sakamál Helgin 30. nóvember-2. desember 2012