Læknablaðið - 15.10.1952, Blaðsíða 8

20
LÆKNABLAÐIÐ
að sjúkdómurinn þekkist víðar,
t.d. í mið- og suður Evrópu og
í norður Afríku. Farsóttin byrj-
ar venjulega að áliðnu sumri og
gengur fram á haust. Hér á
landi virðist sjúkdómurinn ekki
eins bundinn við ákveðinn árs-
tíma eins og annars staðar. T.d.
byrjar farsótt hér í júlí 1926 og
er ekki lokið fyrr en í septem-
ber næsta ár. Farsóttin er
venjulega staðbundin, en geng-
ur ekki eins og alda yfir heil
lönd eða heimsálfur, eins og t.d.
á sér stað um influenzu. Smit-
næmið er ekki mikið, oftast
sýkjast aðeins 1 eða 2, j)ó að
6—8 manns séu á heimilinu, það
cr meira hjá fólki sem er undir
tvítugs aldri en hinum, sem eldri
eru.
Meðgöngutíminn er 2—4 dag-
ar. Sjúkdómurinn byrjar
skyndilega, tíðast eins og þruma
úr heiðskýru lofti. Hiti er nærri
stöðugt einkenni, og þegar
liann er hár, þá fylgir kulda-
hrollur. Hitinn fer sjaldan yfir
40 C, og oft fá sjúklingar aðeins
hitavott. Hitinn hagar sér ekki
sérkennilega að öðru leyti en
því, að hann fellur um leið og
önnur einkenni hverfa.
Höfuðeinkennið er stingurinn
eða vöðvaverkirnir. Stingurinn
er tíðastur á því svæði þar sem
þyndin festist á líolinn og eink-
um að framan og á hliðum, en
minna að aftan. Hann er einnig
tíður í efri hluta kviðarvöðva,
en sjaldnar í hnakka-, bak- og
útlimavöðvum. Stingurinn
eykst við hreyfingu, djúpa inn-
öndun, hixta, hnerra eða hósta,
hann er venjulega stöðugur, en
kemur þó stundum í hviðum.
Vegna hans verður öndunin tíð
og yfirborðskennd, og sjúkl.
reynir að hagræða sér þannig,
að hinir aumu vöðvar geti
slappazt. Stingurinn helzt mis-
jafnlega lengi, hann hverfur oft
eftir nokkrar klukkustundir, en
stundum ekki fyrr en eftir 6—8
daga. Hann getur komið aftur,
annaðhvort í söniu vöðvana eða
þá í aðra og hækkar þá hitinn
um leið.
Höfuðverkur og þreyta eru al-
geng einkenni, hixti er fátíður,
einnig er sjaldan hósti eða önnur
einkenni, sem fylgja ertingu í
slímhúðum.
Vöðvarnir eru aumir við-
komu og stundum spenntir;
leggja sumir höfundar t. d.
Sylvest, áherzlu á sjáanlegan
þrota í hinum sjúku vöðvum.
Húðin yfir þeim en viðkvæm, en
húðlitur eðlilegur. Vöðvaeymsli
geta haldizt í margar vikur.
Eúlshraðinn svarar til hitans,
en er þó stundum hægari. Væg-
ur roði á afturvegg koksins get-
ur sézt, en er ekki stöðugt ein-
kenni. Eitlaþroti fylgir ekki og
heldur ekki útbrot.
Rannsókn á lungum og hjarta
er tiðast eðlileg. Röntgenrann-
sókn á líffærum brjósthols liefir
verið gerð á allmörgum sjúkl.
og hefir hún aldrei leitt í ljós