Læknablaðið - 15.10.1952, Blaðsíða 27

LÆKN ABLAÐIÐ
39
höfðu fengið morfin skömmu
fyrir komu á spítala. Dóu tveir
þeirra nokkrum klukkustund-
um eftir morfin-gjöfina. Voru
þeir 46 og 49 ára.
Hove skýrir frá þremur sjúkl-
ingum, sem allir voru vistaðir
á deiltl geðveikrasjúklinga
vegna gruns um eitrun. Sjúkl-
ingarnir komu á sjúkrahúsið í
sama mánuðinum, enda hafði þá
gengið innfluenzufaraldur. Þeir
misstu allir meðvitund stuttu
eftir að þeir fengu morfininn-
dælinguna. Reyndust þeir allir
hafa ln-onchitis acuta in chron-
ica og cor pulmonale. Tóksl að
hjarga tveimur, en þriðji dó, 49
ára gamall.
Þær 14 sjúkrasögur, sem hér
fara á eftir, eru, að þeirri síð-
ustu undanskilinni, teknar úr
ritgjörð minni, og voru þessir
sjúklingar vistaðir á lyflæknis-
deild B, ríkisspítalans í Kaup-
mannahöfn á árunum 1940- -
1946.
1. tilfelli:
Kona, 56 ára. Diagnosis: Broncli-
itis chron., Emfysema pulm, Cor
pulm. Siðastliðin 25 ár þjáðst af
bronchitisköstum, sem liafa farið
versnandi síðari ár, óvinnufær með
stöðugan hósta og mæði við
minnstu áreynslu. Síðastliðin 2 ár
stundum borið á bjúg kringum ökla.
Við komu var sjúklingur mjög lé-
leg, meðvitundarlaus, dökk-cyano-
tisk i andliti, á höndum og fótum,
með óvenju grunna og hraða önd-
un. Hún komst fyrst til meðvitundar
eftir kröftuga stimulation og dvöl
í súrefnistjaldi í sólarhring. Rann-
sóknir: Bþ. 106/55. Vitalkapacitet:
80%. Venuþrýstingur 70 mm. Ekg.:
Hækkun á Po og Ps, Tcf2 -í-. Rtg—
mynd af cor: Prominens á pulmon-
al-boganum, og breikkun á hægri
art. pulmonalis (18 mm). Rtg. af
lungum: Mikið emfysem, víða kalk-
blettir i v. lunga.
Skömnni fyrir konni á spítalann
hafði sjúklingurinn fengið morfin.
Hún var sá fyrsti cor pulmonale
sjúklingur sem ég sá með morfin-
eitrun. Hin geysilega cyanosis, sem
oft kemur fyrir á cor pulmonale
sjúklingum, minnti mig á liina
„svörtu hjartasjúklinga“. Einnig
komst ég brátt að þvi, að sjúklingur-
inn hafði komið á deildina i svip-
uðu ástandi 2 árum áður, og hafði
þá einnig fengið morfin-gjöf stuttu
fyrir komu.
2. tilfelli.
Maður, 51 árs. Diagnosis: Cor
pulm. chron., Emfysema pulm.,
Bronch. cliron. Fékk malaria fyrir
4 og 8 árum. Mörg ár liaft
liósta, og síðustu 2•—3 árin mæði,
sem aukizt hefir jafnt og þétt. Hef-
ir stundað vinnu sína. Skyndilega
præcordial verkir fyrir 4 dögum
ásamt hita. Obj. við komu mjög lé-
legur, grácyanotiskur, mikil ortho-
pnoe og öndunarerfiðleikar, venu-
stasis á hálsi, systolisk óhljóð við
apex. Hepar nær þverliandarbreidd
niður fyrir rifjabogann. Sjúklingi
var strax gefið 1,5 cg. morfin eftir
komu á spitalann. Ástand sjúklings
versnaði fljótlega, með yfirborðs-
öndun og mjög aukinni cyanosis
þrátt fyrir stimulation og súrefn-
isgjöf. Sjúklingur dó 5 klukkustund-
um eftir koniu. Sektion bönnuð.
Rannsóknir: Ekg.: Mikil hægri
hneigð, P2 og P3 hækkaðir. Rtg. af
thorax: Prominens á pulmonal-
boganum, og mikil stækkun á hjarta
til beggja hliða. Lungun emfysema-
tös, mjög aukin lungnateikning