Læknablaðið - 01.06.1955, Side 20

44
LÆKNABLAÐH)
chemotherapíu áður en gripið er
til hnífsins.
Með langvarandi lyfjagjöf er
átt við a. m. k. 4—6 mánuði, en
oft er þörf á miklu lengri lyfja-
gjöf eða allt að 18—24 mánuð-
um. Um lyfjagjöfina verð ég að
fara nokkrum orðum.
Chemotherapían eða lyfja-
gjöfin er snar þáttur í undir-
búningnum undir aðgerðirnar,
svo og í eftirmeðferðinni og er
eitt af því, sem hefur gert re-
sectíónirnar mögulegar. Chemo-
therapían er vissulega mjög
þýðingarmikið atriði, hvort sem
ákveðin er skurðaðgerð eða ekki.
Við verðum að minnast þess, að
tuberculosis er langvinnur sjúk-
dómur, sem allmjög hættir til
þess að taka sig upp á ný. Það
er því áríðandi að taka sjúkdóm-
inn réttum tökum frá byrjun,
þar sem það er reynsla flesti’a
berklalækna, að erfiðara er að
fást við þau tilfellin, þar sem
sjúkdómurinn hefur tekið sig
upp á ný. Önnur eða þriðja lyf ja-
lota hjá sama sjúklingi er venju-
lega mun gagnsminni en sú
fyrsta og sýnir það mikilvægi
þess, að sjúklingar fái rétta með-
ferð frá byrjun. Það þýðir ekk-
ert að ætla sér að gefa þessi lyf
í 1—2 mánuði, hvíla þá sjúk-
linginn og taka svo til á ný. Við
slíkt hlé á lyfjagjöfinni koma
fram resistent stofnar miklu
fyrr en ella og verður þá áfram-
haldið til lítils gagns. Því mið-
ur verka lyf þessi aðeins bakt-
eríóstatiskt, en a. m. k. ekki
verulega bakterícidalt og gerir
það langa lyfjameðferð nauð-
synlega. Eins og kunnugt er eru
lyfin toxisk við langvarandi
notkun og takmarkar það oft
notkun þeirra. Þá eru og ein-
staka sjúklingar, sem eru of-
næmir fyrir lyfjum þessum og
þola þau ekki þess vegna. Venj-
an er að gefa saman tvö eða
fleiri þessara lyf ja, þá koma síð-
ur fram resistent bakteríur og
lyfin þolast betur á þann hátt
og eru auk þess virkari þanriig.
Þau lyf, sem notuð eru gegn
berklum eru streptomycin og
dihydrostreptomycin,, isonico-
tinacid hydrasamid (INH) og
PAS eða natriumsaltið af henni.
Yms önnur hafa verið reynd, svo
sem sulfon-lyf, thiosemcarbazos
pyricinamid, oxytetracyclin,
neomycin, mycomycin, viomycin
iproniacid. Eru þau ýmist of
toxisk, hafa of litla antituber-
culösa verkun eða resistent bakt-
eríur koma mjög fljótt við notk-
un þeirra. Algengast hefir verið
að gefa saman streptomycin og
PAS eða streptomycin og rimi-
fon eftir að það bættist við árið
1952, en stundum hafa þau öll
verið gefin samtímis. Strepto-
mycin er venjulega gefið 1 gr.
tvisvar í viku og af PAS 12—18
gr. á dag. Er oftast hægt að gefa
þessi lyf þannig saman í 12—18
mán. án þess að resistent stofn-
ar komi fram.
Streptomycin er, eins og