Bændablaðið - 22.08.2013, Blaðsíða 8

Bændablaðið | Fimmtudagur 22. ágúst 20138
Fréttir
Hugmynd að nýrri matvöru varð að veruleika
Íslenskar grænmetispylsur komnar á markað
Grænmetispylsur með íslensku
bankabyggi eru nýjar á
markaðnum og hafa selst vel í
verslunum undanfarna mánuði.
Framleiðandinn nefnir þær
„Bulsur“ en varan er hugarfóstur
Svavars Péturs Eysteinssonar
hönnuðar og tónlistarmanns.
Svavar er sjálfur grænmetisæta
og fannst vanta grænmetispylsur
á markaðinn. Við þróun Bulsunnar
var haft að leiðarljósi að nota
íslenskt hráefni eins og kostur
væri. Þá er lögð áhersla á að útvega
lífrænt ræktað bygg og að nota
ekki aukaefni. Í Bulsunum er m.a.
bankabygg frá Vallanesi, repjuolía
frá Þorvaldseyri, salt frá Reykjanesi
á Vestfjörðum og blóðberg frá
Sandi í Aðaldal. Fljótlega eftir að
varan kom á markað var ljóst að
eftirspurnin var slík að auka þyrfti
framleiðsluna. Auk Svavars starfar
Berglind Hasler við Bulsugerðina
en þau eru hjón.
Hætti að borða kjöt og langaði í
grænmetispylsu
„Ég hætti að borða kjöt fyrir tveimur
árum síðan og fann fljótlega að það
vantaði eitthvað sem kæmi í staðinn
fyrir kjötpylsurnar. Prófaði innfluttar
grænmetispylsur og spurði mig hvort
ekki væri markaður fyrir innlenda
framleiðslu. Í kjölfarið fór ég að prófa
mig áfram og tók raunar 12 mánuði í
tilraunir ásamt fleirum. Bankabyggið
er meginuppistaðan í vörunni og svo
leitaði ég að öðrum hráefnum. Í stað
þess að endurgera erlendar uppskriftir
að grænmetispylsum, sem eru að
megninu til úr soja, þá ákvað ég að
búa til sérstaka íslenska afurð sem
væri án allra aukaefna og ekki unnin
úr dýraafurðum,“ segir Svavar. Utan
um bulsuna er plastgörn sem er óæt
og þarf að taka af fyrir neyslu. Best
þykir að steikja eða grilla Bulsurnar
að sögn Svavars.
Fengu ráðgjöf víða
„Ég hafði sjálfur enga reynslu í mat-
vælaiðnaði eða matvælaframleiðslu.
Það sem ég gerði var að setja mig í
samband við fjölda fólks, fá ráðgjöf
og afla mér upplýsinga úr öllum
áttum. Hjá Matís fékk ég mjög góðar
viðtökur og fékk að nýta matar-
smiðjurnar þeirra. Þar fékk ég mikla
og góða ráðgjöf um þróun vörunnar.
Þá var Nýsköpunarmiðstöð mér
innan handar, bæði með fjár-
stuðning og ráðgjöf. Ég fór líka
á fjölbreytt námskeið á vegum
Nýsköpunarmiðstöðvar sem var
góður skóli.“ Svavar segir að í öllu
þessu ferli hafi varan sprottið fram
og sé nú fáanleg í verslunum.
Seldust upp á nokkrum
klukkutímum
„Við gerðum fyrsta skammtinn
og dreifðum í Frú Laugu og í
Melabúðina. Sjálfur reiknaði ég
með að hann dygði í um viku en
nokkrum klukkustundum eftir að
Bulsurnar voru komnar í verslanir
var ljóst að það þyrfti að framleiða
meira því lögunin var fljótt upp-
seld. Ég gerði aðra lögun og sleit
mér út með vöku og stóð ósofinn
við pylsusprautuna í nokkra daga.
Fljótlega var mér ljóst að ég yrði að
breyta framleiðsluaðferðunum ef
það ætti að vera eitthvað vit í þessu.
Þá tókum við ákvörðun um að skala
framleiðsluna upp og leita samstarfs
við Esju Gæðafæði. Nú framleiðum
við Bulsurnar í aðstöðu hjá þeim
og njótum aðstoðar fagmanna hjá
fyrirtækinu,“ segir Svavar.
Neytendur geta sem fyrr segir
nálgast Bulsurnar í Melabúðinni og
Frú Laugu en einnig í Víði, Krónunni,
Nóatúni, Iceland, Lifandi markaði og
Nettó.
Vakin og sofin yfir rekstrinum
Markaðssetning og dreifing á
Bulsunum er á hendi þeirra hjóna
Svavars og Berglindar. „Við erum
vakin og sofin yfir þessu, sjáum um
allt sem tengist rekstrinum,“ segir
Svavar en framundan er að losa
sig frá sjálfri framleiðslunni. „Það
er hugmyndin að einbeita okkur
að þróun á fleiri vörutegundum.
Við höfum áhuga á að gera fleiri
bragðtegundir af Bulsunum,“ segir
Svavar Pétur.
Ætla að flytja á Strandir
Aðspurður um framtíðaráform
segir Svavar fjölskylduna hyggjast
flytjast norður á Strandir í haust.
Þar hafa þau hjónin leigt jörð og
ætla sér að þróa fyritækið þaðan
og rækta það sem hægt er nyrðra.
„Ætli við setjum ekki upp fyrstu
Bulsjusjoppuna á Ströndum og
sjáum hver traffíkin verður!“
En er hægt að lifa af Bulsu-
framleiðslunni einni saman? „Ég
held að það verði bara að koma í
ljós að einhverjum tíma liðnum þegar
komin er reynsla á Bulsusöluna. Það
er að minnsta kosti talað um það að
geti Íslendingar lifað af einhverju þá
sé það matvælaframleiðsla,“ segir
Svavar Pétur að lokum.
/TB
Bulsurnar eru fjórar í knippi.
Svavar Pétur Eysteinsson framleiðir og selur grænmetispylsur sem nefnast Bulsur. Hér er Svavar í versluninni Frú
Laugu þar sem viðskiptavinir hafa tekið þessari nýju vöru fegins hendi. Myndir / TB
Íslenska hvönnin vinsæl í
Bandaríkjunum
Fyrirtækið SagaMedica ehf. hefur
stundað hvannarskurð í rúman
áratug og hefur umfangið vaxið
með ári hverju. Í sumar varð
mesta aukningin hingað til en
vel á annan tug manna vann við
hvannarskurð í Ölfusholti, Vík, á
Flúðum og í Hrísey. Á síðastnefnda
staðnum hefur hvannarskurður
farið mjög vaxandi síðustu ár
en Hrísey hefur fengið lífræna
vottun.
Kristinn Leifsson, verkefnastjóri
hjá SagaMedica, segir að ástæðan
fyrir þessari miklu hráefnistöku í
ár sé mjög hraður vöxtur í sölu á
SagaPro í Bandaríkjunum. SagaPro
er náttúrulyf unnið úr hvannarlaufi
sem dregur úr tíðni þvagláta.
„SagaMedica hóf samstarf við
nýjan dreifingaraðila í Bandaríkjunum
í mars en salan hefur farið langt fram
úr björtustu vonum. Nú er svo komið
að salan ytra nemur tvöfaldri árssölu
á Íslandi. Ef fram heldur sem horfir
mun því verða aukin þörf á mannskap
í hvannarskurði á næstu árum,“ segir
Kristinn Leifsson.
Hvannarskurður í Hrísey.
Mynd / Saga medica
Unnið hefur verið markvisst að
því að spara raforku og bæta með-
höndlun og gæði frystivara í lág-
vöruverðsverslunum Nettó. Þetta
er m.a. gert með því að setja gler-
lok á 28 frysta í Nettóverslunum
landsins að erlendri fyrirmynd.
Með þessum breytingum sparar
hver frystir um sig um 35.000
kílóvattstundir á ári, eða sem nemur
orkunotkun níu meðalstórra heimila.
Í krónum talið nemur árlegur
sparnaður hvers frystis um 470 þús.
kr. miðað við raforkuverð til heimila.
Nettó mun með þessum hætti
spara árlega tæplega milljón kílóvatt-
stundir rafmagns eða álíka orku og
ársnotkun 250 meðalstórra heimila.
Heildarsparnaður vegna breyting-
anna á frystunum verður því sam-
tals um 13 milljónir króna miðað
við raforkuverð til heimila.
Með þessum breytingum
haldast gæði matvörunnar betur þar
sem hitastig er mun stöðugra og
ísmyndun minni.
Frystar með glerlokum spara milljónir króna
Hver frystir sparar sem svarar orku-
notkun níu meðalstórra heimila á ári.
14 kílóa grasker úr Borgarfirði
Graskerjaræktun er ekki það
fyrsta sem fólki dettur í hug þegar
íslenskur landbúnaður er annars
vegar. 14 kílóa borgfirskt grasker
var þó til sölu í búvöruverslun-
inni Ljómalind í Borgarnesi á
dögunum.
Í versluninni var haldinn markaður
um síðustu helgi þar sem kynntar
voru ýmsar söluvörur, s.s. kjöt, sultur,
þurrkað grænkál og ostar. Graskerið,
sem var boðið upp af sýslumanni,
var af yrkinu Marina di Chioggia
en það hefur gómsætt appelsínugult
aldinkjöt. Hið risavaxna grasker vóg
um 14 kíló en því var sáð 17.mars.
Ágóðinn af sölunni, 6.000 krónur,
rann til Hjúkrunarheimilisins
Brákarhlíðar í Borgarnesi til styrktar
byggingu hænsnakofa. Graskerið var
ræktað af Stellu Dögg Blöndal en
hún er aðeins 16 ára gömul og ein af
aðstandendum Ljómalindar.
Ljómalind er félag matar og
handverksfólks á Vesturlandi og er
til húsa að Sólbakka 2. Þar eru til
sölu afurðir beint frá býli, bæði matur
og handverk.
Grasker eru ekki algeng hér á landi.
Búið er að fella ríflega 400 hreindýr
á því veiðitímabili sem nú stendur
yfir. Hreindýrakvótinn í ár er alls
1.229 dýr, 623 kýr og 606 tarfar.
Hefja mátti veiðar á törfum 15. júlí
síðastliðinn en tímabilinu lýkur um
miðjan september. Veiðar á kúm
hófust í byrjun ágúst og lýkur 20.
september.
Jóhann Guttormur Gunnarsson,
starfsmaður Umhverfisstofnunar á
Austurlandi, segir það sitt mat að
veiðimenn komi of seint til veiða
og það sé helsta skýringin á því að
ekki sé búið að fella fleiri dýr en raun
ber vitni. „Það er alltof algengt að
menn komi ekki austur til veiða fyrr
en gæsaveiðitímabilið hefst og ætli
að samnýta ferðina,“ segir hann og
telur slíkt ekki alltaf góðri lukku stýra.
Veðurfar hafi verð hagstætt til veiða
það sem af er sumri en úr þessu geti
brugðið til beggja vona. „Menn hafa
ekki nýtt sér þetta góða veiðiveður í
nægilega ríkum mæli.“
Halda sig hátt uppi til fjalla
Jóhann segir að nú í ár sé nokkuð stór
kvóti á svæði 7, við Djúpavogshrepp,
en það sé erfitt svæði yfirferðar. Einn
þriðji hluti alls kvótans er á því svæði.
„Þetta er erfitt svæði og menn þekkja
það ekki eins vel og mörg önnur,
þannig að það kann að skýra að hluta
til hversu fá dýr hafa verið felld. Eins
er líka stór kvóti í ár á svæði 1 sem
er norðan við Jökulsá á Dal og það er
líka erfitt yfirferðar,“ segir Jóhann.
Almennt segir hann dýrin halda sig
hátt uppi til fjalla.Stofninn sé hins
vegar í ágætu lagi, allt tal um annað
sé þvættingur.
Heilbrigðisstimplun
Umhverfisstofnun hefur á vef sínum
birt tilkynningu um að þeir sem ætli
sér að selja hreindýrakjöt í haust,
heilan skrokk eða hluta til veitinga-
staða eða smásöluaðila verði að fá
kjötið heilbrigðisstimplað. Sláturhús
Norðlenska á Höfn í Hornafirði tekur
að sér að flá hreindýr og heilbrigðis-
stimpla kjöt. Koma skal með dýrið
óflegið á staðinn til að það fáist
stimplað. /MÞÞ
Aðeins búið að fella um 400 hreindýr úr ríflega 1.200 dýra kvóta
Gæsaveiðitímabilið að hefjast
„Við erum fullir bjartsýni í
upphafi veiðitímabilsins, enda
sýna talningar að gæsastofnar eru
í góðu áskigkomulagi og því má
vænta þess að veiði geti orðið góð,“
segir Elvar Árni Lund formaður
Skotvís, en gæsaveiðitímabilið
hófst fyrr í vikunni.
Elvar Árni segir að samkvæmt
talningu sem fram fór síðastliðið
haust hafi komið í ljós að vöxtur er í
öllum gæsastofnum og sem dæmi er
talið að um 360 þúsund fuglar séu í
heiðargæsastofninum. Grágæsastofn
er að hans sögn líka í góðu lagi.
Gæti verið seinna á ferðinni
„Það voraði frekar seint, en sumarið
var gott og því eru líkur á að varp hafi
tekist ágætlega í ár og ungar komist á
legg. Ef til vill verður gæsin eitthvað
seinna á ferðinni en gengur og gerist,
heiðargæs verpti fremur seint í ár því
það var mikill snjór á hálendinu fram
eftir vori og þær því lengur í túnum,“
segir Elvar Árni.
Gæs í samkeppni við fé um beit
Elvar Árni segir það sitt mat að
fulltrúar bænda og Skotvís ættu að
ræða meira saman um gæsaveiðina.
„Við bendum á að gæsin er í
samkeppni við fé bænda um beit og
eins liggur hún gjarnan á svæðum
sem verið er að græða upp á melum
og móum. Það er því sameiginlegur
hagur okkar að veiði sé innan hóflegra
marka,“ segir Elvar Árni.
Hann segir að brýnt sé fyrir
félagsmönnum í Skotvís að ganga
vel um þau lönd sem þeir fari um og
eftir því sem hann besti viti fari þeir
eftir því í hvívetna.
/MÞÞ