Læknablaðið - 01.06.1960, Qupperneq 38

68
LÆKNABLAÐIÐ
dags. 13. febr. 1734: Den anden
Medicus Detharding, som vi fik
fra Rostock, var en stor Mand
derude, men sandelig intet
Miraculum her. Hans anato-
miske Lektier for Barberene
love os ingen store Ting om
hans Pliysica experimentalis.“
(J. Petersen, 1893, 127. hls.).
Á árinu 1738 létust bæði C.
Bartholin og J. Buchwald, og var
Detharding þá eini próf. med.
við Hafnarháskóla þar til 31.
júlí 1739, að Balthazar Jóhannes
de Buchwald (1697—1763), syni
J. Buchwalds, var veitt liitt pró-
fessorsembættið í læknisfræði,
að undangengnu samkeppnis-
prófi. B. Buchwald var dr. med.
frá Ilafnarháskóla 1720 (Demor-
ho comitiali) oglagði síðan upp í
námsferð, fyrst til Hollands, þar
sem Iiann hlustaði á Boerhaave
í Leyden, fæðingarlækninn De-
venter í Haag og líffærafræð-
inginn Ruysch í Amsterdam.
Síðan fór Buchwald til Helm-
stádt í Þýzkalandi, þar sem hann
stundaði medicokirurgi hjá
Heister, sem varð fyrstur Þjóð-
verja til að breyta kirurgiunni
úr handverki í læknislist. Að
lokinni utanför sinni 1722 stund-
aði Buchwald lækningar í Ilöfn
til 1725, að hann varð landfysi-
kus á Lálandi. Þó að hann hafi
þannig ldotið góða menntun,
þá voru 17 ár, síðan hann sat við
menntabrunnana, þegar hann
varð prófessor, enda varð raun-
in lika sú, að honum tókst ekki
að hefja læknislistina við Hafn-
arháskóla úr þeirri lægð, er liún
var komin í.
Einu verulegu framfarirnar á
sviði læknisfræðinnar í Dan-
mörku á þessum tíma gerðust
utan háskólans með stofnun
Theatrum anatomico-chirurgi-
cum 1736. Það var mest verk
Simonar Krygers (1687—1760),
sem þá fyrir skömmu (1731) var
kominn frá París, þar sem hann
hafði kynnzt störfum Winslöws
og Petits, enda mun Academie
de Chirurgie í París hafa verið
aðalfyrirmyndin að Theatrum
anatomico-cliirurgicum.
Stofnunin var við Ivaup-
mangaragötu, nálægt Amager-
torgi, og hafði til sinna afnota
2 herhergi og líkskurðarstofu,
sem rúmaði 200 menn og var vel
húin að tækjum. Þegar á fyrsta
starfsári liennar, var Kryger bú-
inn að lcoma sér upp álitlegu
safni af liffærum, bæði heil-
hrigðum og sjúkum. Enn frem-
ur átti stofnunin kröfu til allra
líka dáinna tukthúslima og
þeirra, er líflátnir voru. Verk-
svið hennar var að mennta alla
kirurga í Danmörku, og for-
stöðumaður hennar, Simon
Kryger, var jafnframt general-
direktör yfir öllum kirurgum í
ríkinu, þ. e. fór með öll mál-
efni þeirra, sem áður hafði aðal-
lega verið í liöndum lækna og
læknadeildarinnar. Með þessu
hófst hin langa og oft harðvít-
uga deila milli hennar og Thea-