Fréttatíminn - 16.09.2011, Side 16

á 40
stunda fresti?
Vissir þú
að Bláa Lónið sem endurnýjast
hefur að geyma af jarðsjó
6 milljónir lítra
L ína getur fengið íslenskan ríkisborgararétt eftir tvö ár og hún bíður spennt eftir því
að öðlast þann rétt. Hún er ættuð
frá Palestínu en fæddist í Írak þar
sem hún bjó alla sína tíð þangað til
hún kom til Íslands. Ríkisborgara-
réttur er svo sjálfsagður í hugum
okkar að við getum vart gert okkur í
hugarlund hversu mikilvægur hann
er þeim sem ekki hafa hann.
Landlaus kona á flótta
„Það að yfirhöfuð sé hægt að vera
ríkisfangslaus er mörgum framandi
hugmynd. Og kannski áttaði ég mig
sjálf ekki fyllilega á þessu fyrr en
ég sá skilríkin hennar þar sem und-
ir orðinu ríkisfang stóð: „Ekkert“,
segir Sigríður. „Það er í alvöru ekk-
ert land sem hún getur kallað sitt.
Við spáðum mikið í það hvað bók-
in ætti að heita og enduðum með
Ríkisfang: Ekkert. Við fyrstu sýn
er þetta skrýtið nafn á bók en Línu
og hinum konunum fannst það mjög
gott. Og arabískum vinum hennar
líka enda segir þetta í raun mjög
mikið og hefur djúpa merkingu í
þeirra huga. Ef þú hefur ekki ríkis-
fang þá ertu bara, eins og í tilviki
Línu, kona úti í eyðimörk án vega-
bréfs og kemst hvergi.“
„Ég og börnin mín erum Íslend-
ingum svo þakklát fyrir að fá að lifa
eðlilegu lífi og viljum þakka Íslend-
ingum fyrir að hafa fengið að koma
hingað og vera hérna,“ segir Lína.
„Það er mjög gott að búa hérna.
Börnin eru glöð á Íslandi. Ánægð í
skólanum, eiga marga íslenska vini
og fara í fótbolta og aftur fótbolta,
segir Lína með breiðu brosi sem
nær til augnanna. „Lífið í Írak er
mjög erfitt núna og ég hugsa ekkert
um Írak eða að fara þangað aftur.
Nú bý ég á Íslandi og bíð eftir að fá
íslenskt ríkisfang. Ég fæ það eftir
tvö ár. Kannski fer ég einhvern tíma
til Íraks sem ferðamaður en núna er
Ísland landið mitt og hér vil ég búa.“
Nýtt líf við hafið
Lína segir fyrstu dagana á Íslandi
hafa verið mjög sérstaka. Hún hafi
komið upp á Akranes eftir langt
ferðalag og tvo svefnlausa sólar-
hringa. „Ég hitti stuðningsfjölskyld-
una mína og sagði bara: „Halló, ég
vil fara að sofa...“ Ég vaknaði svo
snemma daginn eftir með börnun-
um og við vorum mjög hissa. Síð-
ast svaf ég í tjaldi í Al Waleed en
nú vaknaði ég í almennilegu rúmi,
í húsi og ekki í steikjandi hita. Og
það var nóg af vatni og mat. Fyrstu
dagana sat ég bara við gluggann og
horfði á landið. Á öll húsin og haf-
ið. Krakkarnir voru alveg hissa og
vildu sýna mér allt sem fyrir augu
bar og þau voru heilluð af sjónum.“
Lína mátti þola aðkast í Írak eftir
að Saddam Hussein féll. Hann hafði
stutt Palestínu opinberlega og þegar
hann hrökklaðist frá beindist andúð
fólks á honum meðal annars gegn
Palestínumönnum í Írak. Hópi fólks
sem hafði flúið Palestínu og fengið
skjól í Írak. Ofsóknirnar stigmögn-
uðust, byrjuðu með hótunum og
áreiti en enduðu með líkamlegu
ofbeldi og morðum. Anwar, eigin-
maður Línu, var einn þeirra fjöl-
mörgu Palestínumanna sem lentu
í klóm dauðasveita í Bagdad og átti
ekki afturkvæmt. Þegar svo var
komið neyddist fjölskylda Línu til
að yfirgefa Bagdad og endaði í Al
Waleed flóttamannabúðunum við
landamæri Sýrlands, þar sem vega-
bréfslausir Palestínumenn hrúguð-
ust saman vegna þess að þeir kom-
ust ekki lengra.
Lína var sú fyrsta úr stórfjölskyld-
unni sem fékk boð um að flytja úr
Al Waleed en síðar fengu foreldr-
ar hennar og fjögur systkin hæli
í Noregs og tvær systur í Banda-
ríkjunum þannig að fjölskyldan er
dreifð út um allan heim. „Þau gátu
ekki verið lengur í Bagdad. Þau
hefðu verið drepin. Flótti þeirra var
upp á líf og dauða,“ segir Sigríður.
„Fólkið á Íslandi er mjög gott og
hefur hjálpað okkur mikið. Í Írak
eru ekki allir jafn almennilegir og
eftir að stríðið byrjaði varð lífið
mjög erfitt fyrir okkur. Það voru
alltaf einhverjir að segja okkur að
koma okkur burt. Íslendingar hjálpa
okkur. Ég elska Íslendinga og allir
arabískir vinir mínir segja mér að á
Íslandi sé mjög gott fólk og ég elska
þetta fólk.“
Steikjandi hiti, sporðdrekar og
snákar
Lína hefur upplifað allar þær hörm-
ungar sem gengið hafa yfir fólk í Írak
undanfarin ár og við heyrum aðeins
bergmálið af í fréttatímum. Sprengju-
árásir, skotbardagar, skriðdrekar og
limlest lík á götum úti voru daglegt
brauð og aðstæður hennar versnuðu
svo enn frekar þegar ofsóknirnar
tóku að beinast gegn henni og henn-
ar fólki.
„Strax eftir innrásina í Írak 2003
var ljóst að staða Palestínumanna í
Írak yrði mjög erfið,“ segir Sigríður.
„Einum og hálfum mánuði eftir að
fyrstu sprengjurnar féllu var þegar
búið að reka vel yfir eitt þúsund Pal-
estínumenn út úr húsunum sínum. Í
kringum 2006 fór þetta svo að verða
óbærilegt. Palestínumönnum fóru að
berast morðhótanir og 2007 var mað-
urinn hennar Línu tekinn af lífi fyrir
það eitt að vera Palestínumaður. Það
Bókin Ríkisfang: Ekkert kom út í vikunni en í henni rekur
Sigríður Víðis Jónsdóttir sögu átta einstæðra mæðra sem
enduðu flótta sinn undan ofsóknum í Írak á Akranesi. Ein
þeirra er Lína sem kom hingað ásamt þremur börnum sínum
eftir að hafa búið í Al Waleed-flóttamannabúðunum í tvö ár.
Þórarinn Þórarinsson hitti Línu og Sigríði yfir kaffibolla í miðbæ
Reykjavíkur og komst meðal annars að því að Lína sér enga
ástæðu til að líta um öxl, hefur enga löngun til að snúa aftur til
Íraks og lítur nú á Ísland sem landið sitt.
Flóttinn frá Sahara
til Langasands
Lína og Sigríður eru miklar
vinkonur og Sigríður segir
þær eiga margt sameigin-
legt þótt þær hafi alist upp í
gerólíkum löndum. Þær eru
á svipuðum aldri og Sigríður
ólst upp á Akranesi þar sem
Lína býr nú.
16 viðtal Helgin 16.-18. september 2011