Læknablaðið - 01.12.1979, Blaðsíða 9

LÆKNABLAÐIÐ
277
UMRÆÐA
Hjá sjúklingum með gullnephropathiu
hafa endurteknar nýrnasýnistökur ekki
verið gerðar, og upplýsingar um vefrænan
gang sjúkdómsins liggja ekki fyrir.17 í
þessu sjúkratilfelli höfum við sýnt fram á
grunnhimnubólgu í nýrnahnyklum, með
rafeindaþéttum útfellingum í grunnhimnu
á rafeindasmásjárskoðun, sem afleiðingu
gullmeðferðar. Auk þess var gull greint
með málmgreiningu í frumum nýrnapípla.
Nýrnasýni, endurtekið fjórtán mánuðum
síðar, sýndi, að „immune komplexar“ höfðu
leystst upp, og „immuno“ smásjárskoðun
sýndi veika og risjótta litun fyrir mótefn-
um í grunnhimnu. Þessar niðurstöður
nýrnasýna samrýmast því, að nýrnahnyk-
ilsmeinið hafi gróið, og er þetta fyrsta
sjúkratilfellið, sem við höfum fundið, þar
sem samfara er bæði kliniskur og vefja-
bati, staðfest með nýrnasýnum.
Gull veldur margvíslegum nýrnasjúk-
dómum, bráðu nýrnapípladrepi,8 vægri
proteinuriu,25 2i) lipoid nephrosis,22 41 og
grunnhimnu nýrnahnykilsbólgu.31 36 40
Hinsvegar hafa langflestir sjúklingar með
nephrotiskt syndrome eftir gullmeðferð,
grunnhimnubólgu í nýrnahnyklum með
„immune komplex“ útfellingum í grunn-
himnu. Samfara iktsýki eru einnig nýrna-
sjúkdómar, amyloidosis,4 30 nýrnahnykils-
bólga með millifrumuþykknun í nýrna-
hnyklum,1 langvarandi millivefjanephritis27
og nýrnavörtudrep.7 Clausen et al." hafa
þá skoðun, að nýrnavörtudrep samfara ikt-
sýki geti staðið í sambandi við bólgueyð-
andi lyfjameðferð. „Sjögrens syndrome“
samfara iktsýki getur valdið langvarandi
millivefjanephritis.37 Hjá þessum sjúkling-
um vor rauðir hundar og aðrir sjúkdómar,
sem orsaka nephrotiskt syndrome, útilokað-
ir með viðeigandi rannsóknum.
Idiopathisk grunnhimnubólga í nýrna-
hnyklum er „immune komplex“ sjúkdóm-
ur af óþekktri orsök, einkennist af protein-
uriu í mismunandi magni.c 11 35 Framvinda
sjúkdómsins er stöðug og hann endar
venjulega í nýrnabilun. „Immune kom-
plexar“ í grunnhimnu nýrnahnykils hald-
ast óbreyttir eða aukast í gangi sjúkdóms-
ins.°15 29 Þetta tilfelli, þar sem „immune
komplexar“ leystust upp eftir fjórtán mán-
uði, mælir á móti idiopathiskri grunn-
himnu-nýrnahnykilsbólgu, enda er ólíklegt,
að sjúklingur með iktsýki og á gullmeðferð
fái annan ólíkan sjúkdóm.
Röntgen-málmgreining á nýrnavef þessa
sjúklings sýndi, að gull var til staðar i
frumum fyrri hluta nýrnapípla og í vefja-
gleyplum millivefs,38 og hefur verið sýnt
fram á gull með svipuðum aðferðum á þess-
um stöðum.40 41 42 Vefjaefnafræðilegar
rannsóknir hafa einnig sýnt gull, fyrst og
fremst í fyrsta hluta nýrnapípla.5 31 30 Með
dýratilraunum hefur verið sýnt fram á, að
gull sest á þessa staði í nýrum,14 24 34 og í
einni rannsókn fengu rottur grunnhimnu-
bólgu í nýrnahnykla eftir gullgjöf.24
Meingerð (pathogenesis) gullnephro-
pathiu er óljós, en „immune komplex“ í
grunnhimnu nýrnahnykla bendir til ónæm-
issjúkdóms. Þar sem gull hleðst upp í
fyrsta hluta nýrnapípla, er hugsanlegt, að
skemmdir verði á þessum frumum og væki
gegn nýrnapíplufrumum sé leyst úr læð-
ingi. Mótefni myndast síðan gegn þessu
væki og uppleysanleg samflétta vækja og
mótefna verður til í blóði, er síðan festist
í grunnhimnu nýrnahnykla við síun. Ann-
ars vegar gætu vækin sest í grunnhimnu
nýrnahnykils og mótefnin sótt að þeim þar
með myndun samfléttu þeirra.12
Til staðfestingar þessarar tegundum
meingerðar með myndun vækis gegn frum-
um nýrnapípla og síðan grunnhimnubólgu
í nýrnahnyklum, eru niðurstöður rann-
sókna á þremur sjúklingum, er lýst er af
Naruse et al.23 Hjá sjúklingi með sigð-
frumublóðleysi var sama tegund vækis ein-
angrað í grunnhimnu nýrnahnykilsbólgu
hefur verið sýnt fram á í mismunandi teg-
undum dýratilrauna, fyrst af Heyman,18 og
síðan öðrum.2 9 12 21 Þar sem við höfðum
ekki aðferðir tiltækar til að einangra
nýrnapíplufrumuvæki í grunnhimnu
nýrnahnykla hjá þessum sjúklingi, verður
meingerðin aðeins á líkum byggð. Ef þessi
tegund meingerðar liggur til grundvallar
grunnhimnubólgu hjá sjúklingum eftir
gullmeðferð, mætti búast við, þegar gull-
meðferð er hætt, að vakinn til framleiðslu
nýrnapípluvækis stöðvist og grunn-
himnubólgan stöðvist eða grói. f þessu
tilliti virðist gullnephropathia vera sérstæð