Læknablaðið - 15.10.1980, Blaðsíða 15

LÆKNABLADID
233
Magnús Ólafsson, Árni Ingólfsson
YFIRLIT YFIR KVIÐARHOLSSPEGLANIR Á
SJÚKRAHÚSIAKRANESS Á ÁRUNUM
1971-1977.
INNGANGUR
Speglun á kviöarholi hefur um allmörg ár
veriö notuð til greiningar og meðferðar á
sjúkdómum í kviðarholi. Stutt ágrip um próun
pessarar aðferða og um tæknileg atriði
birtist nýlega í Læknablaðinu (1977, 9.-10. tbl.,
199-202).
Með pessu yfirliti viljum við kanna hvernig
kviðarholsspeglun hefur verið beitt á Sjúkra-
húsi Akraness. Jafnframt verður reynt að meta
gagnsemi pessarar meðferðar m.t.t. greining-
ar og meðferðar og sérstaklega hvort að-
gerðir og legutími sparist.
EFNIVIÐUR
I ágúst 1970 var byrjað að nota kviðarhols-
speglanir á Sjúkrahúsi Akraness til greiningar
og aðgerða í kviðarholi. Slíkum aðgerðum
hefur síðan fjölgað ár frá ári með aukinni
reynslu og eru núna á annað hundrað árlega.
Yfirlit petta nær frá árinu 1971 til 1977 að
báðum meðtöldum. Aðeins örfáar kviðarhols-
speglanir voru gerðar seinni hluta árs 1970, en
niðurröðun á sjúkraskrám pað ár er ófullkom-
in og mikil vinna að finna pessi fáu tilfelli og er
peim pví sleppt. Áður hefur birst grein í
Læknablaðinu (1977, 9.-10. tbl., 203-207), frá
Sjúkrahúsi Akranessumófrjósemisaðgerðirvið
kviðarholsspeglun og eru pær pví ekki taldar
með hér.
NIÐURSTÖÐUR OG UMRÆÐA
Alls hafa verið gerðar 498 kviðarholsspeglanir
á pessum 7 árum og í töflu 1 sést hvernig pær
skiptast milli ára.
í 367 tilfellum var eingöngu gerð kviðar-
holsspeglun, en að auki var gerð innsprautun
(pertubation) hjá 45, samvextir klipptir hjá 74,
tekið sýni hjá 12.
Frá Sjúkrahúsi Akraness, fæðinga- og kvensjúkdómadeild.
Greinin barst 11/12 1979. Samþykkt í endanlegu formi
28/02/1980.
í töflu 2 er sýnd aldursdreifing hópsins og í
töflu 3 heimferðardagur sjúklinga.
Fyrstu árin fóru langflestir sjúklinganna
heim á priðja degi eða síðar. Petta hefur alveg
snúist við síðustu árin. í pessum tölum eru
einnig allir peir sjúklingar, sem liggja lengur
inni vegna sjúkdóms, (t.d. vegna bráðrar eggja-
leiðarabólgu (salpingitis acuta)), eða vegna
aðgerða (laparotomiu) og einnig til áframhald-
andi rannsókna.
Eins og sést á töflu 4 er reynt að skipta
efninu niður í 5 flokka m.t.t. ábendingar
aðgerða. Um 150 sjúklingar (30 %) höfðu eða
gátu haft fleiri en eina ábendingu fyrir aðgerð.
Var pá reynt í slíkum tilfellum að taka pá
Tafla 1. Fjöldi aðgerda.
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
28
46
47
68
85
102
122
Alls
498
Tafla 2. Aldursdreifing sjúklinga.
£ 20ára 21-30 ára 31-40 ára 41-50 ára > 50 ára 91 211 95 57 44
Alls 498
Tafla 3. Heimferdardagur sjúklinga.
Heim aðgerðardag 2
Heim næsta dag eftir aðgerð 148
Heim á 2. degi eftir aðgerð 120
Heim á 3. degi eða síðar 228
Alls 498