Læknablaðið - 15.12.1985, Síða 8

336
LÆKNABLAÐIÐ
Venjulega er í boði getið um efni eða að
minnsta kosti um hvaða efnissvið þú átt að
fjalla. Ef nokkur vafi er í huga þér, skrifaðu
eftir nánari fyrirmælum. Nægi bréfaskiptin
ekki, er oft hægt að leysa málin endanlega
símleiðis. Ef fleiri fyrirlesurum er boðið og
ætlunin er að fjalla um tiltekið þema, tryggðu
þér þá, að þú farir ekki inn á svið, sem öðrum
er ætlað.
777 áréttingar: Taktu ekki boðinu, fyrri en
búið er að taka af öll tvímæli. Með því setur þú
undir þann leka, að misræmi verði milli titils i
auglýsingu og innihalds erindis þíns.
Ákvörðun þína, hvort þú þekkist boðið um
að flytja fyrirlesturinn, tekur þú eftir að þú
hefur vegið og metið það, sem mælir með og á
móti.
Eitt af því, sem mælir með því, að þú takir
slíku boði, er að sjálfsögðu það, að þú færð
tækifæri til þess, að koma fram fyrir stéttar-
bræður þína. Sú kynning, sem þú færð á
þennan hátt, getur hæglega leitt til þess, að þér
verði boðið aftur og víðar. Þú færð einnig
tækifæri til þess að æfa þig og það sem ekki er
minna um vert: Þú færð tækifæri til þess að
fræða aðra. Endanlega verður ekki horft
fram hjá fjárhagslegum ávinningi, beinum og
óbeinum.
Til þess að vega hugsanlega neikvæða þætti
má spyrja svofellt:
• Geturðu bætt á þig þeirri auknu vinnu, sem
er því samfara að undirbúa og æfa fyrir-
lesturinn?
• Geturðu treyst því, að öll nauðsynleg gögn
verði tilbúin?
• Hefurðu nýtt efni tiltækt?
• Hefurðu áhuga á efninu?
Hugsanlegt er, að þér reynist erfitt að fylgja
þessari köldu greiningu. Öll viðurkenning
kitlar hégómagirndina. Þú óttast ef til vill, að
takir þú ekki þessu ágæta boði, verði þér ekki
boðið aftur. Hafðu samt að leiðarljósi: Betra
er að sitja heima, heldur en að mæta illa
undirbúinn og hafa ef til vill ekkert að segja.
Verði niðurstaða þín sú, að allt eða fleira
mæli með því, að þú gefir jáyrði þitt, er komið
að því að gera gróft uppkast að erindinu.
Þessu veltir þú fyrir þér um stund. Sért þú enn
sama sinnis gefur þú jákvætt svar í bréfi.
AÐ KYNNA SJÚKLING
Nú þurfum við að fara dálítinn útúrkrók.
Áður en kemur að því, sem að ofan er lýst,
hefur þú fengið boð, sem þú getur ekki neitað.
Þar er átt við þá sígildu klíník í læknadeild,
fundi á sjúkrahúsum og deildum þeirra og
fleira í þeim dúr.
Þetta rit er ekki vettvangur leiðbeininga í
»rúmstokksvenjum« (bedside manners).
Hins vegar skulum við minnast þess, að það er
á þessum fundum, sem þú leggur grunninn að
sviðshegðun þinni, góðum siðum og
vondum, sem eiga eftir að fylgja þér í fyrir-
lestrahaldi.
Hverfum því að frumraun þinni, við að
kynna sjúkling og vandamál hans, þinni
fyrstu klíník. Þú færð mjög skamman tíma til
þess að undirbúa þig. Þú hefur trúlega ekki
tækifæri til þess að útbúa hjálpargögn, nema
í mesta lagi að skrifa á nokkrar glærur. Miklu
Iíklegra er, að þú þurfir að skrifa beint á töflu
eða arkir (flip-over) meðan á framsögn þinni
stendur.
Hafðu ávallt I huga, að þú ert að frœða
áheyrendur og skapa skilyrði fyrir frjórri
umrœðu.
Áður en þú kynnir sjúkling, segðu til nafns,
nema að þú sért alveg viss um það, að allir
áheyrendur þekki þig, að þú hafir verið
kynntur í auglýsingu og/eða að fundarstjóri
hafi rækt skyldu sína. Jafn sjálfsagt er, að
kynna sig fyrir fundarmönnum og það er, að
kynna sig í síma. Ekki skiptir máli, hvort
áheyrandi þinn sér þig eða ekki.
Þér ber að gæta trúnaðar við sjúkling,
halda þagnarskylduna og leyna því, sem leynt
á að fara. Hafðu í huga, að þú ert í þann
veginn, að kynna sjúkling fyrir blönduðum
hópi og óvarleg frásögn getur leitt til þess, að
eitthvað af því berist út, sem óþarft er, að aðrir
viti.
Byrjaðu á því að greina frá nafni sjúklings
og því, á hvaða deild hann er, á hvaða deild
hann var fyrst vistaður og hvenær. Greindu
frá sjúkrasögu hans í þátíð.
Gefðu upp tímalengd miðað við upphaf
veikinda, innlögn, aðgerðir eða breytingu til
hins betra eða verra; fremur en að þylja upp
runur dagsetninga. Hins vegar er dagsetning
örugg viðmiðun. Fráleitt er að segja:
»Sjúklingur kom inn á laugardag.« (Hvaða
laugardag?). Eða: »Á öskudag þurfi að gera
bráða aðgerð.« Á meðan páskar eru miðaðir
við tímatal Gyðinga og færast fram og aftur
frá ári til árs, er vissara að segja: »Áttunda