Læknablaðið - 15.12.1986, Blaðsíða 12

326
LÆKNABLAÐIÐ
Tafla IX. Æskilegar blóðónœmisrannsóknir á meðgöngutímanum.
Mcðgöngutími Eftir fæðingu
Konur Mæðraskoðun Rannsóknir Barn Móðir
Allar konur Fyrsta skoðun Blóðflokkun skimpróf Neikvætt skimpróf Jákvætt skimpróf Sjá: Rh0- flokkun Fullflokkun Mótefnarannsókn
Rh0- í 22-26 viku Endur- flokkun — Skimpróf Neikvætt skimpróf Jákvætt skimpróf Skimpróf 32-36 vikur Fullflokkun Mótefnarannsókn mánaðarlega
neikvæðar í 32-36 viku Skimpróf — Neikvætt skimpróf Jákvætt skimpróf Sjá: Eftir fæðingu Fullflokkun efnarannsókn Mótefnarannsókn skv. niðurstöðum samniðurstöðum -
Blóð-
flokkun
Beint
Coombs
próf
'Rho-
neikvætt
Beint Coombs
próf neikvætt
Rh„-
jákvætt
Beint Coombs
próf neikvætt
Beint Coombs
próf jákvætt
Engin
með-
ferð
Rh0-
immún-
globúlín
Mótefna-
rannsókn
Rh0- f 36 Endur- Neikvætt skimpróf
jákvæðar viku flokkun - Skimpróf Jákvætt skimpróf Fullflokkun Mótefnarannsókn Samniðurstöðum skv. niðurstöðum Blóð- flokkun Beint Coombs próf Rannsóknir samkvæmt niðurstöðum
þær seinni eingöngu anti-(D + C) eða anti-(D + E).
í viðbót fundust tíu konur með anti-D fyrst, en
síðar höfðu þær einnig myndað anti-C eða anti-E.
Fyrra mótefnið var í tveimur tilfellum skráð fyrir
1970.
Nánari athugun á sambandinu milli fyrri
blóðgjafa og mótefnamyndunar leiddi í ljós, að
átta konur voru D-neikvæðar. Mótefni þeirra
skiptust í fjögur anti-D, tvö anti-(D + C), eitt
anti-K og eitt anti-M. Upplýsingarnar bentu til,
að mótefnin í Rhesus-flokki stöfuðu í flestum
tilfellum af blóðflokkaósamræmi milli móður og
barns, en anti-K myndaðist vegna blóðgjafar. í
hópi D-jákvæðra með tvö mótefni höfðu fimm af
sjö konum fengið blóð. Helmingi D-jákvæðra
með Rhesus-mótefni og rúmum helmingi með
annað mótefni hafði verið gefið blóð áður.
Blóðgjafir voru staðfestar hjá tíu konum með
anti-K og fimm með anti-c.
Framhaldsrannsóknir vegna mótefna hjá
D-jákvæðum mæðrum fólu í sér fullflokkun
barnsfeðra í tólf tilfellum af 36. í sjö þeirra var
bæði staðfest blóðflokkaósamræmi milli foreldra
barns og að móðurinni hafði verið gefið blóð. Því
var ekki unnt að sanna, hvor þessara orsaka hefði
valdið mótefnamynduninni, eða þær báðar. Af
16 nýburum, sem ekki voru rannsakaðir, reyndust
átta fæddir af mæðrum, sem höfðu fengið blóð.
Beint Coombspróf framkvæmt á alls 20 börnum
reyndist jákvætt hjá tíu. Af þeim, sem svöruðu
neikvætt, höfðu fjögur ekki erft samsvarandi
mótefnavaka (eitt anti-E, eitt anti-Cw og tvö
anti-K). Sex af sjö nýburum D-neikvæðra mæðra
með annað mótefni en Rhesus voru ekki
flokkaðir m.t.t. samsvarandi mótefnavaka, en
beint Coombs próf var neikvætt. Jk“-flokkun
(Kidd-blóðflokkur) var gerð á barni konunnar
með anti Jk“ og reyndist jákvætt.
Við athugun á dreifingu óvanalegra mótefna
reyndust niðurstöður í þessari könnun vera
áþekkastar norskri rannsókn, þar sem um
þriðjungur nýfundinna Rhesus-mótefna og 40%
nýmyndaðra mótefna í Rhesus-, Kell- og
Duffy-blóðflokkum voru hjá D-jákvæðum
konum (6). Hliðstæð hlutföll í okkar efniviði
voru 20% og 32%. Munurinn var meiri þegar
hérlendar niðurstöður voru bornar saman við
kannanir í Ástralíu (7) og Bandaríkjunum (8). í
þeim voru nærri öll óvanaleg mótefni greind hjá
D-jákvæðum konum.
í flestum rannsóknum var anti-D (eða
anti-(D + C), anti-(D + E)) algengasta mótefnið.