Læknablaðið - 15.11.1992, Blaðsíða 49

LÆKNABLAÐIÐ
393
Menntamálaráðuneytis og hinna ýmsu þátta
heilbrigðisþjónustunnar til þess að marka
sameiginlega stefnu varðandi fyrirkomulag
kennslu, framkvæmd hennar og endurskoðun.
10. Tryggja að aðgengi læknadeildar sé
þannig háttað, að nýliðun í læknastétt haldist í
hendur við þjóðarþörf.
11. Auka möguleika allra heilbrigðisstétta
til samhæfðs náms, rannsókna og þjónustu,
þannig að þessir þættir nýtist til þjálfunar fyrir
teymisvinnu.
12. Skilgreina ábyrgð og sjá fyrir úrræðum
vegna símenntunar heimilislækna.
Þessar meginreglur gilda hvar sem er í
heiminum og skýra hversu nauðsynlegt
er að heimilislækningar standi á föstum
grunni innan hvers læknaskóla og hverrar
læknadeildar.
A síðustu árum hafa sumar læknadeildir tekið
upp eftirfarandi:
- Heimilislæknar taka þátt í kennslu
læknastúdenta á sérdeildum sjúkrahúsa
(stundum í formi samþættrar kennslu).
- Kennsla fer fram í fræðilegum atriðum, er
lúta beint að heimilislækningum.
- Kennt er hvernig heimilislæknar geta gegnt
hlutverki sínu best.
- Kennt er sérstaklega um þau svið sjúkdóma
sem snúa að heimilislæknum, og er þetta
einn af meginþáttum námsefnisins.
- Vandamiðuð kennsla sem byggir á
kvörtunum sjúklingsins fremur en gangi
hvers sjúkdóms.
- Tilraunakennsla fer fram innan heilsugæslu
til jafns við sjúkrahúsin.
Þannig kynnast stúdentar ýmsum hliðum
samfélagsins, svo sem félagslegum og
menningarlegum, en auk þess ýmsum öðrum
umhverfisþáttum.
- Stúdentar gangast undir próf í
heilsgæslugreinum, þar sem lagt er mat á
hæfni þeirra til að sinna sjúklingum með
algeng heilbrigðisvandamál, hvort sem þau
eru sálræn eða félagsleg.
FRAMHALDSMENNTUN, FAGLEG
ÞJÁLFUN
Heimilislæknar fást við margskonar áhugaverð
og hvetjandi verkefni. Þessi verkefni tengjast
miklu frekar umönnunarferli en sjúkdómsferli.
Þau spanna meðal annars eftirtalda þætti:
Forvamir, heilbrigðisfræðslu, kembirannsóknir,
greiningu sjúkdóma á frumstigi, almennt mat
heilsufars, meðferð, endurhæfingu, ráðgjöf,
þjálfun í að hlusta, svo og að nýta tengslin
sem skapast milli læknis og sjúklings.
Þannig eru mjög margir þættir, sem
heimilislæknar verða að tileinka sér og læra
tökin á. Tileinkun þessara þátta mun bæta
hefðbundna þekkingu í læknisfræði.
Viðurkenningin á núverandi hlutverki og
einnig framtíðarhlutverki heinrilislækna
hefur gert það að verkum, að ljóslega er
þörf fyrir sérstaka skipulagða námsbraut
með vel afmörkuðum markmiðum. Rétt eins
og aðrir sérfræðingar fá sína kennslu og
menntun á viðeigandi sjúkradeildum spítala
ættu heimilislæknar að hljóta sína menntun að
verulegu leyti á heilsugæslustöðvum.
ÞJÁLFUN í NÁMSLEIKNI
Læknar verða að leggja meiri áherslu á að
þjálfa sig í námsleikni bæði hvað varðar
sjálfsmat, gæðatryggingu og símenntun.
Unnt er að kenna og tileinka sér gagnrýna
sjálfsvitund, meðvitund um eigin takmarkanir,
svo og hæfileika til að kalla sér til aðstoðar
aðra aðila sem tilheyra heilsgæsluteyminu,
aðra aðila í samfélaginu, sérfræðinga og
sjúkrahússtarfsfólk.
Heimilislæknirinn hefur mikilvægu
hlutverki að gegna sem hluti yfirgripsmikils
heilbrigðiskerfis, en ekki í einangrun.
RANNSÓKNIR
Vísindarannsóknir hafa ekki enn þróast
nægilega innan heilsugæslunnar, en slíkar
rannsóknir eru mjög aðkallandi og spennandi.
Mörg svið þarfnast könnunar:
Menntun: Brýn þörf er að kynna meginatriði
heilsugæslunnar í námi læknastúdenta,
framhaldsnámi lækna og í námsbrautum
annarra heilbrigðisstétta. Má þar nefna
heilsufar og heilbrigðisvandamál þjóðar,
hegðun sjúkdóma almennt, áhrif áhættuþátta,
klíníska ferlið, sambandið milli læknis