Læknablaðið - 15.11.1994, Blaðsíða 6

442
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
Hjartaþelsbólga í íslenskum börnum
Þorsteinn Gunnarsson1’, Hróömar Helgason2’
Gunnarsson Þ, Hclgason H
Infective cndocarditis in Icclandic children
Læknablaðið 1994; 80: 442-6
The aim of this study was to investigate the pre-
disposing conditions and etiology of infective endo-
carditis (IE) in Icelandic children during the last ten
years from 1984 to 1993.
Records from all cases of IE in Iceland during this
period were sampled. Vegetations were confirmed
in all patients by echocardiography and in cases of
culture negative IE the diagnosis was made on clin-
ical grounds and on the response to antibiotic treat-
ment.
During this period eight children were diagnosed
with IE. Five of these cases occurred in a cluster
during a two months period last year (1993). Four
patients had a known heart defect, three had a cen-
tral venous catheter (CVC) and one patient had no
factors known to predispose IE. The most common
site of infection was the tricuspid valve seen in six
cases, one in the aortic valve and one in the aortic
arch. All patients survived without neurological se-
quel. A positive blood culture was obtained in six
cases. The infective organisms were Slapliylococcus
aureus (three patients), Staphylococcus epidermitis
(one patient), Streptococcus sanguis (one patient)
and Candida albicans (one patient).
The results show that the spectrum of IE in Icelandic
children is similar to the changing spectrum else-
where where infected CVC’s are now responsible
for relatively high proportion of the cases. This is
most likely due to greater use of CVC’s especially in
neonatal intensive care units. A relatively few cases
of typical IE, i.e. in children with an underlying
heart lesion or following cardiac surgery, suggests
effective prophylactic therapy and follow up.
Frá læknadeild Háskóla [slands'1 og Barnaspítala Hrings-
ins2). Fyrirspurnir, bréfaskipti: Hróömar Helgason, Barna-
spítala Hringsins, Landspítalanum, 101 Reykjavik.
Ágrip
Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna
áhættuþætti og orsakir hjartaþelsbólgu í ís-
lenskum hörnum og afdrif þeirra barna sem
fengu sjúkdóminn á 10 ára tímabili (1984-
1993).
Gögnum um öll börn sem fengið höfðu
hjartaþelsbólgu á íslandi á umræddum tíma var
safnað og þau yfirfarin. Sýkingardrönglar sáust
í öllum sjúklingunum við ómskoðun af hjarta.
Sjúkdómsgreiningin var byggð á klínísku mati
ásamt svari við sýklalyfjameðferð þegar um
neikvæða blóðræktun var að ræða.
Á þessu tímabili greindust átta börn með
hjartaþelsbólgu. Fimm þeirra greindust á árinu
1993. Helmingur sjúklinganna var með með-
fæddan hjartagalla. Hinir voru með eðlilegt
hjarta en þrír þeirra voru með nriðlægan
bláæðalegg (central venous catheter, CVC).
Einn sjúklingur var ekki með neina þekkta
áhættuþætti sem taldir eru leiða til hjartaþels-
bólgu í börnum. Sýkingarstaðir voru þrí-
blöðkulokan (sex sjúklingar), ósæðarlokan
(einn sjúklingur) og ósæðarboginn (einn sjúk-
lingur). Sýklar ræktuðust frá sex sjúklingum.
Þeir voru Staphylococcus aureus (þrír sjúkling-
ar), Staphylococcus epidermitis (einn sjúkling-
ur), Streptococcus sanguis (einn sjúklingur) og
Candida albicans (einn sjúklingur). Allir sjúk-
lingarnir eru lifandi og sluppu allir við mið-
taugakerfisskaða.
Niðurstöðurnar sýna að orsakir hjartaþels-
bólgu í íslenskum börnum á síðasta 10 ára tíma-
bili eru í samræmi við það sem er að gerast
erlendis þar sem stærri hluti sjúklinganna er nú
með eðlilegt hjarta og miðlægan bláæðalegg.
Þær sýna einnig lágt hlutfall dæmigerðrar
hjartaþelsbólgu í börnum sem hafa hjartagalla.
Má eflaust þakka það góðu eftirliti og virkri
fyrirbyggjandi meðferð.
Inngangur
Hjartaþelsbólga er alvarlegur en sjaldgæfur
sjúkdómur í börnum og hafa erlendar rann-