Læknablaðið - 15.11.1994, Blaðsíða 58

486
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
skipt í tvo hluta; aðalmenntun
fjögur ár og hliðarmenntun eitt
ár.
Aðalmenntunin felur í sér
fjögurra ára þjónustu á svæf-
ingadeild á viðurkenndu sjúkra-
húsi, þar af minnst eitt ár á há-
skólasjúkrahúsi. Hliðarmennt-
un er tvískipt; annars vegar
hálft ár á barnadeild eða lyf-
lækningadeild. hins vegar hálft
ár á annarri klínískri deild,
rannsóknarstofu eða heilsu-
gæslu. Pyrluþjónusta og stór-
slysaþjónusta kemur einnig til
greina hér.
Annað skilyrði fyrir norskum
sérfræðiréttindum er að hafa
tekið þátt í eftirtöldum nám-
skeiðum sem haldin eru árlega
af norska læknafélaginu:
1. Kynningarnámskeið í svæf-
ingum (Rikshospitalet, jan-
úar).
2. Deyfingar, lyfjafræði, eitur-
efnafræði (Þrándheimi,
mars).
3. Gjörgæslulækningar
(Haukeland sjúkrahúsið,
mars).
4. Hjarta- og lungnalífeðlis-
fræði í tengslum við svæfing-
ar og gjörgæslu (Tromsö,
október).
5. B lokkdeyfing og verkjameð-
ferð (Ullevál, nóvember).
6. Svæfingar og gjörgæsla á
börnum og svæfingar við
fæðingarhjálp (Rikshospi-
talet og Aker sjúkrahús, ap-
ríl).
7. Stjórnunarnámskeið haldið
á fleiri stöðum yfir árið.
Hvert námskeið tekur eina
viku og lýkur með prófi og
kostnaðurinn er greiddur af
norska læknafélaginu. Þó að
engin lokapróf séu haldin er
sumstaðar lagt hart að mönnum
að taka fyrri hluta prófs í The
European Academy of Anaes-
thesiology. Seinni hlutann er
síðan hægt að taka að fengnum
norskum sérfræðiréttindum.
Almennar
skurðlækningar
Samantekt unnin af Hirti Gísla-
syni, Haukeland sjúkrahúsinu í
Björgvin
Nám í almennum skurðlækn-
ingum í Noregi tekur sex ár.
Námið er skipulagt þannig að
menn fái sem breiðasta mennt-
un í almennum skurðlækning-
um. Fyrirkomulagið tekur með-
al annars mið af að menn verði
færir um að taka sameiginlegar
vaktir (allar undirgreinar skurð-
lækninga), sem er algengt á
minni stöðum. Eftir að nám í
almennum skurðlækningum er
lokið sérhæfa flestir sig, það er
taka undirsérgrein, en það tek-
ur tvö til þrjú ár í viðbót. Þær
undirgreinar sem eru viður-
kenndar í Noregi eru; bæklun-
ar-, þvagfæra-, meltingarfæra-,
æða-, brjósthols-, hjarta-,
barna- og miðtaugakerfisskurð-
lækningar.
Sérnámið byggist að mestu á
vinnu á skurðdeildum. Metin er
vinna allt að fjórum árum á litl-
um sjúkrahúsum en krafist er að
minnsta kosti tveggja ára vinnu
á stóru sjúkrahúsi (háskóla- eða
stóru „fylkis“ sjúkrahúsi). Það
hefur ekki reynst neinum vand-
kvæðum bundið að fá metna
starfsreynslu frá íslenskum
sjúkrahúsum. Reiknað er með
að á starfstímanum öðlist menn
reynslu í öllum undirsérgrein-
um og á stóru sjúkrahúsunum
flytjist menn yfirleitt milli sér-
deilda eftir ákveðnum reglum.
Flestir stóru spítalanna hafa
svokallað „leiðsögukerfi“ þar
sem einn af yfirlæknunum verð-
ur leiðsögumaður (veileder) og
hjálpar til við að skipuleggja
námið.
Krafist er ákveðins lágmarks-
fjölda aðgerða (í hverja undir-
sérgrein) og þarf að skila að-
gerðalistum þegar sótt er um
sérfræðiviðurkenningu. Mikil-
vægt er því að halda til haga af-
riti af aðgerðalýsingum ef menn
hefja nám sitt á íslandi. Krafist
er þátttöku í ákveðnum nám-
skeiðum meðan á sérnámi
stendur. Fjögur námskeiðanna
eru skyldunámskeið og tekur
hvert þeirra eina viku. Auk þess
er krafist um 100 tíma í frjálsum
námskeiðum í skurðlækning-
um. Ákvæði um námskeiðin eru
í kjarasamningum og auðsótt að
fá frí á fullum launum. Reynsl-
an hefur sýnt að erfiðast er að fá
vinnu ef menn eru alveg
reynslulausir og því æskilegt að
vinna eitt til tvö ár á handlækn-
ingadeild á íslandi áður en hald-
ið er utan.
Læknisfræðileg örveru-
fræði
Samantekt unnin af Guðrúnu
Baldvinsdóttur, Ullevál sjúkra-
húsinu í Osló
Læknisfræðileg örverufræði
er sérgrein sem ekki er til á ís-
landi. Þar er greininni skipt upp
og hægt að fá sérfræðileyfi í ann-
aðhvort sýklafræði eða veiru-
fræði. Nýlega var tekin í notkun
ný reglugerð í Noregi sem lýst er
í aðaldráttum hér á eftir. Frá
janúar 1996 verður að öllum lík-
indum einnig breyting á skyldu-
námskeiðum og lágmarkskröf-
um sem koma fram í atriðaskrá
(sjekkliste).
A. Aðalgrein:
1. Fjögur ár á rannsóknarstofu í
örverufræði. Stofnunin þarf
að hafa viðurkennda náms-
áætlun.
2. Allt að einu ári af þvf sem
krafist er í lið A. 1 er hægt að
taka á klínískri deild. þar
sem smitsjúkdómar eru stór
hluti af starfseminni.
B. Hliðargrein:
1. Eitt ár á deild eða stofnun,
þar með taldar vísindalegar
rannsóknarstofnanir sem
tengjast greininni.