Læknablaðið - 15.12.1995, Blaðsíða 18

852
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
talin sérstök aðgerð ef ný nýrnaástunga og
gangur voru gerð, jafnvel þótt verið væri að
fjarlægja sama stein.
Sjúklingur kom til eftirlits um það bil einum
til tveimur mánuðum eftir aðgerð og var þá
gerð röntgenrannsókn af nýrum. Ef árangur
var talinn viðunandi, var ekki haft nánara eftir-
lit með sjúklingi. Það var talinn góður árangur
ef steinleif var 4 mm eða minni þar sem steinar
undir 4 mm ganga yfirleitt niður sjálfir, sé
steinleif hinsvegar stærri en 4 mm er talið að
árangri hafi ekki verið náð.
Table I. The etiologic reason for stonebuilding.
n <%>
No known etiology 76 (82.6)
Infectious stones 5 (5.4)
Cystinuri 3 (3.3)
Hyperparathyroidism 3 (3.3)
Hypercalciuri 3 (3.3)
Uratstones 1 (1.1)
Medullary sponge kidney 1 (1.1)
Total 92 (100)
Table II. The stoneburden in each of the operations.
Niðurstöður
Legudagar voru frá þremur til 66, en að
meðaltali 10,8.
Hjá 76 sjúklingum (82,6%) fannst engin or-
sök fyrir steinmyndun, fimm sjúklingar (5,4%)
höfðu sýkingasteina. Þrír sjúklingar (3,3%)
voru með sýstinmigu (cystinuria), óeðlilega
mikið magn kalsíums í þvagi (hypercalciuria)
og kalkvakaóhóf (hyperparathyroidism) í
hverjum orsakaflokki. Þá var einn sjúklingur
(1,1%) með þvagsýrustein og einn sjúklingur
(1,1%) með mergjarsvampnýra (medullary
sponge kidney) (tafla I).
í 46 tilfellum (41%) var gerð aðgerð á hægra
nýra en í 66 tilvikum (59%) á því vinstra.
Steinbyrðin var þannig að 78 sjúklingar
(70%) voru með einn stein, 16 sjúklingar
(14%) voru með tvo steina, sjö sjúklingar (6%)
með þrjá og 11 sjúklingar (10%) voru með fjóra
steina eða fleiri (tafla II).
Steinstærð var frá 4 mm og upp í 40 mm,
meðaltal 12 mm og miðgildi 10 mm.
Tafla III sýnir skiptingu eftir legu steins og
er hún miðuð við hvar stærsti steinninn lá.
Oftast var gerð þræðing á þvagleiðara og
nýrnaástunga á röntgendeild tveimur til þrem-
ur dögum fyrir sjálfa steintökuna eða í 72 til-
vikum (64%) en í 40 eða 36% var allt gert
samtímis á skurðstofu. Tuttugu og níu sinnum
(26%) þurfti að ýta steini upp úr þvagleiðara. I
92 aðgerðum (82%) var unnt að taka steininn
með griptöng eða körfu án þess að mylja hann
fyrst en í 20 tilvikum (18%) þurfti að mylja
steinana með hljóðbylgju- eða rafvatnsstein-
brjóti áður en hægt var að fjarlægja þá.
í flestum tilvikum eða 98 (87,5%) var farið
einu sinni um sama gang til að fjarlægja stein,
13 sinnum (11,6%) var farið tvisvar um sama
gang og í einu tilfelli þurfti að fara þrisvar um
sama gang til að ljúka steintökunni. Attatíu
Number Number
of stones of operations <%)
1 78 (70)
2 16 (4)
3 7 (6)
4 2 (2)
> 4 9 (8)
Total 112 (100)
Table III. The localisation of the stones.
Localisation Number of operations (%)
Upper calyx 4 (4)
Middle calyx 2 (2)
Lower calyx 29 (26)
Renal pelvis 31 (27)
Pelviureter junction 25 (22)
Upper third of ureter 18 (16)
Middle third of ureter 3 (3)
Lower third of ureter 0 (0)
Total 112 (100)
Table IV. Number of operalions per patient.
Number of Total males Number of
op./patient Males Females and females procedures
1 53 27 80 80
2 5 3 8 16
3 1 1 2 6
4 0 0 0 0
5 2 0 2 10
61 31 92 112
Table V. The size of the reststones.
Stonesize after PCNL Operations (%)
free of stone 86 (77)
< 4 mm 12 (11)
5-9 mm 9 (8)
> 9 mm 5 (4)
112 (100)