Kjarninn - 12.12.2013, Síða 29

21/21 kjarninn SuðuR-afRÍKa
Hans síðasta verk sem forseti Suður-Afríku var ekki síður
mikilsvert, en það fólst einfaldlega í því að gefa ekki kost á
sér aftur í embættið og tryggja þannig framgang lýðræðis-
kerfisins í landinu.
$UöHLI°0DGLED
Nelson Rolihlahla
Mandela, eða Madiba
eins og flestir Suður-
Afríkubúar kölluðu
hann, mætti miklu
mótlæti á langri
lífsgöngu sinni. Hann
horfði upp á samlanda
sína vera misþyrmt
vegna litarhafts og var
dæmdur í lífstíðarfang-
elsi fyrir baráttuna
fyrir sömu réttindum öllum til handa, óháð húðlit þeirra. En
þrátt fyrir allt fann hann hjá sér fyrirgefningu, hógværð og
þá staðfestu sem nauðsynleg var til þess að leiða þjóð sína
í gegnum eitt erfiðasta tímabil hennar. Hann leiddi með
fordæmi og varð ljósmóðir nýrrar Suður-Afríku á vegferð
hennar frá gerræðisríki aðskilnaðarstefnunnar til fjölflokka
lýðræðisríkis. Það er einmitt arfleifð hans – regnboga þjóðin
Suður-Afríka.
arfLEifð ManDELa HEftir þróun LýðræðiSinS í Suður-afríku
Helsta þraut stjórnmálamanna í Suður-afríku, ekki
síst þeirra sem setjast í forsetastól í landinu, er að
fylla skarðið sem Mandela skildi eftir, sem verður
seint talið auðvelt. Nú hefur afríska þjóðarráðið
verið við stjórnvölinn í nærri 20 ár og hefur fengið
um 65% atkvæða í kosningum síðan 1994. aðeins
tveir forsetar hafa setið eftir Mandela, en Thabo
Mbeki þótti of teknókratískur og Jacob Zuma þykir
spilltur. fráfall Mandela gæti hins vegar orðið til
þess að raunverulegt lýðræði verði til í Suður-afríku
með fjölflokkakerfi.
Í Speglinum föstudaginn 6. desember var rætt
við Sigríðu Dúnu Kristmundsdóttur, fyrrverandi
sendiherra í Suður-afríku. Hún segir að Mandela
hafi haft svo sterka stöðu innan flokksins og í stjórn
landsins að hugsanlega gæti afríska þjóðarráðið
klofnað eftir andlát Mandela eða kjósendur valið
aðra flokka til valda. BÞH