Kjarninn - 15.05.2014, Blaðsíða 70
bókarinnar hefur náð efst á metsölulista bæði vestan og
austan hafs. Bókin hefst á umfjöllun Pikettys um þróun
hagfræðinnar sem hann horfir gagnrýnið á, ekki síst í
Bandaríkjunum sem hann telur smám saman hafa þróast
út í óhlutbundnar stærðfræðiformúlur sem ekki byggist á
raungögnum og hafi litla þýðingu fyrir samfélagið. Þannig
hafi hagfræðingar heimsins vanrækt að rannsaka vaxandi
ójöfnuð í heiminum en lagt ofurtrú á kenningu Kuznets um
að vöxtur leiði sjálfkrafa til aukins
jöfnuðar (15-16).
Sú aðferð að tengja hagfræði við
önnur vísindi, sérstaklega sögu og
félagsvísindi en líka t.d. bókmenntir,
er vissulega frábrugðin þeirri fræða-
hefð sem lesendur eiga að venjast frá
Bandaríkjunum og Bretlandi. Piketty
tengir saman sögulega, félagslega
og efnahags lega þróun og hvernig sögulegir viðburðir og
pólitískar ákvarðanir hafa haft áhrif á þróun jöfnuðar í
heiminum. Honum eru hugleiknar skáldsögur Jane Austen
og Honoré de Balzac og hvernig lýsingar þeirra á mannlífinu
eru mikilvæg heimild um samfélagsuppbyggingu þess tíma.
Þessar tengingar gera það að verkum að það er auðvelt og
skemmtilegt að lesa bók Pikettys og lesandinn fær betri
innsýn í það sem Piketty telur hafa áhrif á jöfnuð, bæði
sögulega viðburði, lýðfræðilega þróun, áherslur í menntun
og skattlagningu.
Rauður þráður í gegnum bókina er sú meginkenning að
þegar rentan af auðmagninu sé meiri um nokkurt skeið en
vöxtur sé það mjög öflugur hvati til aukins ójafnaðar. (361) Pi-
ketty rökstyður það m.a. með því að vöxtur miðað við höfða-
tölu til lengri tíma sé sjaldnast meiri en 1,5% og fer yfir vöxt,
t.d. í V-Evrópu, Bandaríkjunum og Japan, á árunum 1990 til
2012 máli sínu til stuðnings. (95-96) Þegar rentan af auð-
magninu verði meiri en almennur vöxtur þýði það að auður
þeirra sem mesta rentu fái af sínu auðmagni vaxi hraðar en
kjör almennings. Þegar auður sé orðinn til vaxi hann af innri
„Bók Pikettys er mikilvægt
innlegg í vaxandi umræðu um
ójöfnuð, afleiðingar hans og
hvort stjórnvöld um heim allan
eigi að líta á það sem verkefni
sitt að sporna gegn ójöfnuði.“