Framleiðsluuppgjör þjóðhagsreikninga 1973-1978 - 01.10.1982, Blaðsíða 30
28
má í því sambandi vitna til skilgreiningar á rekstrarafgangi
hér að framan og hliðstæðunnar við eigendalaun í ein-
staklingsfyrirtækjum.
Starfsemi ræktunarsambanda er áætluð þannig, að aðkeypt
vinna er byggð á slysatryggðum vinnuvikum í þeirri grein og
áætluðum 1 aunakostnaði á ársverk í byggingariðnaði. Til
viðbótar kemur síðan eigin vinna bænda og búaliðs við nýrækt
samkvæmt árskýrslu Búreikningastofunnar. Aðfangahlutfall er
byggt á hlutfallinu milli vinnulauna og annars rekstrar-
kostnaðar við vélavinnu almennt.
4.2.8 Samgönqur (atv.gr. 71) og rekstur Pósts oq síma
(atv.gr. 72)
Þær greinar samgangna, sem ekki hafa birst í
atvinnuvegaskýrslum Þjóðhagsstofnunar eru rekstur Pósts og
síma, rekstur hafna og rekstur flugvalla. Framleiðslu-
reikningur Pósts og síma er byggður á ársreikningi Póst- og
símamálastofnunarinnar. Svipuðu máli gegnir um hafnirnar.
Framleiðslureikningur þeirra er byggður á ársreikningum
1andshafnanna og velflestra hafnarsjóða í landinu, en við
uppfærslu til heildar hefur jafnframt verið tekið mið af
sveitarsjóðareikningum Flagstofunnar . Framleiðslureikningur
fyrir flugvelli er að mestu byggður á reikningum
flugmálastjórnar og skýrslum um slysatryggðar vinnuvikur í
þeirri grein á öllu landinu.
4.2.9 Peninqastofnanir (atv.gr. 81)
Til peningastofnana telst starfsemi banka, sparisjóða
og fjárfestingarlánasjóða. Meðferð peningastofnana í
framleiðsluuppgjöri þjóðhagsreikninga er með all sérstæðum
hætti og er raunar nokkuð umdeild í þeirri umræðu, sem nú
fer fram hjá hinum ýmsu alþjóðastofnunum um endurskoðun og
endurbætur á núgildandi þjóðhagsreikningakerfi. Sérstaða
peningastofnana er fólgin í því, að í framleiðslu-
reikningunum koma vextir ekki fram. Litið er á vaxtatekjur
sem eignatekjur á tekjuskiptingarreikningunum (Income and
Outlay Accounts) og þessar tekjur mynda því ekki hluta af
framleiðsluvirðinu. Með sama hætti eru vaxtagjöld ekki
dregin frá áður en rekstrarafgangur er fundinn. Hins vegar
eru vaxtagjöldin gjaldfærð á tekjuskiptingarreikningi og
vaxtatekjur tekjufærðar þar ásamt rekstrarafgangi frá
framleiðslureikningi.
Ef þessum meginreglum væri fylgt við gerð
framleiðslureiknings fyrir peningastofnanir, yrði
niðurstaðan sú, að vaxtatekjum og -gjöldum yrði sleppt en
eftir stæðu óverulegar tekjur vegna þóknana o.fl. á móti
öllum rekstrarkostnað i peningastofnananna. Niðurstaðan yrði
því sú, að rekstrarafgangur peningastofnana yrði stórlega
neikvæður. Þar eð slíkt er talið gefa afar villandi mynd af
verðmæti þeirra þjónustu, sem peningastofnanir veita, er
farin sú leið að skilgreina framleiðsluvirði peningastofnana
sem summu þjónustutekna, þóknana og mismunar vaxtatekna og