Sagnir - 01.04.1980, Page 36

Ingólfur: Mér finnst oftast
einfaldast að svara því með að
spyrja hvort fólk geti metið
alía hluti í peningum. Þetta
er spurning um það hvort að
menn vilja yfirleitt hafa ein-
hver áhrif á gang þjóðfélags-
mála en til að gera það verða
menn að rannsaka hvernig þjóð-
félagið hefur þróast og hvað
hafi hreyft því áfram
Oft heyrir maður sagt að
sagnfræði sé heldur tilgangs-
lítil en ég held að það stafi
mikið að því hve kennslubækur
núna eru leiðinlegar og úrelt-
ar og allt kennsluefni raunar
illa útbúið. Mættu sagnfræð-
ingar sinna því efni betur.
Helgi: Ég tel að sagnfræði
geti oft verið mjög hagnýt.
Rannsaka þarf ákveðin viðfangs-
efni þegar upp koma vandamál,
deilur, sem skera þarf úr. Ég
nefni Jan Mayen-málið. Sagn-
fræðingar verða að hafa opin
augun fyrir því að nota slík
tækifæri; þeir eiga að sjá það
best sjálfir hvenær sagnfræði
getur orðið hagnýt. Þeir verða
að eiga þarna visst frumkvæði.
Sagan i skólunum
Sagnir: Ingólfur sagði áðan
að allt kennsluefni í sagnfræði
væri illa úr garði gert. í fram-
haldi af því; hver er staða
sögunnar í skólakerfi landsins?
Ingólfur: Samkvæmt aðalnáms-
skrá grunnskóla, samfélagshluta,
þá er meginmarkmið sögunáms
ekki lengur að rekja atburða-
rths í réttri tímaröð. I stað-
inn eru notuð svokölluð lykil-
hugtök, sem kynnt eru þegar á
fyrstu námsárunum og síðan
víkkuð út. Nemendum er líka
ætlað að kynnast lítillega
heimildum og sagnfræðilegum
vinnubrögðum.
Það er voða erfitt að velja
hvaða efni á að taka fyrir því
sögukennslan hefur ekki aukist
með nýskipan, heldur minnkað.
Það skiptir þó ekki öllu máli.
Ég hef haft talsverðar áhyggj-
ur af því að sögulega vídd
vantaði í þessu skipulagi og
hef það enn. Ég tel þó mestu
máli skipta að sögukennarar
láti sig miklu varða þennan
kennslufræðilega sjónarhól, sem
líta verður á þetta frá til
við bótar hinum sagnfræðilega.
Þessu vil ég beina mjög alvar-
lega til sagnfræðinga og annarra
sem hafa á saenfræði áhuca.
Sigurður: A menntaskólastig-
inu, þar sem ég þekki nú best
til, má segja að sagan hafi
verið í vissri varnarstöðu í
seinni tíð. Þessu veldur þrýst-
ingur frá hinum nýju félags-
vísindum; félagsfræði, stjórn-
málafræði, sálfræði og fleiri
greinum. Margir málsvarar þess-
ara greina hafa tekið þann
pól í hæðina að aðeins sé hægt
að veita þessum greinum aukið
svigrúm að sagan verði skorin
niður. Ég tel alrangt að stilla
dæminu upp á þennan hátt og
bendi á að í reglugerð fyrir
menntaskóla segir að stefnt
skuli að því að hlutur félags-
greina í víðasta skilningi
verði aukinn í náminu.
Sögukennarar í framhalds-
skólum hafa auðvitað verið sér
meðvitandi um þessar aðstæður
og andsvar þeirra hefur verið
að hefjast handa við vissa
endurskoðun og endurnýjun á
námsefni og kennsluháttum.
Menn gera sér grein fyrir því
að eigi sagan að halda velli
þá verður hún að aðlaga sig
breyttum tímum og breyttum
kröfum. Þetta hefur m.a. verið
gert með því að auka áherslu
á seinni tíma sögu, með auknu
vægi ritgerðarvinnu í náminu
og dregið hefur verið úr á-
herslu á hefðbundna króntílóg-
íska yfirferð.
En til þess að umbótavið-
leitni af þessu tagi geti bor-
ið verulegan árangur þarf auð-
vitað ástand í kennslubókar-
málum að batna stórlega auk
þess sem brýnt er að bæta að-
stöðu og möguleika hvað varð-