Sagnir - 01.04.1980, Side 57

Broddi Broddason
Vígorcíicr var:
„Verndum Sovét-
ríkin”
AfstacJa VerklýcTsbladsins og Þjócf-
viljans til stórveldanna 1933-1939
Veturinn 1978-1979 var hald-
ið náraskeið undir umsjón Þors
Whitehead, sem bar heitið "ís-
lensk utanríkis-og öryggismál
1918-1946". Stúdentum var þá
fengið það hlutverk að kanna
afstöðu íslensku blaðanna til
stórveldanna Englands, Þyska-
lands, Sovétrikjanna og Banda-
ríkjanna á árabilinu 1933-45.
Til að afmarka verkefnið var
miðað við nokkra meiriháttar
viðburði umrædds timabils.
Þeir voru : Valdataka Hitlers á
Þýskalandi 30. jan. 1933, Tékk-
oslévakíudeilan haustið 1938,
griðasáttmáli Þyskalands og
Sovétríkjanna 23. ágúst 1939,
upphaf styrjaldar 1. sept.
1939, he rnám Danmerkur og Nor-
egs, hernám íslands, hervernd-
arsamningurinn við Bandaríkin
°g lok styrjaldar.
Undirritaður fékk það við-
iangsei'ni að kanna blaðakost
kommúnista og sésíalista á um-
ræddu tímabili og er grein sú,
er hér birtist, fyrri hluti
þeirrar samantektar.
Öreigar gegn audvaldi
"Allt frá því að Hitler komst
til valda, hafa afturhaldsmenn um
heim allan, og ekki s£st í Bret-
landi og Bandaríkjunum gert allt,
sem £ þeirra valdi stóð til að
kynda ofríðarglæðurnar milli nas-
ista og Sovétríkjanna1
Þessi tilvitnun sýnir að nokkru
leyti afstöðu íslenskra sésíalista
til þeirra fjögurra stérvelda, sem
hér er vísað til, allan þann tíma,
sem nasisminn var ráðandi afl í
Þýskalandi„ Nasisminn og Þýskaland
eru fyrst og fremst fjendur Sovét-
ríkjanna og þeirra hugmynda og
stjórnskipulags,sem þau eru full-
trúar fyrir, og Þýskaland er jafn-
framt fjandi hinna ríkjanna tveggja
vegna þess að þau eru keppinautar
þess innan auðvaldsskipulagsins.
Þess vegna er um að gera fyrir
Bandaríkin og Bretland að beina
útþenslustefnu Þýskalands til aust-
urs, til að firra sjálfa sig vand-
ræðum, sem éhjákvæmilega hlyti að
koma til, og eins til að brjóta
niður "höfuðvígi sósíalismans £
heiminum", sem tilveru sinnar vegna
er ógnun við auðvaldsr£kin og það
valdakerfi sem þau byggja á.
| Breska audvaldid
Athuga verður að Verklýðsbl-
aðið, forveri Þjóðviljans, var
aðeins fjögurra siðna vikublað
á árinu 1933 og lang mestur hluti
efnis þess fjallaði um íslensk
málefni, svo utanrikismál fengu
ekki ýkja mikið rúm innan þess.
Erlendar fréttir á árinu 1932, auk