Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.01.1958, Síða 46

Crunnmynd a{ háskólakapellunni í Cambridge,
M assachusetts.
1. inngangur,
2. kirkjugólf,
3. altari,
4. vatnsker, sem kapellan stendur í. —
Vatnsflöturinn endurkastar sólarljósinu upp í
ílivolfan spegil yfir altari. Þessi spegill varpar
svo Ijósinu niður á altarið.
ast en ekki sízt þeirri rökvísi. sem
verður að beita, er dæma skal um,
livernig byggingin þjóni því hlut-
verki, scm henni er ætlað í upphafi.
Greina verður á milli aðal- og auka-
atriða.
Það nægir ckki að dæma kirkju
eingöngu eftir því, hvort hún ,.gnæf-
ir yfir aðrar byggingar í himinleitandi
tign og fegurð.“
Slíkt er persónulegt tilfinningaat-
riði, sem byggist engan veginn á
framangreindu.
Kirkjur verða fyrst, og fremst að
vera gerðar með tilliti til þeirra hclgi-
athafna, sem þar fara fram.
Ekki má þó gera of lítið úr hinni
listrænu hlið verksins, enda er það
sánnast mála, að kirkjubyggingar
hafa ætíð verið bezta heimildin um
húsagerðarlist hverrar þjóðar á hverj-
um tíma.
44
Þessi regla gildir einnig hér á landi.
Híiin þjóðlegi stíll okkar í kirkju-
byggingum, sem tíðkaðist allt fram á
19. öld, er skilgetið afkvæmi torfbæja-
stílsins, cnda byg'gingaraðferðir og
efni í öllum grundvallaratriðum hin
sömu.
Síðan hefur ekkert komið fram, er
bendi til, að þjóðlegur stíll hafi fest
hér rætur, enda tæpast grundvöllur
fyrir hendi, þar eð þróun byggingar-
mála hefur vcrið svo ör hér á landi
á síðustu áratugum og niiklar breyt-
ingar orðið, að tæpast er hægt að kalla
þróun, heldur byltingu.
Að vísu mætti benda á tilraunir í
]>á átt að skapa þjóðlegan stíl, en nið-
urstaða þein’a er síður en svo sann-
færandi.
Það er mjög hæpið, að einni kyn-
slóð takist að skapa slíkan stíl, hvað
þá heldur einum manni.
í hæsta lagi getur einn einstakur
arkitekt skapað persónulegan st.il, og
er það þó allt undir hælinn lagt. þeg-
ar um örar breytingar og þar af Ieið-
andi mismunandi aðstæður er að
ræða.
Altari háskólakapcllunnar í Cambridge, jMassd
cliusetts, fíandaríkjunum, eftir Eero SaarineK■
Kirkja þessi er notuð jöfnum höndum til ívö
þjónuslu í kaþólskum, lúthcrskum eða gyo>nS,
legum sið. Hún rúmar 130 manns í saít'
Byggingarefni: Múrstcinn, marmari, granít °S
alúmin>vm'
DAGSKRÁ