Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.01.1958, Blaðsíða 59

ingnum“ — tekur Camus þetta
vandamál til meðferðar og kryfur það
til mergjar. Og það er ekki um að
villast, allar persónur leiksins hníga í
valinn og sviðið er autt að leikslok-
uin.
Aðalpersónan, hin óhugnanlega
Martha, rcynir hamslaust að finna
sér markmið í lífinu. Hún rekur gisti-
hús með móður sinni og lætur sig
dreyma um sólfagurt sæluland úti við
hafið. I þeim tilgangi að safna nægu
fé til ferðalagsins þangað, kemur hiin
þeim ferðamönnum, sem þar gista,
fyrir kattarnef, rænir fjármunum
þeirra og lætur öll verksummerki
hverfa með aðstoð móður sinnar.
Bróðir hennar kemur þar. eftir tutt-
ugu ára fjarveru, mæðgurnar þekkja
liann ekki aftur og hann segir ekki
til sín. Það fer eins fyrir honum og
svo mörgum öðrum næturgestum á
undan honum. Þegar sannleikurinn
kemur í Ijós, kastar móðirin sér í ána,
þangað sem hún liafði áður varpað
syninum. Martha stendur frammi
fyrir mágkonu sinni, sem grunar að
eitthvað skelfilegt sé á seyði. Martha
sér fram á, að sælulandið er henni
glatað fyrir fullt og allt, glæpir henn-
ar komu ekki að haldi og eru henni
fjötur um fót. Hún á þess þó kost að
stytta sjálfri sér aldur, og það ætlar
hún að gera, en fyrst vill hún deyða
þá einu veru, sem enn er á lífi í þess-
um harmleik, og þurka út með henni
þá blckkingu, að lífið hafi nokkurt
gildi.
Hin glórulausa lífsfyrirlitning og
nppgjöf kemur ekki víðar fyrir í verk-
um Camusar. í „Sísýfosar-goðsögn-
inni“ er slíkum örþrifaráðum vísað á
dagskrá
Albert Camus.
bug, án þess þó að draga úr mark-
leysu lífsins. „Að vera án vonar þýð-
ir ekki að örvænta.“ Þó að skipulag
heimsins sé dauðanum undirorpið, ])á
má byggja upp lífshamingju með bar-
áttunni einni saman við hið óyfir-
stíganlega, hugsa sér Sísýfos starfs-
glaðan við sitt strit, fylla út í tóm-
leik tilverunnar með up])reisnardug
og athafnaþrá. Dauðinn er að vísu
endirinn, scm ekki verður umflúinn,
sem afmáir lífið, en hann er líka það
eina, sem maðurinn ræður ekki við.
Lífið innan hinna luktu rnúra hans
er í höndum mannanna sjálfra, þeir
eru frjálsir í gleði sinni og sorg, sinnar
segir: „Meðan vér erum til, er dauð-
57