Félagsbréf - 01.07.1958, Blaðsíða 38

Félagsbréf - 01.07.1958, Blaðsíða 38
34 FELAGSBREF skáld, heldur óvenjulegur maður. Ég tel það mikið happ að hafa fengið tækifæri að kynnast honum. — Ann- ars er ég blaðamaður, eins og þið vitið, og í blaðamennskunni hef ég fengið tækifæri til að kynnast fjölda merkilegra manna. Það er reynsla sem ég hefði ekki viljað vera án. Þetta er hjartagott fólk og meiri skáld en margir þeirra sem hafa skrifað stóra og þykka doðranta. Mér þykir meira gaman að tala við gamalt fólk en lesa góða bók. í þessu fólki er brot af þeirri 1000 ára gömlu menningu okkar sem alltaf er verið að tönnlast á. Ekki alls fyrir löngu sagði sjötugur bóndi við mig eitt- hvað á þessa leið: Milli mín og Egils Skallagrímssonar eru aðeins nokkur ár, en milli mín og þín eni tíu aldir. Sá gamli vissi, hvað hann söng, því að æska íslands lifir í nýju landi, með kostum þess og göllum. En gamla fólkið er tengiliðurinn milli nýja tímans og hins gamla og með því býr sá þróttur og sú lífsreynsla sem ein getur fætt af sér þann sann- leik sem allir leita að. Þið munið eftir því sem Laxness segir: Sann- leikurinn er ekki í bókum og ekki einu sinni í góðum bókinn, heldur í mönnum sem hafa gott hjartalag. Ef rithöfundar legðu sér þessi orð á minnið, mundum við eignast betri bókmenntir, en færri bækur. Hverjar álítur þú að séu skyldur þjóðfélagsins við skáldið og skálds- ins við þjóðfélagið? Mér skilst að þjóðfélagið hafi eng- ar skyldur við skáldið, en skáldið hafi aftur á móti miklar skyldur við þjóð- félagið. En um tilgang Ijóðsins, hver er hann? Tilgangurinn? Ætli það sé ekki dálítið erfitt að fara hér út í siíkt stórmál. — Það er rétt sem sumir ljóðaandstæðingar segja, að ljóðið er hvorki lyfseðill né farseðill til tunglsins. En ljóðið er annað og ekki minna. Það er ein veigamesta sönn- un þess að við mennimir höfum stundum sigrazt á dýrinu í sjálfum okkur og er því ein bezta vörnin gegn villimennsku. Þetta hefur verið staðfest þar sem einræði ríkir — þar hefur villimennskan gengið af ljóð- inu dauðu. Einræði á enga póesíu, en það getur sent eldflaugar til tunglsins og lagt undir sig lönd næstu nágranna. Það getur fyllt öll fangelsi með saklausum fórnardýrum og lát- ið þau vinna gull og aðra málma. Það getur myrt og drepið á báðar hendur, en ljóðið kemur aftur, Ijóð- ið kemur alltaf aftur og í þeirri staðreynd er fólgin sigui-von mann- kynsins. — Vitur maður hefur sagt að nútímabókmenntir séu spegil- mynd samtímans í stað þess að sam- tíminn ætti að vera spegilmynd bók- menntanna. Sú tíð kemur kannski einhvem tíma, en ef þróunin verður í líka átt og nú er, verður þess langt að bíða. — I framhaldi af þessu get ég líka svarað annarri spurningu sem þið hafið lagt fyrir mig, hvort ég telji að íslenzk ljóðlist sé í hættu. Ég svara hiklaust já. Ljóðlistinni stafar alltaf hætta af pólitíkkinni. Stjórnmálamennimir þykjast hafa áhuga á henni, en oftast eru þeir í hlutverki úlfsins og hafa það eina takmark að gleypa Rauðhettu litlu,

x

Félagsbréf

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Félagsbréf
https://timarit.is/publication/1060

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.