Sveitarstjórnarmál - 01.04.1976, Síða 28

an í starfsemi þessara menningarmiðstöðva
dreifbýlisins, og eiga misvitrir fréttamenn fjöl-
miðla sinn þátt í því. Danssamkomur félags-
heimilanna i'iti á landi eru í engu frábrugðnar
dansskemmtunum samkomuhúsanna í Reykja-
vík, þar sem vínveitingar eru bannaðar. Þar
fer víndrykkjan fram utan dyra eftirlitslítið
eða eftirlitslaust og veldur ýmsum erfiðleikum í
framkvæmd samkomuhaldsins. Ungmennafélög-
in hafa alla tíð lagt höfuðáherzlu á menningar-
legt samkomuhald og hafa reynt að vanda til
Jjess eftir föngum. Má í því sambandi minna á
héraðsmótin, sumarhátíðirnar og á höfuðstolt
hreyfingarinnar, Iandsmótin.
Landsmótin
Landsmót UMFÍ eru ótvíræðasti vitnisburð-
urinn um það menningarstarf, sem unnið er í
ungmennafélögunum á íslandi, og sá þáttur
starfsins, sem flestir landsmenn hafa komizt í
kynni við, enda eru Jsau eins konar sviðssetning
og úttekt á starfseminni, sem fram fer þriðja
hvert ár. 15. landsmót UMFÍ fór fram á Akra-
nesi II. til 13. júlí s.l. sumar, og var Jiar boðið
til veglegra móts en nokkru sinni fyrr, enda að-
staða góð og fyrirgreiðsla bæjaryfirvalda frábær.
Nú er svo komið, að sveitarfélög sækjast eftir
Jjví að fá mótin á sínar heimaslóðir eins og stór-
Jjjóðir Olympíuleika. Ástæðan er sú, að hvar-
vetna, sem mótin hafa verið haldin, hafa Jrau
flýtt fyrir uppbyggingu mannvirkja og örvað
fjárveitingar ríkisvaldsins til þeirra fram-
framkvæmda.
íþrótta- og æskulýðsstarf
íþróttirnar liafa frá öndverðu skipað veglegan
sess í menningarsögunni, afreksfólk á sviði
íþrótta er í dag talið einir verðugustu sendifull-
trúar í menningarsamskiptum Jjjóða, og stór-
Jjjóðir kosta miklu til í Jjcim efnum, bæði er
varðar aðstöðu til íþróttaiðkana og til íþrótta-
legra samskipta á aljjjóðavettvangi. Hjá smá-
Jjjóð eins og íslendingum miðar uppbyggingu
íþróttamannvirkja fremur seint, sökum fjár-
skorts, en Jjeim mun nauðsynlegra er að skipu-
leggja framkvæmdir af Jjessu tagi sem bezt, og
með Jjað í huga, að slík mannvirki nýtist sem
bezt og fyrir sem flesta. Rekstur íjjrótta- og
æskulýðsstarfsemi kostar líka mikla fjármuni,
þrátt fyrir mikil sjálfboðaliðastörf, sem unnin
eru á Jjeim vettvangi. Það er nú yfirlýst stefna
íþróttaforystunnar í landinu að vinna að Jjví, að
kostnaðarskipting vegna frjálsu íþróttastarf-
seminnar verði Jjannig: 30% frá ríki, 30% frá
sveitarfélögunum og 40% frá hreyfingunni
sjálfri. Þrátt fyrir vaxandi skilning opinberra
aðila og verulega leiðréttingu síðustu árin,
vantar enn talsvert á, að þessu marki sé náð.
ÍJjrótta- og æskulýðsstarfsemi á fslandi um
þessar mundir er fyrst og frernst á hendi eftir-
talinna Jjriggja aðila:
1) skólanna,
2) frjálsra félagshreyfinga,
3) bæjar- og sveitarfélaga eða æskulýðsráða í
umboði Jjeirra.
Öll Jjessi starfsemi er svo meir eða minna ríkis-
styrkt sem og uppbygging aðstöðunnar og mann-
virkjagerð. Til Jjess að fyllsta árangri sé náð,
Jjarf starfsemi allra áðurgreindra aðila að vera
fyrir hendi, en samstarf og gagnkvæmur skiln-
ingur Jjarf að ríkja. Menn greinir oft á um Jjað,
liver afskipti opinberra aðila af æskulýðsstarf-
semi eigi að vera, Jj.e.a.s. Jjess starfs, sem fram
fer utan skólanna. Skoðun mín er sú, að hún
eigi fyrst og fremst að vera fólgin í
1) uppbyggingu á aðstöðu,
2) ráðgjöf og fræðslustarfsemi ýmiss konar,
3) menntun æskulýðsleiðtoga og leiðbein-
enda, auk almennrar félagsmálafræðslu,
Jj.e.a.s. greiðslu kostnaðar við Jjessa undir-
stöðujjætti starfseminnar,
4) og síðast en ekki sízt verkefnahvetjandi
styrkveitingum til frjálsrar félagsstarf-
senii, og grípa aðeins inn í með beint
starf, Jjar sem alvarlegt tómarúm hefur
myndazt að mati viðkomandi sveitar-
stjórnar.
I lengstu lög skulum við styrkja áhuga-
mennskuna og forðast að veita henni sam-
keppni. Hún er Jjví miður á hröðu undan-
SVEITARSTJÓRNARMÁL