Sveitarstjórnarmál - 01.04.1976, Blaðsíða 49

BALDUR JOHNSEN, dr. phil., yfirlæknir:
HREINSUNAR-
SVEITIR
NÁTTURUNNAR
Það liefur mikið verið rætt um skaðsemdar-
gripina lirafn, máf og mink í varplöndum og
víðar, og voru þessi mál sérstaklega til umræðu
á síðasta náttúruverndarþingi. Að sjálfsögðu
koma meindýr eins og rottan líka inn i rnynd-
ina. Á þinginu var mikið deilt um aðferðir til að
eyða fyrstu þremur vágestum, sem herjuðu á
náttúru landsins, einkum að sumarlagi. Jafn-
framt komu fram gildar rökstuddar skoðanir um
það, að hér ættu orðið í lilut, a. m. k. hvað máf
og lirafn snerti, eðlilegir og sjálfsagðir l'uglar í
fuglaríki landsins, sem ekki mætti stugga of mik-
ið við.
Náttúran heldur jafnvægi með því, að ýmsar
tegundir byggjast upp með því að lifa á öðrum
tegundum að vissu marki. Þegar hinum öðrum
tegundum fækkar um of, fækkar einnig rán- eða
hræfuglum.
Það mun vera almennt álit manna, að bann-
fœra verði eitrun.
En livað er þá, til ráða?
Svar: Ráðið er raunar mjög einfalt. Það er að
koma í veg fyrir, að fyrrnefndir hræfuglar nái í
æti þann tíma, sem harðast er í,búi, þ. e. a. s. á
vetrinum. Það verður aðeins gert með því eina
móti að skilja ekki eftir ætan úrgang á víðavangi,
h\orki á fjörum, við útrás skolpræsa né á opnum
sorphaugum. Einnig þarf að loka fisk- og úr-
gangsgeymslum síldar- og fiskimjölsverksmiðja
(loðnu). Allt þetta kostar að vísu nokkurt fé og
umstang, en jjað gæíi á fáum árum mikinn og
góðan arð.
Undirstaðan undir fjölgun allra jressara mein-
dýra er vetrar- eða vorætismagnið á víðavangi,
jiegar undirbúningur að fjölgun dýranna fer
fram.
Því minna æti á Jteim tíma, Jjví minni fjölgun,
Javí minni vandræði í varplöndum og á öðrum
nytjapeningi og varningi landsmanna. Undir
sömu sök eru að sjálfsögðu meindýr eins og rott-
urnar seldar.
Kjörorðið er Jiví, hreint land og um leið fag-
urt, ekki aðeins fyrir augað Iieldur einnig til
stórkostlegra búnytja. Það er engin hætta á, að
hreinsunarsveitunum verði alveg útrýmt, })ótt
maðurinn taki til hendinni, eins og honum er
skylt. Þ. e. að brenna eða grafa sorp forsvaran-
lega og hreinsa skolp eða leiða niður fyrir stór-
straumsfjöruborð eða lengia út eins og lög mæla
fyrir um. Að ég ekki tali um að varðveita fisk-
slóg og önnur bein verðmæti á öruggan hátt.
SVEITARSTJÓRNARMÁL