Morgunblaðið - 07.12.2011, Blaðsíða 16
Fyrstu tíu mánuði ársins voru flutt-
ar út vörur fyrir 512,6 milljarða
króna en inn fyrir 423,1 milljarð.
Afgangur var því á vöruskiptunum
við útlönd, sem nam 89,5 millj-
örðum en á sama tíma árið áður
voru þau hagstæð um 98,2 milljarða
króna. Vöruskiptajöfnuðurinn var
því tæpum 8,7 milljörðum króna
lakari en á sama tíma árið áður, að
því er fram kom í frétt á vef Hag-
stofu Íslands í gær.
Í októbermánuði voru fluttar út
vörur fyrir 52,7 milljarða króna og
inn fyrir 44,6 milljarða króna.
Vöruskiptin í október voru því hag-
stæð um 8 milljarða króna. Í októ-
ber 2010 voru vöruskiptin hagstæð
um 11,6 milljarða króna.
Sjávarafurðir 40% útflutnings
Fyrstu tíu mánuði ársins 2011 var
verðmæti vöruútflutnings 55,8
milljörðum eða 12,2% meira á föstu
gengi en á sama tíma árið áður.
Sjávarafurðir voru 40,2% alls út-
flutnings og var verðmæti þeirra
13,2% meira en á sama tíma árið áð-
ur. Útfluttar iðnaðarvörur voru
54,7% alls útflutnings og var verð-
mæti þeirra 10,6% meira en á sama
tíma árið áður. Mest aukning varð í
verðmæti útflutnings iðnaðarvara,
aðallega áls.
Afgangur vöruskipta
var 90 milljarðar
Sundahöfn Verðmæti útflutnings frá Íslandi var 56 milljörðum meira
fyrstu 10 mánuði ársins en á sama tíma árið áður, sem jafngildir 12,2%.
Morgunblaðið/Golli
16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 2011
Stuttar fréttir ...
● Velta gjaldeyris á millibankamarkaði
hélt áfram að aukast í nóvember en hún
nam 15.194 milljörðum króna í mán-
uðinum, samkvæmt því sem kemur
fram í greiningu IFS í gær.
Veltan jókst um 42,6% frá mán-
uðinum á undan og hefur aukist jafnt
og þétt frá áramótum. Veltan á milli-
bankamarkaði með krónur jókst einnig
nokkuð í nóvember en hún nam 40
milljörðum króna í mánuðinum.
Veltan jókst um 42,6%
● Raungengi ís-
lensku krónunnar
lækkaði um 0,5% á
milli október og
nóvember síðast-
liðins á mælikvarða
hlutfallslegs verð-
lags.
Þetta er í fyrsta
sinn í hálft ár sem
raungengið hefur
lækkað á þennan
mælikvarða á milli mánaða en frá því
síðastliðið vor hefur raungengið ýmist
hækkað eða staðið í stað.
Lækkunin nú er bæði tilkomin vegna
lækkunar á nafngengi krónunnar og
þróunar verðlags. Krónan veiktist lít-
illega eða um 0,2% í nóvember síðast-
liðnum frá fyrri mánuði.
Raungengi krónunnar
lækkaði um 0,5%
Krónan Lækkaði
milli mánaða.
● Fyrirtækið eBay hækkaði um 4,1% á
hlutabréfamörkuðum í fyrradag sem
líklega má rekja til væntinga um góða
jólasölu.
Þetta kemur fram í Morgunpósti IFS
greiningar, frá því í gær.
Þar kemur jafnframt fram að eBay
hafi heldur fært sig frá uppboðsfyr-
irkomulaginu, sem það er þekkt fyrir,
og aukið áherslu á að kaup gangi fljótt
fyrir sig. Samkvæmt ChannelAdvisor
jókst salan um 18% í nóvember 2011 á
milli ára.
Sala eBay jókst um 18%
í nóvembermánuði
ríkisfjármálum sjálfseyðandi og grafi
undan hagvaxtarhorfum á meðal að-
ildarríkja myntbandalagsins.
Ákvörðun S&P gæti jafnframt haft
þýðingarmikil áhrif á getu björgunar-
sjóðs Evrópusambandsins til að veita
skuldsettustu ríkjum myntbandalags-
ins tímabundið fjárhagslegt skjól með
því að kaupa af þeim ríkisskuldabréf.
Ef þau sex ríki evrusvæðisins sem eru
með AAA-lánshæfiseinkunn – Þýska-
land, Frakkland, Austurríki, Holland,
Finnland og Lúxemborg – verða
lækkuð um lánshæfisflokk af S&P, þá
er ljóst að fjárfestar munu í vaxandi
mæli forðast skuldabréf sjóðsins sem
aftur yrði til þess að auka enn á fjár-
mögnunarvanda verst stöddu evru-
ríkjanna.
Tröllvaxið verkefni
Stefnusmiðir myntbandalagsins eru
því á milli steins og sleggju um þessar
mundir: takist ráðamönnum annars
vegar ekki að kynna til sögunnar áætl-
un sem miðar að því að grynnka á
ósjálfbærri skuldastöðu einstakra
evruríkja, leiðir það til lægri
lánshæfiseinkunnar, en hins vegar
mun niðurstaðan verða sú hin sama, ef
harkaleg niðurskurðaráform draga
verulega úr hagvexti. Verkefnið er
vægast sagt tröllaukið – og erfitt að
sjá hvernig hægt verður að forðast
ríkisgjaldþrot bregðist Evrópski
seðlabankinn ekki við með stórtæk-
um uppkaupum á ríkisskuldabréfum.
Enn sem komið er virðast ráða-
menn evrusvæðisins hins vegar ekki
ætla að snúa af settum kúrs. Á sama
tíma mun skuldakreppan á evrusvæð-
inu haldast í hendur við aðþrengda
fjármögnunarstöðu stærstu banka
evrusvæðisins. Nánast óhugsandi er
að þeir geti fjármagnað sig einir og
óstuddir á meðan skuldakreppan
heldur áfram að herja á evrusvæðið.
Að sama skapi gerir hin mikla fjár-
mögnunarþörf þeirra það að verkum
að ómögulegt er að ráðast í marktæk-
ar niðurfellingar á skuldum jaðarríkja
myntbandalagsins – nokkuð sem
Þýskaland má ekki heyra á minnst,
þar sem slík leið myndi fela í sér
meiriháttar kostnað fyrir þýska ríkið.
Án þeirra blasir ríkisgjaldþrot eins
eða fleiri evruríkja við með tilheyr-
andi efnahagslegum hamförum fyrir
álfuna. Það eru engir góðir kostir eftir
í stöðunni.
Á milli steins og sleggju
Reuters
Skammgóður vermir Samkomulag leiðtoga Frakklands og Þýskalands um
ríkisfjármálabandalag fékk dræmar viðtökur frá S&P.
Allt evrusvæðið sett á athugunarlista
Engir góðir valkostir í stöðunni
FRÉTTASKÝRING
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Ákvörðun bandaríska matsfyrirtæk-
isins Standard & Poor’s að setja láns-
hæfiseinkunnir allra evruríkjanna á
athugunarlista – og hugsanlega lækka
þær innan 90 daga – hefði ekki átt að
koma evrópskum ráðamönnum í opna
skjöldu. Hún sendir skýr skilaboð til
stefnusmiða evrusvæðisins um að
þörf er á umfangsmeiri aðgerðum eigi
að takast að afstýra hrinu gjaldþrota
á evrusvæðinu.
Tímasetning S&P var því líkast til
engin tilviljun – kom aðeins nokkrum
andartökum eftir að leiðtogar Frakk-
lands og Þýskalands tilkynntu áform
sín um stöðugleikasáttmála á sterum
fyrir evrusvæðið þar sem aðildarríki
verða beitt sjálfkrafa refsiaðgerðum
nemi halli í ríkisrekstri meira en 3%
af landsframleiðslu.
Í tillögum Merkel og Sarkozys um
ríkisfjármálabandalag á evrusvæðinu
var ekki boðið upp á neina lausn á
þeim bráðavanda sem steðjar að Ítal-
íu og Spáni – og mögulega fleiri evru-
ríkjum. Á þetta er einmitt bent í rök-
stuðningi S&P. Matsfyrirtækið færir
fyrir því rök að samfara niðursveiflu í
efnahagslífinu séu umbætur sem miði
fyrst og fremst að því að auka aðhald í
Viðvörun S&P
» Sex evruríki gætu misst
AAA-lánshæfiseinkunn sína.
» Ráðamenn á evrusvæðinu
eru í þröngri stöðu: verða að
grynnka á ríkisskuldum en á
sama tíma viðhalda vexti.
» Skuldakreppan mun hald-
ast í hendur við aðþrengda
stöðu evrópskra fjár-
málastofnana.
Kauphöllin hefur áminnt N1 hf. op-
inberlega og sektað félagið um 1,5
milljónir króna þar sem það er talið
hafa gerst brotlegt við reglur Kaup-
hallarinnar.
Kauphöllin telur ámælisvert að N1
hafi ekki birt ársreikning sinn innan
þeirra tímamarka sem reglur Kaup-
hallarinnar kveða á um og þá sér-
staklega í ljósi þess að samtímis fóru
fram viðræður við kröfuhafa um upp-
gjör á skuldum.
Höfðu ekki aðgang að
nýjustu upplýsingum
Þar sem upplýsingarnar höfðu ekki
verið gerðar opinberar höfðu mark-
aðsaðilar ekki aðgang að nýjustu fjár-
hagstölum útgefanda þegar eigendum
skuldabréfanna var ætlað að taka af-
stöðu til tilboðs N1 um uppgjör á
skuldum.
N1 var útgefandi skuldabréfa sem
voru í viðskiptum í Kauphöllinni til 26.
maí 2011, þegar skuldabréfaflokkur
N1 var á lokagjalddaga. Hinn 5. apríl
sl. birti N1 opinberlega tilkynningu
þar sem fram kom að þess væri að
vænta að vinnu við fjárhagslega end-
urskipulagningu myndi ljúka formlega
á miðju ári. Enn fremur kom fram að
útgáfa ársreiknings vegna rekstr-
arársins 2010 myndi frestast til loka
maí 2011 af þessum sökum.
N1 sektað
um 1,5 millj-
ónir króna
Kauphöllin segir
N1 brotlegt við reglur
Ófyrirsjáanlegt viðskiptaumhverfi
sökum óskýrra leikreglna og oft og
tíðum matskenndrar ákvörðunartöku
stjórnvalda er helsta ástæða þess að
erlendir fjárfestar óttast að ráðast í
beina erlenda fjárfestingu á Íslandi.
Um þetta voru allir fyrirlesarar
sammála á morgunverðarfundi Við-
skiptaráðs og Íslandsstofu um áhrif
beinnar erlendrar fjárfestingar á end-
urreisn íslensks hagkerfis og efna-
hagsþróun til framtíðar í gærmorgun.
Í opnunarávarpi sínu sagði Katrín
Júlíusdóttir, iðnaðarráðherra, mikil-
vægt að Ísland kæmist út úr því mats-
kennda umhverfi sem ríkti um þessar
mundir þegar kæmi að erlendri fjár-
festingu. Það væri ekki boðlegt að búa
við það ástand að í
hvert skipti sem
erlendir fjárfestar
sýndu áhuga á Ís-
landi skapaðist
uppnám í sam-
félaginu. Að sögn
Katrínar er nauð-
synlegt að búa til
umhverfi sem
gerir erlendum
fjárfestum kleift
að átta sig á með skýrum hætti hvers
konar leikreglur bíði þeirra þegar
þeir fjárfesta á Íslandi. Hún bætti því
jafnframt við að það væri skýrt kveðið
á um það í stjórnarsáttmála ríkis-
stjórnarinnar að stefna bæri að því að
auka beina erlenda fjárfestingu á Ís-
landi.
Samkeppni um erlenda
fjárfestingu
Fram kom í máli Aðalsteins Leifs-
sonar, formanns starfshóps um til-
lögugerð að stefnu stjórnvalda varð-
andi erlenda fjárfestingu, að öll ríki
væru um þessar mundir að keppa að
því að reyna að laða til sín erlenda
fjárfestingu – ekki síst lítil og opin
hagkerfi. Starfshópur iðnaðarráð-
herra leggur til að nefnd um erlenda
fjárfestingu verði lögð niður og lög
um erlenda fjárfestingu í atvinnu-
rekstri verði numin úr gildi.
hordur@mbl.is
Óskýrar leikreglur fæla
erlenda fjárfesta frá
Iðnaðarráðherra segir ástandið sem hér ríkir óboðlegt
Katrín
Júlíusdóttir
!"# $% " &'( )* '$*
++,-..
+,/-,0
++.-,
1+-022
13-/.4
+2-/12
+1,-5+
+-/1/,
+,5-/,
+/,-4,
++,-45
+,.-1,
++2-+5
1+-55
13-.0
+2-/2,
+1,-22
+-/030
+,/-+0
+/4-51
1+/-4215
++4-11
+,.-20
++2-5,
1+-/30
13-.4+
+2-.14
+14-+0
+-/05,
+,/-.,
+/4-,.
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á