Morgunblaðið - 06.01.2012, Blaðsíða 12

BAKSVIÐ
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Um tíu íslenskar konur sem eru með
sílikonbrjóstafyllingar frá franska
fyrirtækinu Poly Implant Prothese
(PIP) eru að skoða málsókn vegna
púðanna. „Það eru um tíu konur bún-
ar að staðfesta að þær vilji fara fram
með málið en það hafa fleiri konur
verið í sambandi við mig,“ segir Saga
Ýrr Jónsdóttir hæstaréttalögmaður
hjá Vox lögmannsstofu sem rann-
sakar nú mál kvennanna.
Eins og staðan er í dag beinist
málsóknin gegn Jens Kjartanssyni
lýtalækni, sem framkvæmdi allar að-
gerðirnar á konunum sem um ræðir,
og að eftirlitshlutverki íslenska rík-
isins. Framleiðandinn, Poly Implant
Prothese, er gjaldþrota og því von-
laust að reyna mál gegn honum eins
og staðan er í dag að sögn Sögu.
„Samkvæmt upplýsingum sem ég er
með voru PIP-púðarnir tölvert ódýr-
ari en aðrir púðar og er ég að skoða
hvort að lýtalæknirinn hafi átt að
hafa vara á sér vegna þess. Einnig
hvort að það hafi verið einhver
ástæða fyrir því að það var bara einn
læknir á Íslandi sem notaði þessa
tegund. Ég heyrði líka að hann hefði
sjálfur verið að flytja þessa púða
inn,“ segir Saga.
Hér á landi er farið eftir evrópsk-
um vottunarstöðlum í sambandi við
lækningatæki en skoða þarf hvert
eftirlitshlutverk íslenska ríkisins er
með þeim vottunum. „Ef sú nið-
urstaða fæst að það sé ekki mikil eft-
irlitsskylda með þessu á Íslandi er
það bagalegt að vita. Við erum þá að
segja að ef þú ferð og færð þér síli-
kon eða aðra hluti sem eru settir inn
í líkamann sértu að taka algjöra
áhættu. Bandaríska lyfjaeftirlitið,
FDA, byrjaði að skoða þessa PIP-
púða í kringum árið 2000 og bannaði
þá nokkru síðar. Einhverjar ástæður
hafa legið á bak við það og þá er
spurning af hverju það sama gerðist
ekki hér á Íslandi.“
Saga segir að þær konur sem séu í
sambandi við hana séu mjög hrædd-
ar og finnist óþægilegt að vita af því
að þær séu með iðnaðarsílikon í lík-
amanum auk þess sem flestar þeirra
finni fyrir óeðlilegum einkennum.
Lítið gert úr áhyggjum hennar
Ein af þeim konum sem leitað hafa
eftir að höfða mál vegna PIP-
sílikonbrjóstafyllinga segist, í sam-
tali við blaðamann, vera mjög ósátt
við viðbrögð lýtalæknisins í þessu
máli. „Ég fór í brjóstastækkun til
Jens Kjartanssonar lýtalæknis í
mars 2007 og fékk þessa PIP-púða.
Ég fór aftur til hans fyrir tveimur ár-
um því púðarnir voru farnir að aflag-
ast og eru greinilega gallaðir, þá var
þetta mál með iðnaðarsílikonið ekki
komið upp. Hann vildi ekkert gera í
því nema ég borgaði fyrir og skoðaði
einu sinni ekki hvort þeir væru farn-
ir að leka. Svo hringdi hann í mig
fyrir jólin núna til að láta mig vita af
því að ég væri ein af þessum 400 kon-
um á Íslandi með PIP-púðana og þá
fór ég að leita réttar míns,“ segir
konan sem er að vonum bálreið yfir
því hversu lítið var gert úr áhyggjum
hennar. „Þrátt fyrir fyrri sögu mína
vildi hann ekkert gera núna, sagði
púðana alveg örugga og ég ætti bara
að mæta í eftirlit eftir áramót og
einu sinni á ári í skoðun í framhald-
inu. Ég sagði að ég vildi það ekki, ég
vildi bara láta fjarlægja púðana. Þá
sagði hann að það væri ekki gert. Í
staðinn fyrir að boða mig strax í
skoðun og bjóðast til að fjarlægja
púðana staðhæfir hann það í gegnum
símann að það sé allt lagi með mig
eins og allar þessar 400 konur. Ég
ítrekaði að ég vildi ekki hafa púðana
því ég væri komin með einkenni og
þá var svarið að það gæti ekkert ver-
ið út af púðunum því þeir væru alveg
öruggir.“
Hún bíður nú eftir að fá bréf í
hendur sem senda átti á allar konur
sem hafa fengið PIP-sílikonfyllingar.
Henni var sagt að bréfið kæmi í
þessari viku og í kjölfarið yrði hún
boðuð í eftirlit. „Ég vil þessa púða í
burtu sem fyrst, mér líður ekki vel
með þá. Eina leiðin til að fá þá í
burtu, eins og staðan er í dag, er að
ég borgi fyrir það sjálf en mér finnst
það ekki rétt, bæði út af umræðunni
og það sést að það er eitthvað að
púðunum.“
Ráðuneytið skoðar málið
Það er Lyfjastofnun, Landlækn-
isembættið og velferðarráðuneytið
sem vinna í þessu máli hér á landi.
Margrét Erlendsdóttir, upplýsinga-
fulltrúi velferðarráðuneytisins, segir
að þar sé verið að skoða hvernig eigi
að taka á þessu. „Áherslan er lögð á
konurnar sem í aðgerðirnar fóru,
þeirra öryggi og réttindi. Síðan er
jafnframt verið að skoða ýmsar laga-
legar hliðar málsins í sambandi við
ábyrgð,“ segir Margrét og gerir ráð
fyrir að ráðuneytið komist að nið-
urstöðu í næstu viku um hvernig
verður farið með málið. Spurð hvort
ríkið komi mögulega að kostnaði við
að láta fjarlægja púðana segir Mar-
grét það vera eitt af því sem verið er
að ræða og hvernig aðkoman yrði þá
að því.
Samkvæmt upplýsingum frá
Sjúkratryggingum Íslands taka þær
ekki til fegrunaraðgerða eins og
brjóstastækkana eða taka þátt í
skurðaðgerðum eða brottnámi á
brjóstgervi eða ígræði. Konurnar
eiga því ekki almennt rétt á greiðslu-
þátttöku sjúkratrygginga en geta
mögulega sótt um undanþágu frá al-
mennu reglunni.
Ekki náðist í Jens Kjartansson.
Reuters
Áhætta Konur um allan heim sem hafa fengið PIP-sílikonpúða leita nú réttar síns. Í Frakklandi og Bretlandi er mælt með því að konurnar láti fjarlægja púðana úr brjóstunum.
„Ég vil þessa púða í burtu“
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. JANÚAR 2012
400.000
konur í heiminum eru taldar hafa
fengið sílikonbrjóstafyllingar
frá franska fyrirtækinu
Poly Implant Prothese.
400
íslenskar konur eru taldar vera
með PIP-fyllingarnar sem
innihalda iðnaðarsílikon.
7%
er tíðni rofs í PIP-fyllingum
hjá læknastofunni Transform
í Bretlandi. Er sú tala byggð á 108
konum sem fengu PIP-fyllingar. Stofan
hætti að nota þær árið 2005. Rof
í öðrum fyllingum er algengt um
1 til 2%. Heimild: Independent.
400.000
til 500.000 kr. er algengt verð
á brjóstastækkunaraðgerð
hér á landi um þessar mundir.
‹ PIP-SÍLIKONPÚÐAR ›
»
 Hátt í tíu íslenskar konur með PIP-sílikonbrjóstapúða ætla að höfða mál sem beinist að lýtalækn-
inum og íslenska ríkinu  „Mér líður ekki vel með þá,“ segir ein þeirra sem vill losna við púðana
BRJÓSTAPÚÐAR VALDA ÁHYGGJUM
Talið er að yfir 400.000 konur hafi fengið brjóstafyllingu frá franska fyrirtækinu
Poly Implant Protheses (PIP). Fyrirtækið notaði iðnaðarsílíkon sem ekki er leyfilegt
að nota í brjóstapúða
Brasilía
25.000
Bólivía
20.000
Kólumbía
15.000
Argentína
13.500
Önnur: Venesúela, Ekvador, Paragvæ,
Panama, Perú, Síle, Kostaríka
Bretland
42.000
Frakkland
30.000
Ítalía
4.500
SAF
8.000
Spánn
8.000 til
12.000
Önnur:
Portúgal
Þýskaland
Belgía
Sviss
Malta
Evrópa
Austur-Evrópa
Rómanska Ameríka
Búlgaría, Ungverjaland,
Rússland, Hvíta-Rússland,
Pólland og Tékkland
Önnur lönd
Íran, Tyrkland, Ísrael, Sýrland,
Túnis, Ástralía, Taíland,
Japan, Singapúr, Kína
84% af frönsku
brjósta-
púðunum voru
seld í 65
löndum
LÖND ÞAR SEM PÚÐARNIR VORU SELDIR Í MIKLUM MÆLI