Morgunblaðið - 09.03.2012, Page 16

Morgunblaðið - 09.03.2012, Page 16
16 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MARS 2012 SAMANTEKT Egill Ólafsson egol@mbl.is Jónas Fr. Jónsson, fyrrverandi for- stjóri Fjármálaeftirlitsins, segir að þó að allir hefðu gert sér grein fyrir að bankarnir ættu við lausa- fjárvanda að stríða á árinu 2008 hefði hann ekki átt von á að alvarlega reyndi á hvort bankarnir gætu fjár- magnað sig fyrr en vorið 2009 en þá voru stórir gjalddagar hjá bönk- unum. Haustið 2008 hefði hins vegar skollið á alþjóðleg bankakreppa og bankar um allan heim hefðu fallið í kjölfarið. Jónas kom fyrir sem vitni í málinu gegn Geir H. Haarde í Landsdómi í gær. Það var nokkuð dökk mynd sem hann dró upp af Fjármálaeft- irlitinu eins og það blasti við honum þegar hann tók við sem forstjóri 2005. Aðeins 35 manns hefðu starfað hjá stofnuninni, starfsmannavelta verið geysileg og upplýsingakerfið lélegt. Sú hugsun hefði flögrað að sér að forða sér, en hann hefði valið þann kost að takast á við að byggja stofn- unina upp. Hann hefði lagt áherslu á að efla upplýsingakerfið, en eftir á að hyggja hefði stofnunin ekki vaxið nægilega hratt. Búið hefði verið að efla hana verulega á árinu 2008, en hann benti á að í dag störfuðu mun fleiri hjá FME en fyrir hrun. Vissi um gjaldeyrisskipta- samninginn Jónas sagði að framan af ári 2008 hefði hann átt einn fund með Geir H. Haarde. Fundirnir urðu síðan tíðari eftir að bankarnir féllu um haustið. Fundurinn með Geir var í mars 2008, en Geir var þá á leið til útlanda til að halda erindi um stöðu bank- anna. Á fundinum fullvissaði Jónas Geir um að hann treysti upplýs- ingum bankanna og að staða þeirra væri traust en setti þó þann fyr- irvara að bankarnir gætu verið að leyna upplýsingum með glæp- samlegum hætti. Markús Sigurbjörnsson, dóms- stjóri Landsdóms, spurði Jónas um gjaldeyrisskiptasamning við nor- rænu seðlabankana og samkomulag stjórnvalda í tengslum við það. Hann sagði að samkvæmt samkomulaginu hefði FME tekið að sér ákveðin verkefni og spurði hvort hann hefði ekki vitað af þessu samkomulagi. Jónas sagði að Ingimundur Frið- riksson, fyrrverandi seðla- bankastjóri, hefði hringt í sig og spurt sig hvort ekki væri óhætt að setja inn í þetta samkomulag að FME myndi vinna að því að minnka bankakerfið. Jónas samþykkti þetta enda væri það í samræmi við það sem menn væru að vinna að. Hann sagði hins vegar að hann hefði ekki fengið sjálfan samninginn enda var hann gerður milli seðlabankanna. Jónas sagðist hafa verið óánægður með að viðlagaæfing gegn fjár- málaáfalli var stöðvuð, en æfingin átti sér stað í september 2007. Andri Árnason, verjandi Geirs, spurði Jón- as um mat hans á því hvort stjórn- völd hefðu getað gert eitthvað meira til að búa sig undir fjármálaáfall. Jónas sagðist ekki telja að þörf hefði verið á fleiri skýrslum eða að draga hefði þurft upp fleiri sviðsmyndir. Aðalatriðið hefði verið að sjá fyrir sér stóru myndina og hvernig hugs- anlegt fjármálaáfall myndi birtast. Andri spurði Jónas hvaða þýðingu það hefði haft að reyna að ákveða fyrirfram hvað hefði átt að setja mikla peninga í einstaka banka ef þeir tækju að falla. Hann vitnaði í orð Baldurs Guðlaugssonar fyrir Rannsóknarnefnd Alþingis þar sem hann talaði um að slíkt væri eins og að leggja krossapróf fyrir stjórnvöld. Jónas sagðist vera þeirrar skoð- unar að það hefði verið gagnlegt fyr- ir stjórnvöld að nálgast erfiðar spurningar og reyna að svara þeim. Morgunblaðið/RAX Vitni Jónas Fr. Jónsson, fyrrverandi forstjóri Fjármálaeftirlitsins, dró upp nokkuð dökka mynd af Fjármálaeftirlitinu eins og það blasti við honum þegar hann tók við sem forstjóri 2005. Taldi sig hafa tíma til vors 2009  Forstjóri Fjármálaeftirlitsins sagði að ekki hefði verið þörf á fleiri skýrslum um hættu á banka- kreppu, en að gagnlegt hefði verið fyrir stjórnvöld að svara erfiðum spurningum um það sem gæti gerst Jón Þór Sturluson, fyrrverandi að- stoðarmaður Björgvins G. Sigurðs- sonar, sagði í Landsdómi að það hefði að sínu áliti hjálpað bönkunum ef Ísland hefði orðið hluti af stærra myntsvæði. Hann hefði lagt það til á árinu 2008. Jón Þór sagði að eitt af vanda- málum íslensku bankanna fyrir hrun hefði verið hve eigið fé þeirra var sveiflukennt í takt við gengi íslensku krónunnar. Það hefði því verið gagnlegt að heimila þeim að gera upp reikninga sína í erlendri mynt. Jón Þór fór ásamt Björgvini G. Sigurðssyni, fyrrverandi við- skiptaráðherra og fleirum til fundar við Alistair Darling, þáverandi fjár- málaráðherra Bretlands, í sept- ember 2008. Fundarefnið var Ice- save-reikningar Landsbankans og möguleikar á að flytja þá í dóttur- félag. Jón Þór sagði að sér virtist sem Darling hefði ekki hlustað á Ís- lendingana á fundinum. Viðbrögð hans hefðu verið sérkennileg. Jón Þór sagðist hafa haft á tilfinningu að Darling væri með hugann við vanda- mál sem voru að hrannast upp heima fyrir. Bretar hefðu aukið kröfur sínar í málinu þegar kom fram á sumarið og haustið 2008. Jón Þór sagði að íslensk stjórn- völd hefðu verið í þröngri stöðu og gæta hefði þurft að því að aðgerðir stjórnvalda á þessum tíma hefðu getað verið skaðlegar fyrir banka- kerfið. Ákveðið hefði verið að vand- lega athuguðu máli að grípa ekki til aðgerða. Morgunblaðið/Kristinn Landsdómur Jón Þór Sturluson, fyrrverandi aðstoðarmaður Björgvins G. Sigurðssonar, bar vitni í Landsdómi í Þjóðmenningarhúsinu í gær. Krónan var ákveðið vandamál Vitnalisti dagsins í dag, á fimmta degi Landsdómsmálsins, er sá lengsti hingað til. Alls eru 13 ein- staklingar boðaðir fyrir dóminn í dag. Meðal þeirra eru Jóhanna Sig- urðardóttir, sem var félagsmála- ráðherra í október 2008, og Össur Skarphéðinsson, sem var iðnaðar- ráðherra á þeim tíma. Vitnalistinn er þessi: 09.00 Sigurður Sturla Pálsson, fv. settur framkvæmdastjóri alþjóða- og markaðssviðs Seðlabanka Ís- lands. 09.30 Tryggvi Þór Herbertsson, fv. efnahagsráðgjafi ríkisstjórnar Ís- lands. 10.15 Vilhelm Már Þorsteinsson, fv. forstöðumaður fjárstýringar Glitn- is. 11.00 Heimir V. Haraldsson, fv. nefndarmaður í skilanefnd Glitnis. 11.20 Jóhannes Rúnar Jóhannsson, fv. nefndarmaður í slitastjórn Kaupþings. 11.40 Jón Guðni Ómarsson, fv. starfsmaður Glitnis. 13.00 Kristján Óskarsson, fv. starfsmaður Glitnis og starfsmaður skilanefndar Glitnis. 13.20 Lárentsínus Kristjánsson, fv. formaður skilanefndar Landsbank- ans. 13.50 Vignir Rafn Gíslason, löggilt- ur endurskoðandi PWC. 14.00 Kristján Andri Stefánsson, fv. skrifstofustjóri í forsætisráðuneyt- inu. 14.15 Sylvía Kristín Ólafsdóttir, fv. forstöðumaður viðbúnaðardeildar á fjármálasviði Seðlabanka Íslands (símaskýrsla). 15:00 Össur Skarphéðinsson. 15:40 Jóhanna Sigurðardóttir. Jóhanna og Össur koma fyrir Landsdóm í dag Aðalmeðferð í landsdómsmálinu

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.