Morgunblaðið - 09.03.2012, Page 18
18 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MARS 2012
Börkur Gunnarsson
borkur@mbl.is
128 af 285 stærstu fyrirtækjum
landsins eru með að lágmarki 40%
hlut kvenna í stjórnum sínum án
þess að nokkurt lagaboð hafi gert
það að verkum. Þetta var eitt af því
sem kom fram á mjög fjölmennum
fundi sem mörg fagfélög í viðskipt-
um héldu í gær á Hilton Reykjavík
Nordica undir yfirskriftinni: Fjöl-
breytni í forystu og góðir stjórnar-
hættir skipta máli.
Í september 2013 taka gildi ný lög
sem kveða á um að hlutfall hvors
kyns verði aldrei lægra en 40% í
stjórnum fyrirtækja með 50 eða
fleiri starfsmenn.
Þrátt fyrir að bæklingurinn sem
var dreift, Stjórnarhættir fyrir-
tækja, byði upp á ýmis umræðuefni
var mest talað um kynjakvótann.
Af mörgum ræðumönnum má
meðal annars nefna Auði Hallgríms-
dóttur, stjórnarformann Sameinaða
lífeyrissjóðsins sem talaði um hrunið
sem eitt dýrasta námskeið Íslands-
sögunnar. Fólk ætti að hafa lært af
því að samfélagsleg ábyrgð skiptir
máli og samfélagslega ábyrgar fjár-
festingar skila á endanum mesta
arðinum.
Birna Einarsdóttir, formaður
SFF (Samtök fjármálafyrirtækja)
og bankastjóri Íslandsbanka, talaði
um góða stjórnarhætti og deildi með
fundinum hvernig þau notuðust um
þessar mundir við nýtt kerfi í bank-
anum þar sem farið væri í gegnum
allar ákvarðanatökur starfsmanna
þar og skoðað hvort ástæða væri til
að fleiri kæmu að hverri ákvörðun
eða ekki.
Hún talaði einnig um kynjakvót-
ann og sagði að kannski hefðu hlut-
irnir ekki farið svona illa ef bankinn
Lehman Brothers hefði frekar verið
Lehman Sisters.
Hún sagðist ekki hafa verið fylgj-
andi kynjakvóta í fyrirtækjum þegar
hún var ung og eina konan í stjórn
fyrirtækis. Þegar hún væri nú orðin
elst í þessari stjórn og enn eina kon-
an væri hún orðin hlynnt kynja-
kvóta.
Konur nú flestar námsmanna
Björgólfur Jóhannsson, forstjóri
Icelandair, sagði aðra sögu enda eru
40% stjórnarmanna í því fyrirtæki
konur. Hann sagði þetta val hafa
orðið vegna verðleika fólksins og
þurfti ekkert valdboð frá ríkinu til
þess enda teldi hann tilmæli frá rík-
isstjórninni vera heppilegri.
Hann talaði einnig um niðurstöður
úr nokkrum rannsóknum Journal of
Financial Economics sem sýndu að
stjórnir með óháða stjórnarmenn
eru líklegri til að reka forstjóra ef
rekstur fyrirtækis gengur illa. Þær
eru líka líklegri til að bera hag hlut-
hafa fyrir brjósti þegar yfirtökutil-
boð berst. Rannsóknir sýndu einnig
að ef óháðir stjórnarmenn sitja í of
mörgum stjórnum þá hefur það nei-
kvæð áhrif á virði félaganna sem þeir
sitja í. Þá virtust fámennari stjórnir
virka betur en fjölmennari.
Í lokin sneri hann sér aftur að um-
ræðunni um kynjakvótann og sagði
að ástæður þess að fleiri karlmenn
væru í stjórn væru kannski eðlilegar
enda hefðu karlmenn alltaf verið yf-
irgnæfandi meirihluti námsmanna í
viðskiptafræðinni. Það hefði fyrst
snúist um aldamótin, þannig að í
framtíðinni munu karlmenn kannski
þakka fyrir kynjakvótann.
Minnihluti fyrirtækja þarf
að breyta stjórn sinni mikið
Lög um kynjakvóta í stjórnum voru til umræðu á fundi um betri stjórnarhætti
Morgunblaðið/Sigurgeir S.
Stjórnarmenn Þorkell Sigurlaugsson, Auður Hallgrímsdóttir og Birna Ein-
arsdóttir á fundi um betri stjórnarhætti í gær á Hilton Reykjavík Nordica.
Kynjakvóti fyrirtækja
» Lögin um kynjakvótann taka
gildi í september 2013.
» Undir löggjöfina falla 285
fyrirtæki.
» Fjöldi fyrirtækja sem þegar
uppfylla skilyrðin eða vantar
aðeins eina konu upp á er 249.
» Aðeins eitt fyrirtæki þarf að
bæta 3 konum við en 34 fyrir-
tæki vantar 2 konur í stjórn.
Samkomulag er í burðarliðnum milli
ráðamanna í Aþenu og lánardrottna
gríska ríkisins um niðurfærslu og
endurskipulagningu á skuldum
Grikklands. Meirihluti fjármála-
stofnana og fjárfestingarsjóða sem
eru eigendur að grískum ríkis-
skuldabréfum hafa gefið til kynna að
þeir séu reiðubúnir til að skipta á nú-
verandi ríkisskuldabréfum fyrir ný.
Samkvæmt heimildum AP-frétta-
stofunnar munu grísk stjórnvöld
upplýsa um samkomulagið snemma í
dag en um yrði að ræða einhverja
umsvifamestu endurskipulagningu
skulda sem nokkurt ríki hefur farið í
gegnum. Evrópskar hlutabréfavísi-
tölur hækkuðu skarpt í gær vegna
væntinga um að samningar næðust.
Misvísandi fregnir hafa borist af
því hversu hátt hlutfall lánardrottna
gríska ríkisins hafi samþykkt niður-
færslu á skuldunum - allt frá 50%
upp í 75%. Samþykki 67% kröfuhafa
nægir til þess að gera samkomulagið
skuldbindandi fyrir alla kröfuhafa.
Verðmæti nýju ríkisskulda-
bréfanna er um helmingi minna en
þeirra gömlu, auk þess að vera með
lengri gjalddaga og lægri vexti. Af
þeim sökum er það mat sérfræðinga
að kröfuhafarnir muni tapa um 70%
af fjárfestingu sinni í bréfunum.
Stefnt er að því að færa niður
skuldir ríkisins um 107 milljarða
evra. Samkomulagið er jafnframt
forsenda fyrir því að Evrópusam-
bandið og Alþjóðagjaldeyrissjóður-
inn veiti Grikkjum 130 milljarða evra
neyðarlán. Skuldir gríska ríkisins
nema um 350 milljörðum evra, sem
er meira en 160% af landsfram-
leiðslu Grikklands.
Opinberar efnahagsáætlanir gera
ráð fyrir því að það hlutfall taki að
lækka á næstu árum og verði um
120% árið 2020. Fáir hagfræðingar
eru hins vegar svo bjarstýnir að telja
sennilegt að það markmið muni nást
án þess að til komi frekari afskriftir,
hugsanlega fleiri neyðarlán – og enn
meira aðhald í ríkisrekstri.
hordur@mbl.is
Samkomulag um skuldaaflausn
Grískir lánardrottnar samþykkja nið-
urfærslu og endurskipulagningu skulda
AP
Hárskurður Afskrifa á um 107 millj-
arða evra af skuldum Grikklands.
Landsframleiðsla jókst að raungildi
um 3,1% á árinu 2011 samkvæmt
áætlun Hagstofu Íslands. Þessi vöxt-
ur kemur í kjölfar mikils samdráttar
tvö ár þar áður, en samdrátturinn
nam 4% árið 2010 og 6,8% árið 2009.
Þjóðarútgjöld á árinu 2011 jukust
nokkru meira en nam vexti lands-
framleiðslu, eða um 4,7%, samkvæmt
frétt Hagstofunnar í gær.
Einkaneysla jókst um 4% og fjár-
festing um 13,4% en samneysla dróst
saman um 0,6%. Útflutningur jókst
um 3,2% og innflutningur nokkru
meira, eða um 6,4%. Þrátt fyrir þessa
þróun varð verulegur afgangur af
vöru- og þjónustuviðskiptum á árinu
2011, eða 133 milljarðar króna.
Innflutningur skipa
og flugvéla
Aukna fjárfestingu á síðasta ári má
meðal annars rekja til mikils innflutn-
ings á skipum og flugvélum en slík
fjárfesting hefur lítil sem engin áhrif
á landsframleiðslu. Að frádreginni
fjárfestingu í skipum og flugvélum
jókst fjárfesting á síðasta ári um
7,4%, samkvæmt frétt Hagstofu Ís-
lands.
Landsframleiðsla jókst um 1,9% að
raungildi milli 3. og 4. ársfjórðungs
2011. Á sama tíma jukust þjóðarút-
gjöld um 4,5%. Einkaneyslan jókst
um 1,6% og fjárfestingin um 27,5%.
Samneysla dróst hins vegar saman
um 0,1%. Þá jókst útflutningur um
0,7% og innflutningur um 5,4% á
sama tímabili. Þessar tölur eru árs-
tíðaleiðréttar og miðast við vöxt milli
ársfjórðunga, ekki ára, segir í frétt
Hagstofu Íslands.
Hagvöxtur 2011 var 3,1% -
einkaneysla jókst um 6%
Þjóðarútgjöld jukust um 4,7% Útflutningur um 3,2%
Morgunblaðið/Ernir
Innflutningur Mikið var flutt inn af flugvélum og skipum í fyrra.
● Seðlabanki Súdans hefur tekið í
notkun nýjan hugbúnað frá Creditinfo
sem gerir lánveitendum kleift að miðla
upplýsingum um lántakendur.
Samningur um verkið var gerður í lok
árs 2010 en nú hefur kerfið verið tekið í
notkun, segir í tilkynningu.
„Mun þetta styðja við uppbyggingu
bankakerfisins og treysta innviði fjár-
málakerfisins en íbúafjöldi í Súdan er
um 40 milljónir. Hugbúnaðurinn gerir
bönkum kleift að nálgast upplýsingar
um lánshæfi,“ segir m.a. í tilkynningu
frá Creditinfo.
Creditinfo semur við
Seðlabanka Súdans
● Hrein eign lífeyr-
issjóðanna hækk-
aði um 36,4 millj-
arða króna í janúar
síðastliðnum eða
um 1,75%. Eignir
lífeyrissjóðanna
hafa hækkað að
meðaltali um 15,6
milljarða kr. á mán-
uði, sl. 12 mánuði. Hrein eign lífeyris-
sjóðanna nam í lok janúar sl. 2.133
milljörðum króna.
Hrein eign lífeyrissjóðanna jókst um
201 milljarð króna undanfarna 12 mán-
uði sem samsvarar aukningu um
10,4%.
Að teknu tilliti til verðbólgu var raun-
aukning eigna sjóðanna mun minni, eða
3,7%.
Raunaukning 3,7%
● Evrópski seðlabankinn (ECB) ákvað í
gær að halda stýrivöxtum sínum
óbreyttum, 1%. ECB hefur ekki breytt
vaxtastiginu hjá sér síðan í nóvember í
fyrra, en þá lækkaði bankinn vexti sína
niður í 1% og hafði mánuði áður einnig
lækkað vexti sína. Eins og fram hefur
komið hefur ECB lánað um 800 bönk-
um víðsvegar í ESB gríðarlegar fjár-
hæðir á lágum vöxtum, alls um 530
milljarða evra, sem eru um 88 þúsund
milljarðar króna, til þriggja ára.
Óbreyttir vextir hjá ECB
Stuttar fréttir…
!"# $% " &'( )* '$*
+,-./0
+/1.-0
+,2.-3
,,.+/-
,,.,43
+3.2,3
+40.3/
+.244,
+/,.03
+02.54
+,2.,0
+/1./-
+,2.32
,,.,2/
,,.454
+3.23,
+41.,1
+.2411
+/4.,2
+02.-/
,+2.+14
+,2.20
+/3.-,
+,0.,,
,,.4,-
,,.403
+3.040
+41.02
+.2-,,
+/4.3,
+02./2
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á