Morgunblaðið - 14.04.2012, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. APRÍL 2012
leit og vinnsla þróast. Ekki er á vísan
að róa því ekki er búið að semja um
olíuleitina, fyrirtækin hafa rúman
tíma til að hefjast handa og geta síð-
an pakkað saman ef leit ber ekki ár-
angur. Þetta þarf að hafa í huga þeg-
ar ákvarðanir um fjárfestingar upp á
hundruð milljóna eru teknar.
Áætlað er að um 100 manns til-
heyri hverri boreiningu, hvort held-
ur er á skipi eða borpalli. Líklegt er
talið að þeir komi flestir að utan.
Þjónustuskip, allt að 100 metra
langt, er í stöðugum flutningum fyrir
hverja boreiningu og annað minna er
ávallt statt í nágrenni borpallsins. Í
skýrslu Eflu verkfræðistofu og Al-
mennu verkfræðistofunnar kemur
fram að talið er líklegt að sú höfn
sem næst er, í þessu tilviki Þórshöfn
eða Vopnafjörður, verði nýtt sem
þjónustuhöfn á leitarstigi. Þar er vís-
að til öryggis- og hagkvæmnisjón-
armiða.
Lágmarksþjónustuaðstaða í landi
á rannsóknarborunarstigi krefst
þriggja hektara þjónustusvæðis við
um 100 metra langan viðlegukant.
Talið er unnt að byggja upp slík
hafnar- og atvinnusvæði á Þórshöfn
og Vopnafirði en vegna þess að meiri
aðstaða er þegar fyrir hendi á
Vopnafirði er staðurinn talinn væn-
legri kostur fyrir þjónustusvæði við
rannsóknarboranir.
Áhafnaskipti fara fram með vel út-
búnum þyrlum. Hver þyrlusveit er
með að minnsta kosti þrjár þyrlur,
þar sem ein er í notkun, önnur til
taks og sú þriðja í viðhaldi. Í skýrsl-
unni eru leiddar líkur að því að
heppilegast sé að miðstöð þyrlu-
flugsins verði komið fyrir á Egils-
stöðum. Þar þarf þó að reisa mikið
flugskýli og aðra aðstöðu.
Stórskipahöfn í Gunnólfsvík?
Talið er að rannsóknarboranir geti
hafist tveimur árum eftir útboð og
tekið allt að 10 ár. Finnist olía og gas
í vinnanlegu magni getur vinnslan
tekið 20-40 ár. Ljóst er að mun
stærri höfn og athafnasvæði þarf ef
olía og gas fer að berast frá Dreka-
svæðinu. Þar gætu skapast ýmsir úr-
vinnslumöguleikar, allt upp í olíu-
hreinsunarstöð.
Skýrsluhöfundar mátu aðstæður í
Gunnólfsvík. Niðurstöðurnar benda
til að auðveldlega megi byggja þar
upp stórskipahöfn og að 167 hektara
iðnaðarlóð sem skipulögð hefur verið
þar upp af sé góð fyrir iðnaðarstarf-
semi.
Heimamenn vekja athygli á að
stórskipahöfn í Gunnólfsvík gæti
einnig þjónað sem umskipunarhöfn
fyrir hafskipin sem reiknað er með
að muni sigla í auknum mæli um
Norður-Íshafið þegar norðaust-
urleiðin úr Kyrrahafi opnast betur.
Nokkrar hafnir í sigtinu
Um leið og rannsóknir hefjast á
Drekasvæðinu þarf að vera hægt að
þjónusta rannsóknarskipin. Grunn-
aðstaða er fyrir hendi á Vopnafirði
og Þórshöfn sem má bæta þegar
lengra liður á rannsóknir en hún er
til víðar og fleiri sveitarfélög en
Langanesbyggð og Vopnafjarðar-
hreppur hafa sýnt áhuga á að nýta
þessi tækifæri. Þótt stjórnvöld séu
með stuðningi sínum við vinnu þess-
ara tveggja sveitarfélaga að beina at-
hyglinni þangað og staðirnir liggi vel
við munu fyrirtækin sem taka áhætt-
una af leitinni ráða því hvert þjón-
ustan verður sótt. Ekki er endilega
víst að það verði hér á landi.
Olíudreifing ehf., sem hefur í
hyggju að byggja upp þjónustu-
miðstöð fyrir olíuiðnaðinn í sam-
vinnu við skoskt fyrirtæki, hefur
gert samninga við hafnirnar á Ak-
ureyri og Fjarðabyggð um aðstöðu
fyrir slíka stöð og vinnur að samn-
ingum við Húsavíkurhöfn. Fyr-
irtækin hafa einnig áhuga á að kynna
sér aðstæður á Vopnafirði. Tilgang-
urinn með þessum samningum er að
bjóða fram aðstöðu á mismunandi
stöðum til olíuleitarfyrirtækjanna.
Hörður Gunnarsson, forstjóri Ol-
íudreifingar, segir að fjarlægð frá
leitarsvæðinu sé mikilvægt atriði en
aðstaðan í landi skipti einnig máli
fyrir olíuleitarfyrirtækin. Þau geri til
dæmis kröfu um forgang að hafn-
araðstöðu þannig að afgreiðsla skipa
taki sem stystan tíma. Hann segir að
grunnaðstaðan sé fyrir hendi á þeim
stöðum sem Olíudreifing er í sam-
starfi við.
Þjónustan verði á Íslandi
Þorsteinn Steinsson segir að ýta
þurfi undirbúningi af stað á ný.
Hann reiknar með að rætt verði við
þau fyrirtæki sem sótt hafa um rann-
sóknarleyfi auk þeirra aðila sem
Vopnafjarðarhreppur og Langanes-
byggð hafi verið að vinna með. Setja
þurfi saman pakkalausnir um þá
möguleika sem unnt er að bjóða
þeim fyrirtækjum sem vinna munu
að rannsóknum á Drekasvæðinu.
„Þetta mál snýst ekki aðeins um
sveitarfélögin hér, það varðar gríð-
arlega mikla atvinnu- og efnahags-
hagsmuni fyrir þjóðina alla. Þess
vegna þarf ríkisvaldið að koma
sterkt að þessu, til að kanna hvernig
við getum boðið þá þjónustu sem
þarf og leiða þessa vinnu áfram
þannig að þjónustan verði sem mest
veitt frá Íslandi,“ segir Þorsteinn.
Hann vekur athygli á því að olíuleit
og vinnsla muni, ef til kemur, skapa
atvinnu um allt land. Það sýni
reynslan frá stórframkvæmdum sem
ráðist hafi verið í hér á landi á liðnum
árum.
Búa sig undir þjónustu
 Aftur kominn hugur í sveitarfélögin um undirbúning þjónustu við olíuleitarfyrirtæki á Vopnafirði
 Olíudreifing undirbýr byggingu þjónustustöðvar í samvinnu við hafnir fyrir norðan og austan
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
Tankar fluttir Margir tankar fyrir borefni og eldsneyti og stórar vöruskemmur munu rísa á þeim stað sem olíu-
leitarfyrirtækin velja sem „olíuhöfuðborg“ Íslands. Vopnafjörður er einn þeirra staða sem til greina kemur.
Drekasvæðið
Grænland Jan Mayen
Ísland
Færeyjar
Drekasvæðið
Síldar-
smugan
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Forsvarsmenn Vopnafjarðarhrepps
og Langanesbyggðar huga nú að því
að koma undirbúningi þjónustu-
miðstöðvar á Norðausturlandi af
stað, í kjölfar útboðs á rannsókn-
arleyfum á Drekasvæðinu. „Þetta ár
fer í að úthluta
leyfum en koma
þarf undirbúningi
þjónustu-
miðstöðvar af
stað aftur,“ segir
Þorsteinn Steins-
son, sveitarstjóri
á Vopnafirði. Á
sama tíma er Ol-
íudreifing ehf. að
gera samninga
við hafnir á Norð-
ur- og Austurlandi um forgang að
hafnaraðstöðu og lóðum í landi til að
hægt verði að bjóða olíuleitarfyr-
irtækjunum viðeigandi aðstöðu.
Litið hefur verið til Drekasvæð-
isins þegar hugað hefur verið að auk-
inni atvinnu og umsvifum á norð-
austurhorni landsins. Vonir um þetta
hafa glæðst eftir að þrjú félög sóttu
um leyfi til rannsókna í nýlegu út-
boði Orkustofnunar. Farið verður yf-
ir umsóknirnar næstu mánuði.
Langt er á leitarsvæðið en einna
styst frá Vopnafirði og Þórshöfn.
Sveitarfélögin tvö í nafni félags
síns, Drekasvæðisins ehf., og iðn-
aðarráðuneytið létu vinna skýrslu
um möguleika og hagkvæmni þess
að á svæðinu verði reist þjónustu-
miðstöð fyrir olíuleit, tengdar rann-
sóknir og síðar mögulega olíuvinnslu
á Drekasvæðinu. Skýrslan var gerð á
árinu 2008 og kynnt þegar unnið var
að útboði á rannsóknarleyfum í fyrra
skiptið. Þorsteinn Steinsson við-
urkennir að afturkippur hafi komið í
undirbúninginn þegar þau fyrirtæki
sem fengu sérleyfi til olíuleitar
drógu sig til baka og einnig hafi efna-
hagskreppan hægt á mörgu í sam-
félaginu.
Vopnafjörður hentar í upphafi
Mikil umsvif geta orðið í landi við
olíuleit á hafinu, hvað þá ef hún leiðir
til þess að farið verður að vinna olíu
eða gas. Í fyrstu þarf aðeins að vera
aðstaða fyrir rannsóknarskip en síð-
an þarf aukna aðstöðu, eftir því sem
Þorsteinn
Steinsson
„Það eru mikil tækifæri í þessu fyr-
ir Ísland. Einnig því sem snýr að leit
við Grænland og Noregshluta
Drekasvæðisins,“ segir Hörður
Gunnarsson, forstjóri Olíu-
dreifingar, um áhrif olíuleitar á
Drekasvæðinu.
Olíudreifing hefur tekið upp
samstarf við skoska stórfyrirtækið
Asco um undirbúning að uppbygg-
ingu þjónustustöðvar hér á landi
fyrir olíuleit og hugsanlega olíu-
vinnslu á Drekasvæðinu og önnur
svæði í nágrenninu. Hörður telur til
dæmis að stöðin gæti þjónað norð-
austurhluta Grænlands og Nor-
egshluta Drekasvæðisins. Telur
hann að ekki sé aðstaða til að sinna
þessari þjónustu frá Jan Mayen og
of langt að sækja til Noregs.
Fulltrúar Olíudreifingar og Asco
hafa gert sam-
starfssamninga
við hafnirnar á
Akureyri og
Fjarðabyggð og
slíkur samningur
er í undirbúningi
við Húsavík-
urhöfn. Hörður
segir áhuga á að
kanna einnig að-
stæður á Vopnafirði. Kveðið er á
um að hafnirnar og bæjarfélögin
veiti fyrirtækjunum vilyrði fyrir því
að nauðsynleg hafnaraðstaða og
lóð í landi verði til reiðu fyrir þau,
þegar og ef fyrirtækin sem kaupa
þjónustuna óska. Hörður leggur
áherslu á að endanlegt val sé síðan
í höndum olíuleitarfyrirtækjanna
sjálfra.
Mikil tækifæri fyrir Ísland
OLÍUDREIFING LÍTUR EINNIG TIL ANNARRA SVÆÐA
Hörður
Gunnarsson
Auglýst er eftir umsóknum um styrki úr Rannsóknarsjóði Sigrúnar Ástrósar
Sigurðardóttur og Haralds Sigurðssonar. Markmið sjóðsins er að efla rannsóknir
á korta- og landfræðisögu Íslands og íslenskri bókfræði og stuðla að útgáfu rita um
þau efni. Úthlutun miðast við faglegt mat á gæðum rannsóknarverkefnis, færni og
reynslu umsækjanda til að stunda rannsóknir og aðstöðu hans til að
sinna verkefninu. Sjóðurinn er í vörslu Rannís.
Reglur og umsóknareyðublað er að finna á www.rannis.is
Rannsóknarsjóður
Umsóknarfrestur er til 30. apríl 2012
Sigrúnar Ástrósar Sigurðardóttur
og Haralds Sigurðssonar
Laugavegi 13, 101 Reykjavík
sími 515 5800, rannis@rannis.is
www.rannis.is
Hlutverk Rannís er að veita faglega aðstoð og þjónustu við undirbúning og
framkvæmd stefnu Vísinda- og tækniráðs. Rannís er miðstöð stuðningskerfis vísinda-
og tæknisamfélagsins og hefur umsjón með opinberum samkeppnissjóðum s.s.
Rannsóknasjóði og Tækniþróunarsjóði. Rannís sér um greiningu á rannsóknum og
nýsköpun og gerir áhrif þeirra á þjóðarhag sýnileg. Rannís er miðstöð upplýsinga og
miðlunar alþjóðasamstarfs vísinda- og tæknisamfélagsins.
H
N
O
T
S
K
Ó
G
U
R
gr
af
ís
k
hö
nn
un