Morgunblaðið - 21.09.2012, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. SEPTEMBER 2012
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Pétur Blöndal menning@mbl.is Íþróttir Víðir
Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
Samkvæmt frumvarpi til fjárauka-
laga fyrir árið 2012 er aukning á
gjöldum samtals 12,5 milljarðar
króna en að sama skapi aukast heild-
artekjur um 10,6 milljarða króna.
Þar af eru áætlaðar auknar skatt-
tekjur upp á 7,3 milljarða króna.
Skatttekjur hækka því úr 27,1 pró-
senti í 27,3 prósent af landsfram-
leiðslu á milli ára. Heildartekjur
munu einnig hækka og fara úr 29,8
prósentum í 30,3% prósent af lands-
framleiðslu milli áranna 2011 og
2012. Sú þróun birtist meðal annars í
því að á fyrstu sex mánuðum ársins
eru innheimtar tekjur ríkissjóðs
meiri en reiknað var með í tekju-
áætlun fjárlaga fyrir árið 2012.
Af 10,6 milljarða tekjuaukningu
sem gert er ráð fyrir í frumvarpi til
fjáraukalaga fyrir árið 2012 munar
mest um hækkun á veiðigjaldi fyrir
fiskveiðiárið 2012/2013 sem sam-
þykkt var í sumar. Áætlaðar tekjur
af hækkuninni út árið 2012 eru 4,2
milljarðar króna.
Landsvirkjun og Seðlabankinn
skila auknum arði
Einnig munar töluvert um aukn-
ingu í arðgreiðslu ríkisfyrirtækja en
nú liggur fyrir að arður frá Lands-
virkjun verður 1,8 milljarðar króna
og tekinn verður 3,5 milljarða arður
út úr Seðlabanka Íslands. Aukning á
heildartekjum ríkissjóðs er því að
mestu komin frá þremur fyrr nefnd-
um liðum en þeir eru 9,5 milljarðar
af þeim 10,6 milljörðum sem auka-
lega koma inn í ríkissjóð.
Lántökuheimild
hækki verulega
Reiknað er með að heildarlántök-
ur ríkissjóðs á þessu ári verði 217
milljarðar króna og þar af 92 millj-
arðar í íslenskum krónum, sam-
kvæmt frumvarpinu sem nú liggur
fyrir Alþingi. Hækkun á innlendum
lánum má m.a. rekja til 19,2 millj-
arða framlags ríkissjóðs í tengslum
við yfirtöku Landsbankans á SpKef.
Lántökuheimild fjármálaráð-
herra, fyrir hönd ríkissjóðs, mun
hækka úr 115 milljörðum króna í 217
milljarða króna, samkvæmt frum-
varpinu til fjáraukalaga.
Veiðigjaldið hækkar heildartekjur mest
Morgunblaðið/Golli
Fjáraukalög Meira borgað í skatt.
 Heildartekjur ríkissjóðs aukast um 10,6 milljarða  Lántökuheimild hækkar um 102 milljarða
Fjáraukalög 2012
» Utanríkisráðuneytið óskar
eftir 153 milljóna króna fjár-
veitingu vegna Icesave-
málsins.
» Óskað er eftir 300 milljóna
króna hækkun fjárheimilda í
fjáraukalögum vegna mun
meiri rekstrarkostnaðar við
Herjólf
» Innanríkisráðuneytið óskar
eftir 240 milljónum króna til
að standa undir útgjöldum við
framkvæmd kosninga vegna
tillagna Stjórnlagaráðs.
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
„Ég held að þetta hafi verið það
eina sem þeir gátu gert, þeir þurftu
að leysa málið einhvern veginn því
það stóðu á þeim öll spjót. En þeir
koma dálítið dældaðir frá þessu
báðir tveir, forstjórinn og ráð-
herrann,“ segir Steinn Jónsson, for-
maður Læknafélags Reykjavíkur,
um þá ákvörðun Björns Zoëga, for-
stjóra LSH, og Guðbjarts Hann-
essonar velferðarráðherra að falla
frá fyrirhugaðri 450 þúsund króna
launahækkun Björns.
Steinn sagði þegar rætt var við
hann í gær að félagið myndi ekki
kalla eftir afsögn Björns. „Mér
finnst þetta opna á umræðuna um
það á hvaða stað við erum komin
eftir allan þennan niðurskurð og
um þá varnarstöðu sem heilbrigð-
isþjónustan er í, það þarf að snúa
henni við og ráðamenn og fram-
kvæmdastjórn Landspítalans þurfa
að taka til hendinni með það,“ segir
Steinn. Þorbjörn Jónsson, formað-
ur Læknafélags Íslands, tekur í
sama streng. Hann segir að ákvörð-
unin um að falla frá launahækk-
uninni breyti því ekki að hækka
þurfi laun lækna hér á landi.
„Launin og starfsumhverfið þurfa
að batna, þetta er ekki í sama dúr
og erlendis og þess vegna er erfitt
að draga yngri sérfræðilækna hing-
að heim.“
Þarf að forgangsraða
Ómar Sigurvin, formaður Félags
almennra lækna, segir að það að
draga launahækkunina til baka hafi
verið það eina sem hægt var að
gera í stöðunni til að lægja öld-
urnar. „Ég hugsa samt að þetta
komi of seint þótt Björn og ráð-
herrann séu í aðeins betri stöðu,“
segir Ómar. „Okkur finnst launin
okkar enn lág þótt hann hafi dregið
launahækkun sína til baka. Þetta
mál hefur valdið því að fólk getur
staldrað við og hugsað hvers það
getur krafist í næstu kjarabaráttu.“
Hann segir að Björn hafi staðið
sig vel sem forstjóri Landspítalans
og þetta mál krefjist þess ekki að
hann segi af sér. „En ég held að
ráðherrann þurfi að fara að huga að
forgangsröðun í heilbrigðisþjón-
ustu. Það þarf heildstæða mynd í
heilbrigðiskerfinu og við þurfum
peninga til tækjakaupa.“
Viðurkenna mistök sín
Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,
formaður velferðarnefndar Alþingis
og þingmaður Samfylkingarinnar,
segir að þetta mál verði ekki tekið
upp í velferðarnefnd að hennar
frumkvæði.
„Með því að draga launahækk-
unina til baka viðurkenna ráðherra
og Björn mistök og ég er ánægð
með það. Björn hefur verið farsæll
stjórnandi stærstu og einnar mik-
ilvægustu opinberu stofnunarinnar
á mjög erfiðum tíma og nú er það
hans verk í framhaldinu að halda
áfram því starfi og endurvinna
traust starfsfólksins.“
Fara ekki fram á
afsögn forstjóra LSH
 Formenn læknafélaga segja það rétt að falla frá hækkun
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
Hæstiréttur dæmdi í gær íslenska
ríkið til að greiða Íslenskum að-
alverktökum og NCC Internatio-
nal 259 milljónir króna í skaðabæt-
ur vegna vinnu við gerð
Héðinsfjarðarganga. Þar með
sneri Hæstiréttur dómi Héraðs-
dóms Reykjavíkur sem sýknaði ís-
lenska ríkið af skaðabótakröfu Ís-
lenskra aðalverktaka og NCC
International í fyrra.
Upphaflega stóð til að vinna við
göngin myndi hefjast eftir gerð
verksamnings árið 2003 í kjölfar
opins útboðs. Vegagerðin frestaði
hins vegar gerð ganganna vegna
yfirvofandi þenslu í hagkerfinu og
ekki var hafist handa aftur fyrr en
efnt hafði verið til nýs útboðs árið
2006 og stóðu framkvæmdir við
göngin allt til ársins 2011.
Viðurkenndu bótaskyldu 2005
Hæstiréttur hafði viðurkennt
skaðabótaskyldu Vegagerðarinnar
gagnvart Íslenskum aðalverktök-
um og NCC International vegna
missis hagnaðar, sem félögin
kynnu að hafa notið ef ekki hefði
komið til ákvörðun Vegagerðarinn-
ar að fresta framkvæmdum. Fyr-
irtækin höfðuðu því nýtt mál á
hendur ríkinu til heimtu skaðabót-
anna.
Aðalkrafa verktakafyrirtækj-
anna var reist á forsendum útboðs-
ins frá árinu 2003 en til vara var
þess krafist að miðað yrði við nið-
urstöðu matsgerðar dómkvaddra
manna. Hæstiréttur taldi, þrátt
fyrir takmarkaðar upplýsingar um
einstök verkefni NCC, unnt að
draga þá ályktun af gögnum máls-
ins að umfang rekstrar félaganna
hefði verið slíkt að þau hefðu getað
framkvæmt verkið, gerð jarðgang-
anna, samhliða öðrum verkefnum
sem þau unnu á verktímanum.
Af þeim sökum sló rétturinn því
föstu að tjón Íslenskra aðalverk-
taka hf. og NCC vegna missis
hagnaðar af verkinu svaraði til
framlegðar, sem verkið hefði skilað
til reksturs þeirra, og hafnaði því
að við ákvörðun bóta yrði að líta til
þess að fyrirtækin hefðu ekki grip-
ið til sérstakra aðgerða til að tak-
marka tjón sitt.
Dómurinn byggist á varakröfu
stefnenda að fjárhæð 258.955.156
krónur og er stuðst við niðurstöður
matsgerðar dómkvaddra mats-
manna frá 22. október 2009.
Hæstiréttur taldi fyrirtækin hafa
axlað sönnunarbyrði á því að áætl-
anir félaganna hefðu ekki verið
reistar á óraunhæfum forsendum.
Ríkið greiðir
259 milljónir
 Hæstiréttur sneri dómi Héraðsdóms
Morgunblaðið/Ómar
Skaðabætur Íslenskir aðal-
verktakar og NCC fá 259 millj.kr.
Hæstiréttur hefur hafnað kröfum
landeigenda Reykjahlíðar í Þing-
eyjarsýslu um að úrskurður
óbyggðanefndar yrði ógiltur.
Þetta er sama niðurstaða og hér-
aðsdómur komst að.
Reykjahlíð er talin landmesta
jörð landsins, um 6000 ferkíló-
metrar. Eigendur jarðarinnar
voru ekki sáttir við niðurstöður
óbyggðanefndar og kröfðust þess
að ógilt yrðu ákvæði í úrskurði
nefndarinnar um að land innan
nánar tiltekinna marka væri
þjóðlenda sem að hluta væri í af-
réttareign jarðarinnar.
Deila aðila laut að því hvernig
draga skyldi mörk eignarlands
Reykjahlíðar til suðurs gagnvart
þjóðlendu á Mývatnsöræfum og í
Ódáðahrauni. Var niðurstaða
óbyggðanefndar og héraðsdóms
staðfest um að suðurmörk
Reykjahlíðar skyldu dregin eftir
línu til austurs frá suðurenda
Bláfjallshala til Bræðraklifs í
Hafragjá og þaðan beint í Jök-
ulsá á Fjöllum.
Hæstiréttur staðfestir úrskurð
óbyggðanefndar um mörk Reykjahlíðar
Töluverður hiti var á sameiginlegum fundi Læknafélags
Íslands og Læknafélags Reykjavíkur sem haldinn var í
gærkvöldi. Í ályktun er lýst áhyggjum af versnandi
ástandi á Landspítalanum og í heilbrigðisþjónustunni í
landinu. Þar er sagt að rof hafi orðið á trausti, trúnaði og
heilindum milli heilbrigðisstarfsmanna og yfirstjórnar
heilbrigðismála. Þá segir að þolinmæði lækna sé ekki
endalaus.
Steinn Jónsson, formaður Læknafélags Reykjavíkur,
sagði m.a. fullyrðingar Guðbjarts Hannessonar um laun
sérfræðilækna á Landspítalanum rangar. Þau væru ekki
um 2 milljónir heldur nærri 600 þúsund krónum.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Rof á trausti, trúnaði og heilindum