Morgunblaðið - 06.12.2013, Blaðsíða 18

FRÉTTASKÝRING
Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Þeir sem hafa greitt upp húsnæðislán
sín og hafið störf í nýju landi, og
greiða ekki skatta á Íslandi, hafa ekki
möguleika á að endurheimta hluta af
þeirri hækkun sem varð á höfuðstól
verðtryggðra húsnæðislána þeirra á
árunum 2007-2010, miðað við tillögur
sérfræðingahóps um lækkun hús-
næðisskulda. Það gætu þeir á hinn
bóginn ef þeir byggju hér enn og
störfuðu.
Þetta staðfestir Sigurður Hann-
esson, formaður sérfræðingahópsins.
Í tillögum sérfræðingahópsins
kemur fram að þeir sem hafa greitt
upp verðtryggð lán eigi að njóta
lækkunarinnar með þeim hætti að
þeir fá skattaafslátt sem þeir geta
nýtt á fjórum árum. Sigurður segist
gera ráð fyrir að skattaafslátturinn
verði í formi endurgreiðslu sem verði
gerð upp við álagningu rík-
isskattastjóra í ágúst.
Ekki brot á jafnræðisreglum
Í samtali við Morgunblaðið benti
Sigurður á að þeir sem hefðu greitt
upp verðtryggð lán en skulduðu enn í
húsnæði til eigin nota, myndu fá höf-
uðstól núverandi húsnæðislána lækk-
aðan, hvort sem lánin væru verð-
tryggð eða óverðtryggð. Ef þeir
hefðu á hinn bóginn greitt upp öll
húsnæðislán og væru skuldlausir að
því leyti, myndu þeir fá leiðréttingu í
gegnum skattkerfið, þ.e. með skatta-
afslætti.
Í kjölfar hrunsins haustið 2008
fluttu margir Íslendingar utan í leit
að vinnu og bjartari framtíð. Óhætt
er að gera ráð fyrir að einhverjir
þeirra hafi selt hús sín og greitt upp
þær skuldir sem á þeim hvíldu áður
en þeir fluttu út.
Aðspurður sagði Sigurður að þeir
sem væru að störfum ytra og greiddu
skatt þar, en ekki á Íslandi, gætu ekki
nýtt sér skattaafslátt sem þeir fengju
hér á landi, yrði tillögunum hrint í
framkvæmt. Ekki væri heldur greitt
inn á höfuðstól lána sem hefðu verið
tekin til kaupa á húsnæði erlendis.
Tillögur sérfræðingahópsins
gagnast þessum hóp því ekki, þótt
hann hafi orðið fyrir jafn miklu tjóni
af völdum verðbólguskotsins 2007-
2010 og þeir sem enn búa hér.
Á sama hátt geta þeir sem vinna
erlendis og borga þar skatta ekki
greitt inn á húsnæðisskuldir hér á
landi í stað þess að greiða í sér-
eignasjóð.
Sigurður bendir á að það séu hag-
fræðileg rök fyrir því að greiða ekki
út reiðufé til að bæta hlut þeirra sem
hafa greitt upp skuldir, það auki m.a.
þenslu í samfélaginu. Þess vegna hafi
verið farin sú leið að veita inneign hjá
skattinum. „Það eru jafnræðissjón-
armið fyrir því að allir sitji við sama
borð, að það sé ekki hópur sem fái út-
greitt í reiðufé á meðan aðrir þurfa að
taka þetta út í gegnum skattinn,“ seg-
ir hann. „Þetta nýtist ekki fólki nema
það greiði hér skatta en allir eiga
þessi réttindi,“ segir hann.
Úrskurða um vafamál
Benda má á að frumvörp sem eiga
að hrinda tillögum sérfræðingahóps-
ins í framkvæmd hafa ekki litið dags-
ins ljós og hugsanlega munu þau taka
á annan hátt á hagsmunum þeirra
hópa sem rætt er um hér að ofan.
Þar að auki er rétt að benda á
að sérfræðingahópurinn
leggur til að sett verði á
laggirnar úrskurðarnefnd
sem á að skera úr um
vafamál um skuldalækk-
unina. Forsætisráðu-
neytið hefur nú opnað
upplýsingavef um aðgerð-
aráætlunina á vefslóð-
inni http://
skuldaleidrett-
ing.is.
Brottfluttir bera skarðan
hlut frá lækkunarborðinu
 Þeir sem eru nú skuldlausir og greiða skatta ytra fá lán sín ekki lækkuð
Morgunblaðið/Ómar
18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 2013
Leiðindaskjóða er ný jólavættur
jólaborgarinnar Reykjavík og var
hún kynnt til sögunnar í gær. Jón
Gnarr borgarstjóri tók á móti Leið-
indaskjóðu. Nýja jólavætturin er
byggð á þjóðsögum Jóns Árnason-
ar og nafnaþulum um börn Grýlu.
Leiðindaskjóða er ein af dætrum
Grýlu og Bola sem var giftur Grýlu
um tíma.
„Leiðindaskjóða er hins vegar
allt annað en leiðinleg og þekkist á
gríðarstórri skjóðu sem hún drösl-
ar með sér og safnar í leiðindum,
veseni og amstri sem safnast á
meðal landsmanna, tekur með sér
upp til fjalla og eyðir á viðeigandi
hátt,“ segir í tilkynningu frá borg-
inni.
Jólavættirnar sem Gunnar Karls-
son myndlistarmaður hefur teiknað
byggjast á hugmynd Hafsteins Júl-
íussonar um að tengja Jólaborgina
Reykjavík við íslenska sagnahefð.
Jólavættunum er ætlað að kynna
innlendum og erlendum gestum
sérstöðu Reykjavíkurborgar. Þær
birtast nú ein af annarri á hús-
veggjum víðsvegar um borgina þar
sem þeim verður hampað. Samfara
því fer af stað spennandi ratleikur
,,Leitin að jólavættunum“ sem
byggist á að finna vættirnar og
svara léttum spurningum um þær.
Borgarstjóri bauð Leið-
indaskjóðu velkomna
Sérfræðingahópurinn gerir ráð
fyrir að lántakendur muni lækka
höfuðstól húsnæðisskulda um
samtals 67 milljarða með því að
greiða það fé sem ella hefði runnið
í séreignarlífeyrissjóði til að
greiða niður húsnæðisskuldir.
Fram kemur í skýrslu þeirra að
ríflega 110.000 manns greiði nú í
séreignarlífeyrissjóði, um 2/3
hlutar launþega.
Verði tillögurnar að veruleika og
hægt verði að nýta greiðslurnar,
skattfrjálsar, til að greiða inn á
höfuðstól gæti fjölgað í hópi
þeirra sem nú þegar leggja í sér-
eignarlífeyrissjóði. Í skýrslu hóps-
ins er gert ráð fyrir að fjölgunin
geti leitt til 15 milljarða höf-
uðstólslækkunar á þremur árum.
Hlutur launþega í greiðslum í
séreignarlífeyrissjóði er 4% en
hlutur launagreiðanda er 2%.
Fjölgi í hópnum mun kostnaður at-
vinnurekanda hækka um 1,7 millj-
arða á ári en sú hækkun jafngildir
um 0,25% hækkun á heildar-
launakostnaði, skv. upplýsingum
frá Samtökum atvinnulífsins.
Hannes G. Sigurðsson, aðstoð-
arframkvæmdastjóri SA, segir að
þar með verði svigrúm atvinnu-
rekenda til launahækkana minna
sem þessu nemur. Þá megi gera
ráð fyrir að mörg fyrirtæki verði
að velta kostnaðinum út í verð-
lagið. Jafnan sé miðað við að
verðbólga hækki sem nemur
um 40% af hækkun
launakostnaðar.
Hækkar launakostnað um 0,25%
LÍKLEGT AÐ ÞEIM SEM LEGGJA Í SÉREIGN FJÖLGI
Hannes G.
Sigurðsson
Í tillögum sérfræðingahópsins er
það skilyrði sett fyrir rétti til lækk-
unar verðtryggðra húsnæðislána að
lántaki hafi á því
tímabili sem for-
sendubresturinn
varð, þ.e. á ár-
unum 2007-2010,
borið ótakmark-
aða skattskyldu
hér á landi eða
haft hér skatta-
lega heimilisfesti.
Fjölmargir Ís-
lendingar fluttu
utan í kjölfar hrunsins, sumir til
náms og gátu þar með haldið skatta-
legri heimilisfesti hér á landi en aðr-
ir til vinnu og voru með skattalega
heimilisfesti í öðru landi.
Í þeim hópi var fólk sem átti hús-
næðisskuldir á því tímabili sem svo-
nefndur forsendubrestur varð, þ.e.
2007-2010, en skattaleg heimilisfesti
var í öðru landi og því eiga þeir ekki
rétt á lækkun höfuðstóls, miðað við
tillögur hópsins.
Einar Hugi Bjarnason, hrl. og sér-
fræðingur í skattarétti, sat í sér-
fræðingahópnum.
Hann bendir á að í tillögunum sé
miðað við sömu forsendur og eru
fyrir því að lán geti myndað stofn til
vaxtabóta.
Einar Hugi telur að þegar laga-
frumvörp, sem eiga að hrinda tillög-
unum í framkvæmd, verða samin
þurfi að huga að stöðu þeirra sem
fluttu utan á þessu tímabili og fluttu
skattalega heimilisfesti um leið,
einkum þeirra sem ekki gátu selt
húsnæði sitt.
Hugi að
þeim sem
fluttu utan
 Hafi haft hér skatta-
lega heimilisfesti
Einar Hugi
Bjarnason
Morgunblaðið/Ómar
Hydrovane loftpressur eru lágværar,
fyrirferðarlitlar, öflugar og henta alls
staðar þar sem þörf er á þrýstilofti.
Mikið úrval af hágæðaloftpressum,
lögnum og síum. Bjóðum lausnir
í þrýstilofti fyrir allar aðstæður.
IÐNVÉLAR ehf. | Smiðjuvegi 44-46 | 200 Kópavogur | Sími 414 2700 | idnvelar@idnvelar.is | idnvelar.is
Allt annað líf
- með hljóðlátri loftpressu
Kynntu
þér úrvalið
á idnvelar.is
Heimili Sigurður Hannesson kynnir tillögur um lækkun húsnæðisskulda.