Morgunblaðið - 30.12.2013, Blaðsíða 36
36 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 30. DESEMBER 2013
Nýjasta þáttaröð Game of Thrones
er sú röð sem vinsælust var á skráa-
skiptasíðum og oftast halað niður
án leyfis rétthafa á árinu sem er að
líða, skv. úttekt vefjarins Torrent-
Freak. Þáttaröðin var sú þriðja sem
gerð er eftir bókum George R.R.
Martins og var henni halað niður
5,9 milljón sinnum á skráaskipta-
síðum á árinu. Önnur þáttaröð
Game of Thrones var sú vinsælasta
á síðunum í fyrra. Báðar voru þær
teknar upp að hluta hér á landi.
Niðurhal Úr einum þátta hinna gríð-
arvinsælu Game of Thrones.
Game of Thrones
oftast halað niður
Þótt heiti minningabókarRagnars Stefánssonarjarðskjálftafræðings Ís-lands gefi lesendum tilefni
til að ætla að hún sé hlaðin sprengi-
efni og miklum yfirlýsingum um
menn og málefni, er raunin önnur.
Það skelfur er titill bókarinnar þar
sem Ragnar lítur yfir farinn veg;
æsku sína, mótunartíma, námsár,
vísindastörf en síðast en ekki síst
grasrótarstarf í þjóðfélagsmálum. Á
þeim vettvangi er oft reitt hátt til
höggs svo skín í skörðin. Hjá Ragn-
ari er þetta á annan veg. Afstaða til
manna og málefna er mild og Ragn-
ar væntir þess jafnan að fólk sé
tilbúið að leggja því lið að bæta þjóð-
félagið.
Það snertir lesendur þegar Ragn-
ar segir frá föður sínum, Stefáni
Bjarnasyni, sem var tveggja kvenna
maður. „Ég leit ekki á þetta sem
lauslæti af pabba hálfu, heldur
trygglyndi. Hann var tryggur sinni
ást, hann elskaði tvær konur,“ segir
Ragnar í einum af skáletruðum
milliköflum bókarinnar. Í þeim
ályktar hann út frá því sem að fram-
an segir frá – sem er góð framsetn-
ing. Á slíku fer betur, en að lýsingar
á staðreyndum og persónulegar út-
leggingar séu
settar í einn
graut.
Raunar eru
það þankar
Ragnars sem
gera bókina öðru
fremur bita-
stæða. Pæling-
arnar um hvaða
leiðir henti best til þess að breyta
ríkjandi ástandi. „Það er með vit-
undarvakningu fólks um að taka sín
mál í eigin hendur sem byltingin
hefst hér og nú, innan hins kapítal-
íska kerfis. Valdataka fólksins
kemst á dagskrá þegar sjálfsstjórn
þess og lýðræði eru komin á það stig
að þau myndu standast átökin sem
valdatakan fæli í sér,“ segir Ragnar
sem gerir mörg fræg mál að umfjöll-
unarefni, svo sem baráttuna gegn
Víetnamstríðinu, Þorláksmessuslag-
inn 1968 og svo mætti áfram telja.
Árin í kringum 1970 eru í brenni-
depli.
Rannsóknir Ragnars í áratugi á
hinu rámu regindjúpum og orsökum
þess hvers vegna allt skelfur eru af-
gangsstærð í bókinni. Væri því verð-
ugt verkefni að segja síðar frá þeim
þætti ævistarfs hans – enda var
Ragnari sem jarðskjálftafræðingi og
einskonar fréttaskýranda í þeim efn-
um alltaf sérstaklega lagið að út-
skýra flókna hluti svo hver maður
náði kjarna málsins – og þjóðin varð
rórri þó allt ruggaði og skylfi.
Það skelfur er fín bók; skrifuð á
góðri íslensku og góðar myndir auka
allt heimildagildið. En fyrst og síð-
ast er það hlý og góð nærvera Ragn-
ars sem gefur sögu hans gildi, í bók
sem lifir lengur en títt er um ævisög-
ur.
Morgunblaðið/hag
Jarðskjálftafræðingurinn „En fyrst og síðast er það hlý og góð nærvera
Ragnars sem gefur sögu hans gildi,“ segir gagnrýnandi m.a. um endur-
minningar Ragnars Stefánssonar, Það skelfur.
Skjálfandi saga
sem lifir lengi
Endurminningar
Það skelfur – endurminningar Ragn-
ars Stefánssonar bbbmn
Eftir Ragnar Stefánsson.
Skrudda 2013, 297 bls.
SIGURÐUR BOGI
SÆVARSSON
BÆKUR
Kvikmyndaverið Lionsgate hefur
verið harðlega gagnrýnt fyrir ítölsk
kynningarveggspjöld kvikmyndar
sinnar 12 Years a Slave þar sem að-
aláhersla er lögð á hvíta leikara
myndarinnar en ekki þeldökka.
Kvikmyndin segir af frjálsum, þel-
dökkum manni sem seldur er í
þrælahald í Bandaríkjunum árið
1841 og hefur aðalleikari hennar,
Chiwetel Ejiofor, hlotið mikið lof
fyrir túlkun sína. Myndin þykir lík-
leg til að hreppa fjölda Óskars-
verðlauna og þá m.a. fyrir besta leik-
arann í aðalhlutverki. Ítölsku
veggpsjöldin prýða m.a. myndir af
leikurunum Brad Pitt og Michael
Fassbender en Ejiofor sést hlaupa
yfir akur neðst á þeim og engu líkara
en hann sé í aukahlutverki. Pitt fer
með lítið hlutverk í myndinni en
Ejiofor sést á hvíta tjaldinu nær all-
an tímann. Ítalskur dreifingaraðili
myndarinnar og markaðsfyrirtækið
sem sá um gerð veggspjaldanna
virðast ekki hafa áttað sig á umfjöll-
unarefni myndarinnar, að því er seg-
ir í frétt á vef dagblaðsins Guardian.
Lionsgate hefur brugðist við gagn-
rýninni og segir að veggspjöldin
verði fjarlægð. Að sögn talsmanns
fyrirtækisins veitti það ekki leyfi
fyrir veggspjöldunum og var þeim
því dreift í leyfisleysi.
EPA
Aðalleikarinn Chiwetel Ejiofor fer með aðalhlutverkið í 12 Years a Slave,
hlutverk frjáls manns sem er seldur í þrælahald árið 1841.
Hvítir leikarar í öndvegi
VIÐ ERUM
SÉRFRÆÐINGAR
Í GASI
Þú getur verið afslappaður og öruggur
við grillið með AGA gas. Öruggur um
að þú ert að nota gæðavöru og að
þú fáir góða þjónustu þegar þú þarft
áfyllingu á gashylkið, hvort sem þú
nýtir þér heimsendingarþjónustu á
höfuðborgarsvæðinu eða þegar þú
heimsækir söluaðila AGA.
Farðu á www.gas.is og finndu
nálægan sölustað eða sæktu
öryggisleiðbeiningar og fáðu
upplýsingar um AGA gas.
www.GAS.is
fi p y j g p
C p i ð lh kl lme va netu-vinaigrette og ettasa ati Grafið lambm
Villibráðar-paté mameð papriku
Bruchetta arsómeð tvíreyktu hangikjöti, balsamrauðlauk og piparrót
m
balsam
rða
baKrab
uf e r s k
ðbo
m
pen
a
með peppadew Silunga hrogn i simeð japönsku majónes
Birkireykt-ur lax alioá bruchettu með
Hörpuskeljar ddju, 3 smáar á spjóti m/kry
Frönsk súkkulaðikaka m/rjóma og ferskum berjum ufyVanill
ar vatnsdeigsbollur Súkkulaðiskeljar með jarðarberjum Kjúklingu
Óskum viðskiptavinum okkar
og landsmönnum öllum gæfu
og gleði á nýju ári, þökkum
viðskiptin á árinu semer að líða.
Markmið okkar er alltaf það sama, glæsi-
legar veitingar og ómótstæðilegt
bragð. Persónuleg og góð þjónusta.
Sími 511 8090 • www.yndisauki.is