Morgunblaðið - Sunnudagur - 20.04.2014, Blaðsíða 44

Fjármál
heimilanna
Alda Sigurðardóttir er eigandi Vend-
um stjórnendaþjálfunar og segist
hafa breytt viðhorfi sínu til peninga
umtalsvert. ,,Áður taldi ég sjálfri
mér þá trú um að peningar skiptu
ekki máli í lífinu, en eins og einhver
góður maður sagði þá skapa þeir
ekki hamingju, en mikill skortur á
þeim getur leitt af sér óhamingju“.
Hvað eruð þið mörg
í heimili?
Við erum fjögur í heimili og fimm ef
kötturinn Zorró er talinn með,
hann verður þó seint talinn frekur
til matar síns.
Hvað freistar helst
í matvörubúðinni?
Ég elska að prófa eitthvað nýtt, eitt-
hvað sem ég hef ekki keypt áður.
Það þarf ekki að vera stórt, mér
finnst t.d. mjög gaman að prófa
nýtt krydd, te og súkkulaði. Ég er
ennþá að prófa mig áfram með Frú
Laugu og reyni að kaupa eitthvað
nýtt í hvert sinn sem ég fer þangað.
Það er yfirleitt eitthvað hollt sem
ég get auðveldlega réttlætt fyrir
mér.
Hvernig sparar þú
í heimilishaldinu?
Við skipuleggjum matseðil á sunnu-
dagskvöldum fyrir vikuna og spör-
um bæði tíma og pening á því.
Stelpurnar mínar fá að velja einn
hollan kvöldmat í viku hvor með
því skilyrði að borða allan annan
mat sem settur er á borðið og það
virkar ótrúlega vel, en við foreldr-
arnir þurfum þá líka að borða það
sem þær leggja til, sem er oft mjög
áhugavert.
Hvað vantar helst á
heimilið?
Nýjan ísskáp, hann er farin að gefa
sig.
Eyðir þú í sparnað?
Já, ég legg til hliðar og það veitir
mér góða öryggistilfinningu. Það
minnkar klárlega streitu sem fylgir
jólum og öðrum stórum út-
gjaldamánuðum.
Skothelt sparnaðarráð?
Taka til í eigin neyslumynstri! Til
dæmis ef maður drekkur einn kaffi
latte á dag sem kostar um það bil
450 k. þá er það samtals yfir árið
rúmlega 160.000 kr., það er hægt
að gera ýmislegt fyrir það. Að
breyta neyslumynstrinu er samt
hægara sagt en gert en það auð-
veldar það mikið ef þú ert með
skýran tilgang. Einn tilgangurinn get-
ur verið að fullnægja einni af okkar
grunnþörfum sem er fjárhagslegt
öryggi og annaðhvort greiða niður
yfirdrátt eða safna í sjóð. Annar til-
gangur getur verið að auka lífsgæði
t.d. með því að spara fyrir ferðalög-
um og svo framvegis. Það skiptir í
rauninni ekki máli hver tilgangurinn
er en um leið og hann er skýr þá
verða allar breytingar miklu auð-
veldari og það verður minna mál að
neita sér um hluti, því þú veist að
það er skýr ávinningur af því.
NEYTANDI VIKUNNAR ALDA SIGURÐARDÓTTIR
Gerir matseðil fyrir vikuna
„Að breyta neyslumynstrinu er samt hægara sagt en gert en það auðveldar
það mikið ef þú ert með skýran tilgang,“ segir Alda.
Aurapúkinn man hvað honum
þótti dýrt að kaupa sinn fyrsta
snjallsíma. Bandarískur vinur hans
hafði loks náð að telja Púkanum
hughvarf og benda honum á hversu
mikið þarfaþing snjallsíminn getur
verið.
Síðan þá hefur snjallsíminn
margsannað gildi sitt. Hann hefur
nýst Púkanum sem borgarkort,
sem myndavél, sem hirsla utan um
hljóðbækur og tónlist til að hlusta
á á ferðinni, sem minnislisti, reikni-
vél, vekjaraklukka, veðurspátæki,
netbanki og leikjamiðstöð. Svo eru
forrit eins og Skype og Viber sem
geta snarlækkað símreikninginn.
Samt hefur púkinn aldrei eytt
krónu í að borga fyrir app í símann.
Velflest helstu öpp má fá ókeypis.
Þeir sem þykir nýr snjallsími dýr
ættu að íhuga að kaupa notaðan
síma. Púkinn á sjálfur þriggja ára
iPhone og sér fram á að hann muni
duga prýðisvel tvö til þrjú ár í við-
bót.
púkinn
Aura-
Snjallsíminn
er þarfaþingF
jármálasíða Sunnudagsblaðsins hefur birt
fjölda greina um hvernig má spara í
heimilishaldinu eða fjárfesta af meiri
skynsemi. Eitt sem hefur hins vegar
ekki verið fjallað um er hvaða leiðir má fara til
að eignast sem mest af peningum á annað borð.
Áður en lengra er haldið er rétt að gera
þann fyrirvara að peningar eru ekki allt, þótt
þeir létti vissulega lífið, og að fleira en bara
launatekjur ættu að stýra því hvað fólk ákveður
að læra í skóla og starfa við á fullorðinsaldri.
En því er samt ekki hægt að neita að mennt-
un er einhver sterkasta vísbendingin um
framtíðartekjur og sumar gráður skapa betri
launa- og vinnumöguleika en aðrar.
Fjármálaritið Forbes skoðaði á dögunum
hvaða háskólanám skilar hæstu laununum.
Kemur þar í ljós sláandi munur á milli fræða-
sviða og enn meiri munur þegar bornar eru
saman ýmsar sérhæfingar í námi.
Allir í verkfræðina
Borin voru saman byrjunarlaun eftir grunnhá-
skólagráðu, þ.e. bachelor-gráðu, og kom í ljós
að tíu best launuðu gráðurnar eru allar á sviði
verkfræði, tölvunarfræði og vörustjórnunar.
Hæst eru byrjunarlaunin vestanhafs hjá
þeim sem ljúka bachelor í jarðefnaeldsneyt-
isverkfræði; þeir geta vænst árslauna í kringum
96.200 dali, jafnvirði hátt í 11 milljóna króna.
Þessi háu laun verður að meta með hliðsjón af
því að verkfræðingar í olíugeiranum þurfa oft
að starfa við mjög erfiðar aðstæður, s.s. á olíu-
borpöllum eða afskekktum olíulindum.
Næstir koma tölvu- og efnaverkfræðingar
með 70.300 og 66.900 dali í árslaun við útskrift,
jafngildi um 7,5 til 7,9 milljóna króna m.v. nú-
verandi gengi. Þar á eftir koma tölvunarfræð-
ingar, flugvélaverkfræðingar, vélaverkfræð-
ingar og rafeindaverkfræðingar, allir með
byrjunarárslaun yfir jafnvirði sjö milljóna
króna.
Slök laun fyrir félagsvísindin
Í heild skila verkfræðifögin hæstu meðallaun-
unum; 62.100 dölum, jafnvirði rétt tæpra sjö
milljóna króna. Tölvufög koma þar á eftir með
meðalárslaun 58.500 dali eða um 6,5 milljónir
króna, og viðskiptafögin koma í kjölfarið á svip-
uðu reiki.
Þá taka launin dýfu niður í 4,5 til 4,9 milljónir
á ári með fjölmiðlafögum, stærðfræði og vís-
indafögum og námi á menntasviðinu. Neðst
lenda félagsvísindin með byrjunarárslaun að
meðaltali í kringum 4,2 milljónir króna á banda-
ríska vinnumarkaðnum.
Næg vinna fyrir hjúkrunarfræðinga
Laun eru svo eitt og atvinnuhorfur annað. Í
rannsókn sem gerð var við Georgetown-háskóla
á síðasta ári kom í ljós að á bandaríska vinnu-
markaðnum er atvinnuleysi minnst meðal þeirra
sem útskrifast hafa úr hjúkrunarnámi, eða 4,8%.
Atvinnuleysið er líka lítið hjá þeim sem hafa
menntað sig í grunnskólakennslu, einkaþjálfun
og íþróttum, efnafræði og fjármálum.
Verra er ástandið hjá þeim sem mennta sig í
arkitektúr, með 12,8% atvinnuleysi, mannfræði
með 12,6%, kivkmyndun og ljósmyndun 11,4%
og stjórnmálafræði 11,1% atvinnuleysi.
FÉLAGSVÍSINDIN LENDA NEÐST Á LISTA
Hvaða menntun borgar mest?
BYRJUNARLAUN ERU MJÖG BREYTILEG EFTIR ÞVÍ HVAÐA NÁM FÓLK STUNDAR
OG SÖMULEIÐIS ERU ATVINNUHORFUR MISGÓÐAR EFTIR FAGI.
Ásgeir Ingvarsson ai@mbl.is
Ekki skila öll ár á skólabekk sömu launum. Mynd úr safni af nemendum við útskrift.
Morgunblaðið/ÞÖK
*Stundum er fjarskagott að vera karlmaður. Fjármálavefur-inn MarketWatch greinir frá að konur vestanhafs borgi um20% meira fyrir svitalyktareyði því pakkningarnar fyrirkarlana eru stærri en kosta svipað. Kvenpakkningarnarinnihalda um 68 ml að jafnaði á meðan karlapakkningarnargeyma um 85 ml. Það gæti verið óvitlaust fyrir konur að
kíkja í karladeildina og sjá hvort má spara með því að
kaupa þar lyktarlausan svitalyktareyði í karlapakkningu.
Betra að kaupa karla-svitalyktareyði?