Morgunblaðið - 23.05.2014, Síða 24
24 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. MAÍ 2014
BAKSVIÐ
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Kjósendur í Bretlandi og Hollandi
gengu í gær að kjörborðinu og hófust
þar með kosningarnar til Evrópu-
þingsins sem haldnar verða í aðild-
arríkjum Evrópusambandsins á
næstu dögum og lýkur á sunnudag.
Búist er við verulegri sveiflu fylgis til
flokka sem lýst hafa efasemdum um
samstarfið í ESB og sett hafa mál-
efni innflytjenda á oddinn í kosning-
unum.
Kosningarnar ber upp á erfiðum
tímum í Evrópu. Atvinnuleysi er víða
mikið – 26 milljónir manna eru án at-
vinnu – og sér ekki fyrir endann á
glímunni við erfið eftirmál evru-
kreppunnar. Þar við bætist ófremd-
arástandið í Úkraínu sem stendur í
túnfæti Evrópusambandsins. Þar
hefur ESB ekki getað rönd við reist.
400 milljónir manna hafa rétt til að
kjósa til Evrópuþingsins. 28 ríki eru í
Evrópusambandinu og verður kosið í
21 þeirra á sunnudag. Írar kjósa í
dag, Tékkar í dag og á morgun, og
Lettar, Maltverjar og Slóvakar á
morgun.
751 sæti er á Evrópuþinginu.
Sætafjöldi aðildarríkjanna fer eftir
íbúafjölda. Þjóðverjar fá 96 sæti, síð-
an koma Frakkar með 74 sæti og
Bretar og Ítalir með 73 sæti hvor
þjóð. Löndin með fæsta íbúa, Lúx-
emborg, Malta, Kýpur og Eistland,
fá sex þingsæti hvert. Þingmenn á
Evrópuþinginu hafa verið kjörnir í
almennri kosningu frá 1979 og eru
þetta áttundu kosningarnar frá því
að því fyrirkomulagi var komið á.
Kjörtímabilið er fimm ár. Áður sátu
fulltrúar þjóðþinganna á Evr-
ópuþinginu.
Minnkandi þátttaka
Þátttaka í kosningunum hefur far-
ið minnkandi með árunum. 1979
nýttu 63% kjósenda kosningaréttinn,
en 30 árum síðar var þátttakan kom-
in niður í 43%. Skylda er að kjósa í
fjórum löndum, Belgíu, Grikklandi,
Kýpur og Lúxemborg.
Samkvæmt skoðanakönnun Poll-
Watch2014, sem birt var á þriðjudag,
hafa íhaldsmenn í Evrópu örlítið for-
skot á félagshyggjumenn í kosning-
unum. Á Evrópuþinginu skipast
þingmenn í fylkingar eftir stjórn-
málaskoðunum, ekki uppruna. Sam-
kvæmt könnuninni mun Þjóðflokkur
Evrópu þar sem íhaldsmenn ráða
ferðinni fá 217 sæti, en var með 274
áður, og Sósíalistar og demókratar fá
201 sæti, en voru með 196 áður.
Flokkarnir, sem leggja áherslu á
efasemdir um ESB og innflytjenda-
málin, virðast hins vegar ætla að efl-
ast mest og fengju 95 sæti eða 12,6%
af heildinni, en voru með 33 þing-
menn og 4,3% þingsæta á því þingi,
sem nú situr. Þingmenn flokka með
þessar áherslur eru nú klofnir og ein-
angraðir á Evrópuþinginu þeir fái
sama merkimiðann í fjölmiðlum. Nú
hyggjast nokkrir þessara flokka
snúa bökum saman á Evrópuþinginu.
Í nóvember sagði Frelsisflokkur
Austurríkis að hillti undir bandalag
sex flokka, sem ætluðu að taka hönd-
um saman um að koma Evrópu „aft-
ur á rétt spor“. Matteo Salvini, leið-
togi Norðurbandalagsins á Ítalíu,
sagði nýlega að viðræður væru langt
komnar um að mynda slíkan hóp með
sambærilegum flokkum í Austurríki,
Danmörku, Hollandi og Frakklandi.
2007 var myndað slíkt bandalag á
Evrópuþinginu, en það reyndist
skammlíft. Sérfræðingar telja að erf-
itt verði að halda slíku bandalagi
saman á Evrópuþinginu.
Einnig er búist við að róttækir
vinstriflokkar bæti við sig sætum og
fái 53 sæti á nýja þinginu, en þeir eru
nú með 35 sæti.
„Innflytjendaflóðgáttin“
Innflytjendamál voru James Do-
naghy, kjósanda í Sevenoaks í suð-
austurhluta Englands, efst í huga
þegar AFP ræddi við hann á kjör-
stað. „Það þarf að loka innflytj-
endaflóðgáttinni,“ sagði hann.
„Hvernig er hægt að koma með fleira
fólk hingað þegar ekki er næg vinna
fyrir þitt eigið fólk?“ Donaghy er 66
ára og kaus breska sjálfstæðisflokk-
inn, UKIP.
Talið er að efasemdaflokkarnir um
Evrópusamstarfið kunni að verða
með stærstu flokkum í Bretlandi,
Frakklandi, Ítalíu og Hollandi þegar
talið verður upp úr kjörkössunum.
UKIP var með meira fylgi en
Verkamannaflokkurinn samkvæmt
skoðanakönnunum, sem birtust í
blöðunum The Times og Daily Mail, í
gærmorgun, en nokkuð minna en
Íhaldsflokkurinn.
Flokkurinn hefur undir forustu
Nigels Farage hrist upp í breskum
stjórnmálum þótt hann hafi ekki sæti
á breska þinginu. Loforð Davids
Camerons, forsætisráðherra Bret-
lands, um að halda þjóðaratkvæði um
aðild Breta að ESB 2017 hefur verið
rakið til uppgangs UKIP.
„Pólitískur landskjálfti“?
UKIP er iðulega nefnt í sömu
andrá og Frelsisflokkur Geerts Wild-
ers í Hollandi sem er á móti íslam og
Þjóðfylking Marine Le Pen í Frakk-
landi. Hann hefur lýst yfir því að
hann vilji ekki mynda fylkingu með
flokkum Wilders og Le Pen og segir
að Þjóðfylkingin sé á móti gyðingum.
Þegar Farage greiddi atkvæði í
Kent í gær hafnaði hann ásökunum
um að hann væri rasisti og kvaðst
vilja valda „pólitískum landskjálfta“
og bætti við: „Ef við fáum það sem
við viljum verður ekkert samt á ný.“
Flokki Wilders er spáð 15 til 18%
fylgi í kosningunum. Wilders hefur
meðal annars lagt til að settur verði
höfuðklútaskattur á múslima upp á
1.000 evrur á ári. Hann hefur mynd-
Efasemdir
um ESB
valda sveiflu
28 ríki ESB kjósa til Evrópuþings
Ebóluvírusinn
gæti leyst offjölg-
un mannkynsins
og „innflytj-
endavandamál“
Evrópu. Þetta
sagði Jean-Marie
Le Pen, stofnandi
Þjóðfylking-
arinnar, í sam-
kvæmi fyrir kosn-
ingafund í Marseille á þriðjudag.
„Herra ebóla gæti leyst úr þessu á
þremur mánuðum,“ sagði Le Pen
fyrir framan fjölmiðlamenn en hann
er í framboði til Evrópuþingsins.
Ummælin þykja gera lítið til að
fjarlægja flokkinn frá ímynd útlend-
ingahaturs. Le Pen hefur í gegnum
tíðina ítrekað verið sakaður og jafn-
vel sakfelldur fyrir að níða útlend-
inga og gyðinga. Hann var meðal
annars sektaður fyrir ummæli sem
hann lét hafa eftir sér um múslíma
sem talin voru jafngilda hvatningu
til kynþáttahaturs.
Vírus leysi
„vandann“
Jean-Marie Le Pen
Manolis Glezos er þekktasta hetj-
an úr grísku andspyrnuhreyfing-
unni í seinni heimsstyrjöld. Hans
er helst minnst fyrir að hafa klif-
ið ásamt vini sínum, Apostolosi
Santas, á Akropólis-hæð og tekið
niður fána nasista, sem blakti
með hakakrossi yfir Aþenu.
Nasistar hundeltu hann og
hann var dæmdur nokkrum sinn-
um til dauða í borgarastyrjöldinni
í Grikklandi. Samtals sat hann 12
ár í fangelsi, síðast í tíð herfor-
ingjastjórnarinnar sem stjórnaði
Grikklandi frá 1967 til 1974.
Þegar efnahagskreppan skall á
Grikklandi 2010 var Glezas meðal
þeirra sem mótmæltu aðahalds-
aðgerðum fyrir utan gríska þingið
og varð fyrir táragasi lögreglu.
Glezas er
helsti fram-
bjóðandi
vinstriflokksins
Syriza til Evr-
ópuþingsins og
nái hann kjöri
verður hann
elsti þingmaður
þess, 91 árs.
Glezos vill þjóðnýta banka,
skattleggja auðmenn og nýta
náttúrulegar og endurnýjanlegar
auðlindir Grikklands til að gera
efnahagslíf landsins sjálfbært.
Hann segir að ástríða sín hafi
alltaf verið að þjóna grísku þjóð-
inni og hann starfi í anda bróður
síns, sem nasistar tóku af lífi
1944.
Í þágu grískrar þjóðar
ANDSPYRNUHETJA Á EVRÓPUÞING
Manolis Glezos
Náðu þér í aukin ökuréttindi
Fagmennska og ökufærni í fyrirrúmi
Öll kennslugöng innifalin
www.bilprof.is
Upplýsingar og innritun í síma 567 0300 og 894 2737 • Opið 10-17 alla daga
Næsta
námskeið
hefst
4. júní
ÖKUSKÓLINN Í MJÓDD – yfir 40 ár í fagmennsku
Meirapróf
Þekking og reynsla
í fyrrirúmi
Með vind í seglum Grínistinn Beppe Grillo
situr í myndveri ítalska ríkissjónvarpsins,
RAI. Í bakgrunni gnæfa yfir honum myndir
af Angelu Merkel og honum sjálfum.