Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.05.2014, Qupperneq 12

Landið og miðin
SKAPTI HALLGRÍMSSON
skapti@mbl.is
UM ALLT LAND
ÍSAFJÖRÐUR
Ólína
Þorvarðardóttir,
þjóðfræðingur
á Ísafirði og
fyrrverandi
alþingismaður,
hefur beint því til
bæjarstjórnar Ísafjarðar að komið
verði upp minnisvarða um vo
Ísfirðinga, Jón og Jón Jóns
Kirkjubóli í Skutulsfirði, se
brenndir á báli 10. apríl 16
Skipeyri. „Lýsi ég mig jafnf
reiðubúna til samstarfs og
varðandi framkvæmdina, e íst
framsetningu sögulegra up ga
í tengslum við verkefnið,“
hún. Ólína telur að vel fæ
því að afhjúpa minnisvarð
Kirkjubólsfeðga þann 10. a
„þegar 360 ár eru liðin frá
hryggilega atburði“.
SKAGASTRÖND
Meirihluti foreldra á Skagaströnd vill taka upp
ja kskóla bæ
era. Samningaviðræður v
eim hefur nú verið f
Mósk argrétar Pálu Ólafsdóttur, stjórna
Hjallastefnunnar, til að ný sveitarstjórn „hafi
um málefni skólasamfélagsins á næstu fjórum
FFÁSKRÚÐS
ki verður afEk
hugmynd Albe
naEiríksso
að nafni
við Franska spítalann frönsk heiti.
DALABYGGÐ
Um þessar mundir eru
800 ár frá fæðingu Sturlu
Þórðarsonar, skálds og
sagnaritara en hann leit
fyrst dagsins ljós árið
Af þessu tilefni1214.
ður efnt til Sturluhátíðar í Tjarver narlundi í
Dalabyggð 27. júlí í sumar. Sveitarstjórn hefur
jafnframt ákveðið að stofna nefnd til að fjalla um
það hvernig minningu Sturlu verður best sinnt í
Dalabyggð í framtíðinni.
KJÓSARHREPPU
Hreppsnefnd Kjósarhrepp áframhaldandigasemdir við
uppbyggingu iðnaðarsvæð rif ðaþróun í
Kjósarhreppi, landnotkun ð h f
haft veruleg neikvæð áhrif
ferðamennsku og upplifun ferðamanna á hreinni sveit/náttúru,“ segir í nýlegri fundargerð hreppsnefndar.
Uppskriftirnar mega ekkivera flóknar en litaskilinverða að vera skörp. En
þegar vel tekst til við prjónaskap
er lopapeysa alveg frábær flík og
sérlega falleg,“ segir Anna Dóra
Jónsdóttir á Selfossi. Í dag kemur
út bókin Lopalist sem Anna Dóra
og Margrét systir hennar söfnuðu
efni til og gáfu út í nafni fyrirtækis
síns sem ber sama nafn og bókin.
Systurnar hafa báðar brennandi
áhuga á prjónaskap og hafa lengi
sinnt þeirri iðju. Þá hefur Margrét
um árabil tekið þátt í starfi Ull-
arvinnslunnar að Þingborg í Flóa.
Handverk er menning í
sveitum
Um tvö ár eru síðan Anna Dóra og
Margrét byrjuðu að safna efni í
bókina, þar sem eru alls 26 upp-
skriftir að peysum og fleiru í hin-
um ýmsu útgáfum og mynstrum.
Uppskriftirnar að kúnstverkinu
hafa þær hannað á sl. fimm árum.
„Þetta kom nú bara nánast með
móðurmjólkinni,“ segir Anna Dóra,
spurð um prjónaáhugann. Þær
Margrét eru frá bænum Syðra-
Velli í hinum gamla Gaulverjabæj-
arhreppi í Flóa og af miklum ætt-
boga sem þaðan er kominn. „Báðar
ömmur okkar, sem við ólumst upp
með, voru miklar prjónakonur,
móðir okkar, Gunnþórunn Hall-
grímsdóttir, er gjarnan með eitt-
hvað á prjónunum eða einhverja
aðra handavinnu í gangi. Hvers-
konar föndur, hver sem efniviður-
inn annars kann að vera, er áber-
andi menning í sveitunum og þetta
bókstaflega rúllaði upp í hendurnar
á manni, ef svo má segja.“
Njála, Flói, Öldur og
Bylgja
Verkaskiptin við bókargerðina var
sú að hvor systirin lagði til þrettán
uppskriftir, aðallega prjónaðar
peysur, en líka hekluð teppi og
ýmsa fylgihluti. „Margrét er mjög
hugmyndarík í þessu og fær hug-
myndirnar víða að. Ein peysuupp-
skriftin hennar heitir Njála, enda
fékk hún innblástur úr þeirri frægu
fornsögu, önnur heitir Flói sem
túlkar fjallahringinn í Flóanum.
Svo eru nöfn eins og Flétta, Smali
og Frost,“ segir Anna Dóra sem
kveðst ögn jarðbundnari ef svo má
segja. En kannski gefa nöfn upp-
skrifta hennar einhverja vísbend-
ingu um mynstur og stíl en þau
eru, svo nokkur séu nefnd, Snær,
Lukka, Fuglar, Öldur, Bylgja,
Nonni og Pilotinn.
Hugarleikfimi
Vanda þarf til verka við útgáfu
bókar. „Uppskriftirnar eru jú
vissulega ákveðin hugarleikfimi, en
eru ekki flóknar fyrir þá sem
kunna. Ögrunin fólst eiginlega
mest og helst í því að koma upp-
skriftinni í orð og myndir. Og svo
þurfti að hugsa út í allskonar atriði
fleiri svo bókin yrði í samræmi við
væntingar okkar. Í rauninni er
þetta óendanlega mikil vinna enda
sátum við mörg kvöldin í þessu
grúski og höfðum bara gaman af,“
segir Anna Dóra. Bætir við að þær
systur hafi fengið frábært liðsinni
frá Ragnhildi Jónsdóttur prjóna-
konu á Stokkseyri við prjónaskap-
inn. Þá hafi fólk hjá ullarverksmiðj-
unni Ístex lagt þeim til lopa, sem
og Ullarvinnslan í Þingborg. Einn-
ig er í bókinni uppskrift að hekluðu
barnateppi með bandi frá Hespu,
það er jurtalitað band frá Guðrúnu
Bjarnadóttur í Borgarfirði.
Eins og hæfir verður haldið upp
á útgáfu bókarinnar. Anna Dóra og
Margrét taka á móti gestum og
gangandi í ullarvinnslunni í Þing-
borg, sem er skammt austan við
Selfoss. Þar verður þetta öndveg-
isrit kynnt í dag, laugardag milli kl.
14 og 17. Einnig verða kynntar
flíkur sem eru prjónaðar eftir upp-
skrifum bókarinnar, áhugasamir
geta fengið að máta peysurnar og
efalaust fara einhverjir úr húsi með
bæði bók og lopa til að prjóna úr.
FLÓINN
Uppskriftir
verða orð
og myndir
SYSTURNAR FRÁ SYÐRA-VELLI ERU LEIKNAR Í LOPALIST-
INNI. UPPSKRIFT AÐ PEYSUM OG FLEIRI FLÍKUM ER AÐ
FINNA Í BÓK ÞEIRRA, SEM KEMUR ÚT Í DAG. ÞÆR HALDA
HÓF Á ÞINGBORG – OG ÞAR MÁ KAUPA LOPA.
Sigurður Bogi Sævarsson sbs@mbl.is
Prjónaskapur hefur legið eins og spunninn þráður í gegnum allt líf þeirra Syðri-Vallarsystra, Margrétar og Önnu Dóru.
Anna Dóra brosandi á bæjarröltinu í
peysunni Bylgu, sem er listavel gerð.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25.5. 2014
* Ákvörðun embættisins er að mínu mati félagslegt og siðferðilegt glapræðiÖgmundur Jónasson um ákæru ríkissaksóknara gegn
hjúkrunarfræðingi á Landspítalanum vegna andláts sjúklings.