Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.05.2014, Qupperneq 44

Fjármál
heimilanna *
Margt áhugavert er að finna í gögnum Hagstof-
unnar. Í könnun á útgjöldum heimilanna kom
m.a. í ljós að árið 2011 eyddu íslensk heimili
að jafnaði 178.000 kr. í áfengi og tóbak á árs-
grundvelli. Er það ekki mikið minna en bein út-
göld til heilsugæslu, sem voru að jafnaði
230.000 kr. á ári skv. könnuninni. Landinn er
líka skemmtanaglaður og eyðir meðalheimilið
um 650.000 kr. á ári í menningu og tómstundir.
178.000 kr. í áfengi og tóbak
Halldóra Björk Ragnarsdóttir er for-
maður Kattavinafélags Íslands og sér
um daglegan rekstur í Kattholti. Nú
fer þar í hönd mikill annatími, fullt hús
af kisum og kettlingum sem bíða eftir
að fá góð heimili. Hótelið er líka mjög
vinsælt á þessum tíma og enn eru
nokkur pláss laus.
Hvað eruð þið mörg í heimili?
Við erum fjögur í heimili með kisunni
okkar og sjö þegar nágrannakisurnar
koma í mat.
Hvað áttu alltaf til í ísskápnum?
Eigum alltaf til mjólk, ost ,smjör og síðast
en ekki síst harðfisk, hann er ómissandi.
Hvað fer fjölskyldan með í mat
og hreinlætisvörur á viku?
Allt of mikið eins og flest allir aðrir...
Hvar kaupirðu helst inn?
Langmest er farið í Bónus en freistast
til að fara í Fjarðarkaup af og til.
Hvað freistar helst í
matvörubúðinni?
Það er ótúlega erfitt að færa lappirnar
hvora fram fyrir aðra þegar gengið er
framhjá nammirekkanum.
Hvernig sparar þú í heim-
ilishaldinu?
Læt kallinn borga!
Hvað vantar helst
á heimilið?
Það væri gott að fá aukið bláss í bíl-
skúrnum og nýja tölvu.En þegar ég
lít út í garð þá kæmi sér vel að eiga
eins og eitt sláttuorf.
Eyðir þú í sparnað?
Nei, eyði mun frekar í vitleysu. En
endurnýjaði bílinn um áramót og er
á mun sparneytnari bíl en áður
Skothelt sparnaðarráð?
Kaupa minna inn af mat og nýta
matinn betur. Við hendum alltof
miklu úr ísskápnum.
HALLDÓRA BJÖRK RAGNARSDÓTTIR
Vantar meira pláss
í bílskúrnum
Halldóra segir
sporin þung þegar
gengið er framhjá
nammirekkanum.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Eins gaman og Aurapúkanum þykir
að dekra við gæludýrin á heimilinu,
þá er hann búinn að læra að það er
engin þörf á að kaupa handa þeim
dýr leikföng.
Fyrir heimilishundinn hefur Púk-
inn keypt alls kyns bein og tusku-
bangsa, og fyrir kisuna bolta og
leikprik, en þessi leifköng úr búð-
inni virðast gera alveg sama gagn og
margt sem fellur til á heimilinu.
Þannig þykir kisu fátt skemmti-
legra en að elta tapa af gosflöskum
um gólfið. Búa má til hundaleikfang
með því að binda hnút á gamlan og
ónýtan T-bol, og enn betra ef hann
hefur ekki verið þveginn.
Kisi er líka afskaplega hrifinn af
tómum pappakössum og voffi af
mjólkurfernum.
Eins og alltaf þarf samt að muna
að hafa auga með dýrunum þegar
þau leika sér, hvort sem þau nota
dót úr búðinni eða eitthvað heima-
gert. Ferð upp á dýraspítala til að
fjarlægja úr maganum eitthvað sem
losnaði og lenti á röngum stað get-
ur kostað heilmikið.
púkinn
Aura-
Dýrin eru
nægjusöm
V
eikindi og óhöpp gera ekki
boð á undan sér og part-
ur af því að reka heimilið
af skynsemi er að kaupa
góðar tryggingar sem brúa bilið
fjárhagslega ef eitthvað kemur upp
á.
En hve há þarf líftryggingin að
vera til að veita næga vernd?
Blaðamaður hafði samband við
ráðgjafa þriggja tryggingafélaga til
að svara þessari spurningu. Á öll-
um stöðum voru svörin af svip-
uðum toga: Meta verði hvert tilvik
fyrir sig en í grófum dráttum megi
notast við þumalputtareglur sem
taka mið af bæði reglulegum
tekjum hins tryggða og fjárhags-
legum skuldbindingum heimilisins.
Geta átt réttindi víða
„Mikilvægt er að fara vel yfir þarf-
ir hvers og eins þegar verið er að
ákveða fjárhæð líftryggingarinnar,“
segir Hildur Jóna Þorsteinsdóttir,
deildarstjóri hjá VÍS. „Það verður
að fara vandlega yfir skuldbind-
ingar á borð við skammtíma- og
langtímaskuldir, taka inn í reikn-
inginn hversu mörg börn eru á
heimilinu, laun maka og laun hins
tryggða, svo eitthvað sé nefnt.
Sumir eru með fjölskyldutrygg-
ingar sem innihalda dánarbætur
vegna slysa og aðrir hafa áunnið
sér lífeyrisréttindi sem eru erf-
anleg. Einnig getur verið í gildi líf-
trygging á vegum vinnuveitanda
eða stéttarfélags, sem stundum er
með þeim takmörkunum að ná
bara yfir andlát við viss skilyrði,
s.s. vegna slysa við störf.“
Vigfús M. Vigfússon hjá TM tek-
ur í sama streng og bætir við að
gott sé að taka líftrygginguna sem
fyrst, þegar heilsan er sem best.
Þannig fái neytendur trygga vernd
út samningstímann, sem getur ver-
ið allt til sjötíu ára aldurs líf-
tryggðs, og byggist á forsendum
sem lágu fyrir við upphaflega
samningsgerð. Dýrara geti verið að
kaupa tryggingu síðar, sérstaklega
ef breytingar hafa orðið á heilsu-
fari eða öðrum forsendum sem
ráða iðgjaldi tryggingarinnar.
„Hentugt er fyrir einstakling i
sambúð eða hjónabandi að miða við
að bótafjárhæðin nemi helmingnum
af skammtímaskuldum á borð við
yfirdrátt, raðgreiðslusamninga og
bílalán. Síðan er gert ráð fyrir til-
tekinni fjárhæð á hvert barn og
svo bætt við þreföldum árslaunum
hins tryggða.“
Segir hann að miðað við þessa
reglu væri hæfileg líftrygginga-
fjárhæð foreldris með 350.000 kr. í
laun á mánuði, 4 milljónir af
skammtímaskuldum og tvö börn, í
kringum 15 milljónir króna.
Fá bæturnar óskertar
Vigfús segir bætur úr líftryggingu
vera nánast ósnertanlegar. Þær
séu skattfrjálsar og standa utan
dánarbúsins þannig að kröfuhafar
hins líftryggða geta ekki gengið að
þeim. Þá komi bætur úr öðrum
tryggingum eða frá örðum bóta-
kerfum ekki til frádráttar.
Eyrún Baldvinsdóttir hjá Sjóvá
segir algengt að líftrygginga-
fjárhæðir Íslendinga séu lægri en
mælt er með. „Hjá okkur er með-
alupphæð líftrygginga um 9 millj-
ónir, en ættu m.v. meðallaun í
landinu að vera töluvert hærri.“
Segir Eyrún að í dag borgi karl-
ar ögn hærri líftryggingu en kon-
ur, enda með skemmri lífslíkur.
Fyrir reyklausan karl og konu um
þrítugt með tryggingu upp á 10
milljónir séu iðgjöldin annars vegar
rúmlega 14.700 kr. og hins vegar
um 10.500 kr. Þetta muni þó breyt-
ast með nýjum lögum sem jafna
tryggingakostnað kynjanna. Konur
sem vilja festa inni hagstæðu
kynjaskiptu kjörin ættu því ekki að
bíða boðanna og tryggja sig fljót-
lega.
ÞARF AÐ DUGA FYRIR ÝMSU
Hversu há ætti
líftryggingin að vera?
UPPHÆÐIN TEKUR MEÐAL ANNARS MIÐ AF SKULDBINDINGUM OG TEKJUM HINS TRYGGÐA
OG Á AÐ HJÁLPA EFTIRLIFENDUM AÐ HALDA HEIMILISREKSTRINUM GANGANDI
Ásgeir Ingvarsson ai@mbl.is
Það getur verið mjög erfitt fjárhagslega þegar fyrirvinna fellur frá. Eigandi og hundur á kvöldgöngu.
Morgunblaðið/Ómar