Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.05.2014, Page 56
56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25.5. 2014
Kvennasönghópurinn „Boudoir“ heldur vor-
tónleika á sunnudag klukkan 17 í Fella- og
Hólakirkju. Sönghópurinn var stofnaður í
haust sem leið af tónskáldinu og kórstjór-
anum Julian Hewlett og hefur hópurinn þeg-
ar komið víða fram við ýmsar uppákomur.
Í sönghópnum eru faglærðar söngkonur,
og eingöngu konur eins og nafnið vísar til en
orðið „Boudoir“ merkir „kvennadyngja“. Er
það fornt franskt orð yfir búningsherbergi
sem eingöngu var ætlað konum.
Flestar starfa söngkonurnar einnig sem
einsöngvarar. Flutt verður fjölbreytt efnis-
skrá, allt frá eldri klassískum kórverkum yfir í
nútímadægurlög. Hewlett stjórnar og leikur
jafnframt á píanó ásamt Judith Thorbergsson.
VORTÓNLEIKAR „BOUDOIR“
KONUR SYNGJA
Kvennasönghópurinn „Boudoir“ kemur fram á
vortónleikum í Fella- og Hólakirkju á sunnudag.
Orhan Pamuk hlaut Nóbelsverðlaunin 2006.
Safn rithöfundarins og nóbelsverðlaunahaf-
ans Orhan Pamuk, Safn sakleysis eða Mu-
seum of Innocence, hefur verið útnefnt safn
ársins 2014 í Evrópu. Pamuk tileinkaði verð-
launin tyrknesku námuverkamönnunum sem
létu lífið í mannskæðu slysi í Soma.
Safnið, sem var opnað í apríl 2012, er
fyrsta safnið sem vitað er til að hafi verið inn-
blásið af skáldsögu. Það er staðsett í fjögurra
hæða húsi í Çukurcuma-hverfi Istanbúl. Allt
að 200 gestir leggja leið sína í safnið daglega
og greiða aðgangseyri sem er á bilinu frá
1.000 til 1.500 íslenskar krónur. Þeir sem
mæta með eintak sitt af skáldsögu Pamuks,
sem safnið er nefnt eftir, greiða hins vegar
ekkert svo fremi að þeir leyfi starfsmönnum
safnsins að stimpla á aðgöngumiðann sem
prentaður er í lokakafla bókarinnar.
SAFN ÁRSINS Í EVRÓPU
SAFN SAKLEYSIS
Hildigunnur Birgisdóttir
myndlistarkona á verkið á
sjöundu sýningu Myndlist-
arhátíðar 002 Gallerís
sem verður opnuð klukk-
an 14 í dag, laugardag.
Verkið nefnir Hildigunnur
„þúfu[njálsgata]barð“. 002
Gallerí er í íbúð og vinnu-
stofu Birgis Sigurðssonar,
myndlistarmanns og raf-
virkja, að Þúfubarði 17 í Hafnarfirði. Á sýn-
ingunni setur Hildigunnur fram skynjunar-
æfingu fyrir skynsemina, sem ertir tilvistar-
stöðvar vitundarinnar, en slíkar æfingar segir
hún þroska litróf skynjunarinnar. Titill sýn-
ingarinnar vísar til þess að forláta gólfteppi
úr íbúð á Njálsgötu fær nýtt hlutverk í gall-
eríinu við Þúfubarð. Í verkum sínum beinir
Hildigunnur sjónum sínum iðulega að tím-
anum og sönnunargögnum um hann, og legg-
ur áherslu á fundna hluti, afganga og leifar.
HILDIGUNNUR SÝNIR Í 002
NÝTT HLUTVERK
Hildigunnur
Birgisdóttir
Kammerkór Suðurlands kemur fram á tónleikum í Norður-ljósasal Hörpu í dag, laugardag, klukkan 16. Á tónleikunumverða frumfluttar á Íslandi Þrjár Shakespeare-sonnettur eftir
breska tónskáldið Sir John Tavener, verkið Islands (Ynysoedd) eftir
annað breskt tónskáld, Jack White, og Heilsa þér Kjarval eftir Pál
Guðmundsson frá Húsafelli, í útsetningu Snorra Sigfúsar Birg-
issonar. Stjórnandi kórsins er Hilmar Örn Agnarsson.
Tvö fyrrnefndu verkin voru frumflutt á tónleikum Kammerkórs
Suðurlands í Southwark-dómkirkjunni í Lundúnum í nóvember síð-
astliðnum, sem óvænt urðu að minningartónleikum um Sir John
Tavener, sem lést þremur dögum fyrir tónleikana. Tónleikarnir vöktu
athygli þar í landi og fengu góða dóma í breskum fjölmiðlum. Þessi
verk verða nú frumflutt á Íslandi.
Verk Páls frá Húsafelli verður einnig frumflutt en það samdi hann
við ljóð nafna síns og afa, Páls Guðmundssonar frá Hjálmsstöðum.
Verk sitt samdi Jack White fyrir kórinn árið 2013 en hann var valinn
til þess af bresku tónlistarsamtökunum Sound and Music sem ein
skærasta unga stjarna Breta á sviði tónsmíða um þessar mundir.
Tónskáldið, sem er upprunnið í Wales, leggur áherslu á að tengja
saman Ísland og Wales í gegnum hljóðblæbrigði vatns. Sungið er á
ýmsum tungumálum; fornvelsku, ensku og íslensku, en íslenska hluta
verksins samdi Sjón. Á tónleikunum verða einnig flutt nokkur eldri
verk Taveners og nýleg verk eftir ung íslensk tónskáld, þau Georg
Kára Hilmarsson, Völu Gestsdóttur og Margréti Kristínu Blöndal.
Einsöngvarar með kórnum eru sópransöngkonurnar Björg Þór-
hallsdóttir, Elísabet Einarsdóttir, Tui Hirv og Margrét Kristín Blön-
dal, ásamt Hrólfi Sæmundssyni baríton. Sérstakur heiðursgestur
verður heimskunn sópransöngkona, Patricia Rozario, en hún hefur
frumflutt fjölda verka eftir Tavener og heillaðist af flutningi Kamm-
erkórs Suðurlands á tónleikunum í Southwark-dómkirkjunni sl.
haust. Þá syngur með kórnum djúp-bassasöngvarinn Adrian Peacock,
sem hefur starfað með kórnum um árabil. Tólf manna barokksveit
leikur ennfremur á tónleikunum, skipuð félögum úr Bachsveitinni í
Skálholti og Barokk Reykjavík. Þá eru ótaldir tveir kórar sem
hlaupa undir bagga í verkinu „Song for Athene“ eftir John Tavener;
ungmeyjakórinn sem söng með Megasi í Grafarvogskirkju á nýliðinni
föstu og karlakórinn Vox Humana.
FLYTJA SHAKESPEARE-SONNETTUR TAVENERS
Tónleikar
Kammerkórsins
Kammerkór Suðurlands á tónleikum á Englandi. Flutningur hans á tón-
verkum Sir Johns Tavener hefur vakið mikla athygli.
KAMMERKÓR SUÐURLANDS FLYTUR Á LISTAHÁTÍÐ
VERK EFTIR TAVENER, WHITE OG PÁL FRÁ HÚSAFELLI.
Menning
M
ér þykir mjög vænt um
að geta frumflutt verkið
hérna heima,“ segir Anna
Þorvaldsdóttir um verk
sitt In the Light of Air
sem hinn virti bandaríski nútímalistahópur
International Contemporary Ensemble
(ICE) heimsfrumflytur í Norðurljósasal
Hörpu annað kvöld, sunnudag, kl. 20, en
tónleikarnir eru hluti af Listahátíð í
Reykjavík 2014. Í framhaldinu verður
verkið m.a. flutt í Atlas Performing Arts
Center í Washington DC 29. maí, á
Mostly Mozart Festival í New York í
ágúst og víðar í Bandaríkjunum næsta
vetur.
In the Light of Air er fyrsta tónverkið
sem Anna semur fyrir ICE, en tónlist-
arhópurinn hefur verið iðinn við að leika
verk hennar sl. tvö ár og á tónleikum
ICE í New York í ágúst mun hópurinn
einnig leika Into Second Self fyrir blásara
og slagverk og Shades of Silence fyrir
strengjatríó og sembal. „Þegar ICE pant-
aði verkið hjá mér fékk ég alveg frjálsar
hendur m.t.t. til hljóðfæraskipunar og allr-
ar tækniúrvinnslu, eina skilyrðið var að
þetta væri langt verk sem fyllti heila tón-
leika,“ segir Anna, en þess má geta að
verkið er 43 mínútur að lengd og fyllir
107 bls. í nótnaskrift.
„Ég ákvað að hafa ekki of mörg hljóð-
færi til að auðvelda tónleikaferðalög hóps-
ins, því ég veit að þau langar að fara
víða með verkið“ segir Anna, en verkið
samdi hún fyrir hörpu, píanó, víólu, selló,
slagverk og rafhljóð sem og ljósainnsetn-
ingu. „Ljósainnsetningin er mjög fínleg og
í raun bara hluti af andrúmsloftinu í
verkinu. Hljóðfæraleikararnir stýra ljós-
unum með andardrætti sínum og hljóð-
færaleik. Þetta er mín leið til þess að
sjóngera hluta af hljóðinu. Tæknimenn úr
röðum ICE eru búnir að útbúa ljósakerfi
sem hægt er að stýra með þessum sér-
staka hætti,“ segir Anna og tekur fram
að sérstakur ljósabúnaður fylgi hópnum
auk þess sem innsetningin byggist einnig
á skrautskúlptúrunum eftir Svönu Jóseps-
dóttur sem nefnast „Klakabönd“. „Um er
að ræða málmplötur af nokkrum stærðum,
allt frá 25 cm að þvermáli upp í rúman
metra. Ég nota „Klakaböndin“ sem inn-
setningu, en á ákveðnum tímapunkti í
verkinu breytast þau í hljóðfæri sem leik-
ið er á,“ segir Anna leyndardómsfull.
Með kammeróperu í smíðum
In the Light of Air byggist upp á fjórum
köflum, Luminance - Serenity - Existence-
Remembrance, sem saman mynda eina
heild, en eru líka hugsaðir sem sjálf-
stæðar einingar sem hægt er að flytja
einar og sér í framhaldinu. „Verkið er
þannig fjórleikur í sjálfu sér. Fyrsti kafl-
inn kynnir andrúmsloftið og stemninguna
sem er ríkjandi í heildarverkinu. Annar
kaflinn er lagrænni og myndar nokkurs
konar hljóðaskúlptúra sem leiða áheyr-
endur yfir í þriðja kaflann, en þar er líkt
og tíminn standi í stað áður en farið er
yfir í fjórða kafla sem fer með áheyr-
endur á meira flug. Það er mismunandi
milli kafla hvaða hljóðfæri eru ráðandi.
Hljóðfærin skiptast á að gegna hlutverki
einleikara og meðleikara, en hvert hljóð-
færi fær eitt aðalsóló, eða megin-fókus, í
verkinu öllu.“
Aðspurð segist Anna vera með þónokk-
ur verk í vinnslu um þessar mundir. „Af
stærri verkunum má nefna að ég er að
skrifa kammerverk fyrir norska kamm-
erhópinn Bit20 sem frumflutt verður á
Englandi í haust og í framhaldinu í Nor-
egi. Síðan er ég að vinna að mjög spenn-
andi óperuverkefni fyrir fjóra söngvara og
kammersamspil sem pantað var af mér að
frumkvæði Arnbjargar Maríu Danielsen.
Leikstjóri verður Þorleifur Örn Arnarsson
og óperan verður frumflutt á nútíma-
tónlistarhátíðinni Ultima í Osló haustið
2015, síðan á Myrkum músíkdögum í árs-
byrjun 2016 og í framhaldinu í Þýskalandi
og víðar,“ segir Anna, en um hljóðfæra-
leik í Noregi sér Bit20 og á Íslandi er
það Caput-hópurinn sem leikur. „Við erum
að skoða mögulega söngvara sem stendur
og ljóst að hópurinn verður fjölþjóðlegur,“
segir Anna og vill að svo stöddu ekki
gefa mikið upp um söguþráð óperunnar.
„Ég get þó sagt að ég notast ekki við
þekkta sögu heldur mynda söguþráðinn
sjálf í gegnum tónlistina á abstrakt hátt.“
Dásamlegt að vera komin heim
Tæp tvö ár eru liðin frá því Anna hlaut
Tónlistarverðlaun Norðurlandaráðs 2012.
Aðspurð segir Anna ljóst að verðlaunin
hafi opnað sér nýjar dyr. „Þó er vissu-
lega alltaf erfitt að greina slíkt orsaka-
IN THE LIGHT OF AIR EFTIR ÖNNU ÞORVALDSDÓTTUR HEIMSFRUMFLUTT Í HÖRPU Á MORGUN
Sjóngerir hluta hljóðsins
FRÁ ÞVÍ ANNA ÞORVALDSDÓTTIR HLAUT TÓNLISTARVERÐLAUN NORÐURLANDARÁÐS HEFUR HÚN VERIÐ Á
FERÐ OG FLUGI VIÐ AÐ FYLGJA VERKUM SÍNUM EFTIR. HÚN SEGIST EKKI EIGA GOTT MEÐ AÐ SEMJA Á FERÐA-
LÖGUM, ÞVÍ HÚN ÞURFI AÐ GETA LOKAÐ SIG AF, OG DÁSAMAR BÚFERLAFLUTNINGA HEIM TIL ÍSLANDS Í FYRRA.
Silja Björk Huldudóttir silja@mbl.is
* Ljósainnsetningin ermjög fínleg og í raunbara hluti af andrúmsloft-
inu í verkinu. Hljóðfæra-
leikararnir stýra ljósunum
með andardrætti sínum og
hljóðfæraleik. Þetta er mín
leið til þess að sjóngera
hluta af hljóðinu.