Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.08.2014, Blaðsíða 42

Viðtal
42 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.8. 2014
Í
desember í fyrra tóku Helga Guð-
mundsdóttir og kærasti hennar Helgi
Guðnason þá ákvörðun að segja upp
leigusamningnum sínum og fara á vit
ævintýranna út í hinn stóra heim. Án
þess að þau vissu nákvæmlega hvert ferðinni
væri heitið leitaði hugurinn til Evrópu.
„Hugmyndin var að fara eitthvert út til að
vinna og safna peningum. Það hafði lengi
blundað í okkur að fara til útlanda til að
vinna og upplifa eitthvað nýtt og vera bara
tvö ein saman,“ segir Helga og kærastinn
hennar, Helgi, kinkar kolli og tekur undir
með henni. „Okkur Helgu langaði að fara
eitthvert bara tvö og upplifa eitthvað nýtt
saman. Við vildum líka geta safnað upp smá
sparnaði í leiðinni og vonuðumst því til að
geta fengið einhverja vinnu úti og það tókst
svo sannarlega í þessari ferð,“ segir Helgi.
Ævintýraþráin leiddi þau á endanum til
Alta í Norður-Noregi, en bærinn er svo
norðarlega að álíka langt er til Svalbarða og
Óslóar frá honum. Bærinn er engu að síður
skemmtilegur smábær í stórbrotnu umhverfi
Norður-Noregs. „Frá Reykjavík til Alta
þurftum við að taka þrjár flugvélar á einum
degi og við vorum því uppgefin þegar komið
var á leiðarenda en bærinn er fínn og gaman
að hafa komið þangað,“ segir Helga.
Án vinnu og húsnæðis í Alta
„Þótt förinni væri heitið til Noregs vorum
við hvorki komin með vinnu né þak yfir
höfuðið. Við áttum bókaðar tvær nætur á
hóteli í bænum og það var allt og sumt. Ég
verð að viðurkenna að þegar við vorum kom-
in á hótelherbergið, höfðum enga vinnu,
þekktum engan og vissum ekkert hvar við
fyndum húsaskjól þegar hótelgistingunni lyki
hugsuðum við bæði um hvað við værum nú
að gera og hvort við ættum ekki bara að
fara heim,“ segir Helga og tekur Helgi heils
hugar undir með henni. „Það eina sem við
höfðum var símanúmer hjá Íslendingi sem
bjó á svæðinu, en við fengum númerið hjá
manni sem er með móður Helga í kór. Þetta
reyndist svo vera skyldmenni Helga sem býr
í Lakselv, sem er í grennd við Alta, og hann
kom okkur í samband við norskan mann að
nafni Björne, sem er skipstjóri selveiðiskips-
ins Havsel sem er gert út frá bænum.
Björne réði okkur í vinnu við að gera upp
selveiðiskipið og sinna ýmsum störfum sem
tengdust útgerðinni.“
Helgi og Helga áttu eftir að vinna fyrir
Björne í fjóra mánuði og gistu í skipinu með-
an þau gerðu það klárt til veiða. „Við tókum
að okkur öll störf við skipið, hvort sem það
var að sækja mat fyrir aðra starfsmenn,
mála það eða koma fyrir tækjabúnaði. Við
höfðum enga reynslu af vinnu sem þessari
en vorum dugleg og Björne var ánægður
með okkur,“ segir Helgi, sem hafði síðar á
orði við Björne hvort ekki væri mögulegt að
koma með á selveiðarnar síðar um vorið, en
þær fara fram við strendur Grænlands og
eru mikið ævintýri. „Hann tók vel í það og
bauð mér að gerast áhafnarmeðlimur og
koma með sér á veiðarnar. Hugmyndin var
þá að Helga myndi fara heim til Íslands
meðan ég væri á veiðum en Björne bauð svo
Helgu nokkrum dögum síðar að koma með.“
Sjálf segir Helga að Björne hafi alltaf ætlað
sér að bjóða þeim báðum að koma með sér á
veiðarnar. „Björne gat verið dálítið óskipu-
lagður og þegar hann bauð mér var hann
búinn að kaupa á mig allan búnað, þó að það
hafi síðan dregist hjá honum að bjóða mér
að koma með. Við vorum bæði mjög dugleg
og hann kunni að meta það,“ segir Helga.
Hún er nokkuð örugglega fyrsta íslenska
konan til að fara á selveiðar sem þessar og
aðeins önnur konan sem gerist áhafn-
armeðlimur hjá Björne, en hann hefur
stundað selveiðar í áratugi. Í upphafi átti
Helga að vera messagutti en hún segist hafa
verið fljót að forða sér úr eldhúsinu og farið
að vinna úti með körlunum, sér til mikillar
ánægu. „Ég var fljót að tileinka mér vinnu-
brögðin enda engin ástæða til að gefa neitt
eftir og láta karlmennina eina um veiðarnar
og verkunina.“
Fyrsti sólarhringurinn erfiðastur
Ferðin var allt annað en auðveld og segja
bæði Helga og Helgi að þau beri meiri virð-
ingu fyrir íslenskum sjómönnum eftir að hafa
farið á selveiðar með Björne skipstjóra á
Havsel. „Við sigldum frá Noregi til Græn-
lands í upphafi apríl og komum ekki aftur til
Noregs fyrr en 18. maí. Þetta var því nokkuð
löng ferð við erfiðar aðstæður. Veiðarnar
fara fram á 66. til 72. breiddargráðu og veðr-
ið gat verið allavega. Upphaf ferðarinnar var
þó erfiðast, en strax gerði nokkuð slæmt veð-
ur fyrir utan strendur Noregs. Þá vorum við
í fyrsta og eina skiptið örlítið hrædd, enda
aldrei lent í svona aðstæðum áður. Hins veg-
Ævintýri við
strendur
Grænlands
PARIÐ HELGA GUÐMUNDSDÓTTIR OG HELGI GUÐNA-
SON LAGÐI LAND UNDIR FÓT OG FÓR TIL NORÐUR-
NOREGS TIL AÐ LEITA UPPI ÆVINTÝRI OG TÆKIFÆRI TIL
AÐ AFLA SÉR ÖRLÍTILS SPARIFJÁR EF GÓÐ VINNA GÆF-
IST. ÞAÐ TÓKST HELDUR BETUR OG VARÐ FERÐIN AÐ
MIKLU ÆVINTÝRI OG GAF VEL Í AÐRA HÖND.
Vilhjálmur A. Kjartansson vilhjalmur@mbl.is