Morgunblaðið - 10.10.2014, Qupperneq 41

MENNING 41
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. OKTÓBER 2014
Franski rithöfundurinn Patrick
Modiano hlýtur bókmenntaverð-
laun Nóbels í ár. Peter Englund,
ritari sænsku akademíunnar, til-
kynnti um verðlaunin í Stokkhólmi
í gær og eru þau nú veitt í 107. sinn.
Verðlaunafé er átta milljónir
sænskra króna, jafnvirði 134,4
milljóna íslenskra króna.
Modriano er 69 ára, fæddist í
París árið 1945 og fyrsta bók hans,
La Place de l’Étoile, kom út árið
1968. Hann hefur skrifað fjölda
skáldsagna, þá síðustu, L’Herbe de
nuit, árið 2012. Modiano er þekktur
rithöfundur í heimalandi sínu en lítt
þekktur í öðrum löndum, eins og
segir í umfjöllun um hann í breska
dagblaðinu Guardian. Þar segir að
þekktasta skáldsaga hans sé að öll-
um líkindum Rue des boutiques
obscures sem kom út árið 1978 en
fyrir þá bók hlaut hann sama ár hin
virtu, frönsku bókmenntaverðlaun
Prix Goncourt. Í bókinni segir af
rannsóknarlögreglumanni sem
missir minnið og reynir að end-
urheimta það, hefur leit að sjálfum
sér, svo að segja.
Lykilrit um helförina
Faðir Modiano var gyðingur af
ítölskum ættum og móðir hans
belgísk leikkona. Þau kynntust í
París meðan á hernmámi Þjóðverja
stóð og mun það hafa veitt Modiano
mikinn innblástur við skrif sín; gyð-
ingdómur, hernám nasista og glöt-
uð sjálfsmynd koma ítrekað við
sögu í bókum hans og má þar nefna
La Place de l’Etoile sem hefur hlot-
ið mikið lof í Þýskalandi og þykir
lykilverk þegar kemur að bókum
sem fjalla um helför gyðinga.
Peter Englund sagði m.a. í
ávarpi sínu í gær að Modiano skrif-
aði barnabækur og kvikmynda-
handrit en þó einkum skáldsögur.
Bækur hans væru stuttar, 130-150
bls. og gegnumgangandi þemu í
þeim minnið, sjálfsmyndin og tím-
inn.
Nóbelsverðlaunin verða veitt 10.
desember nk., á dánardegi stofn-
anda þeirra, uppfinningamannsins
Alfreds Nobels sem lést árið 1896.
Modiano hlýtur bók-
menntaverðlaun Nóbels
 Ellefti Frakkinn sem hlýtur verðlaunin eftirsóttu
AFP
Verðlaunahafinn Patrick Modiano er 107. handhafi bókmenntaverðlauna
Nóbels. Minni, sjálfsmynd og tími eru áberandi þemu í verkum hans.
Óðinsauga útgáfa sendir frá sér rúm-
lega þrjátíu nýjar bækur á næstu
vikum fram að jólum, þar af fjórar
eftir Hugin Þór Grétarsson. Um er
að ræða Stafaleikinn sem nota má til
að æfa lestur; Lítil kraftaverk sem
fjallar um fjölskyldu sem gerist
styrktaraðili munaðarlausra barna
og ferðast til útlanda til að skoða
þorpin; Hurðaskellir – jólasveina-
saga og loks 13 þrautir jólasveinanna
– Jólakötturinn.
Af öðrum bókum má nefna að von
er á fjórðu bókinni frá Dagbjörtu Ás-
geirsdóttur um ævintýri Gumma og
nefnist hún Gummi fer í fjallferð.
Leikkonan Ólöf Sverrisdóttir, sem
verið hefur í gervi Sólu sögukonu hjá
Borgarbókasafni, sendir frá sér sína
fyrstu bók sem nefnist Sóla og sólin
og fjallar um það þegar Sóla var lítil
stelpa og sólin hvarf.
Svangi á fjöllum er önnur bók Sig-
ríðar Dúu. Hér er um að ræða ís-
lenska sveitasögu þar sem fjárhirðir
fer á fjöll með fé sitt og kemst þar í
kynni við villihest sem nefnist Svangi
á fjöllum. Helgi Ingólfsson sendir frá
sér fantasíubarnabók er nefnist
Hlemmarnir.
Orkneyjar – Á slóðir jarla og kon-
unga nefnist ný bók eftir Þorgrím
Gestsson sem er sambland af ferða-
sögu og fræðibók. Smásagnasafnið
Skuggamyndir er samstarfsverkefni
ungra, upprennandi rithöfunda af
vefnum rithringur.is
Þrjár ljóðabækur
Davíð Hjálmar Haraldsson sendir
frá sér ljóðabók á léttum nótum sem
nefnist Fimmta Davíðsbók. Lífs-
löngun er ljóðabók eftir Kópavogs-
skáldið Steinþór Jóhannsson, sem
féll frá langt fyrir aldur fram í vor
sem leið.
Ástríður nefnist ljóðabók eftir
Bjarka Bjarnason þar sem höfundur
nálgast viðfangsefni sitt með því að
setja sig í spor Gísla Brynjúlfssonar
skálds og notar dagbækur Gísla sem
innblástur ljóða sinna. „Ljóðabókin
Ástríður dregur upp mynd af sam-
félagi Íslendinga í Höfn um miðja 19.
öld, en sýnir fyrst og fremst ungan,
vegvilltan mann, fullan af þversögn-
um. Hann þráir að bæta samfélagið
og sjálfan sig, en eygir þó í raun eng-
in úrræði til þess,“ segir m.a. í kynn-
ingarefni frá útgáfunni.
silja@mbl.is
Ný bók um
Gumma, stafaleik-
ur og fræðibók
 Óðinsauga útgáfa sendir frá sér
rúmlega þrjátíu bækur
Dagbjört
Ásgeirsdóttir
Huginn Þór
Grétarsson
Ólöf
Sverrisdóttir
Þorgrímur
Gestsson
Nýr lestrarvefur, Allir lesa, verður
opnaður kl. 11 í dag á BSÍ og verð-
ur af því tilefni slegið upp veislu á
staðnum. Vefurinn er á vegum Mið-
stöðvar íslenskra bókmennta og
Reykjavíkur Bókmenntaborgar
UNESCO. Eftir viku, 17. október,
hefst landsleikur í lestri þar sem
hópar skrá sig til leiks og lesa til
sigurs, eins og því er lýst í tilkynn-
ingu. Bragi Valdimar Skúlason og
Brynja Þorgeirsdóttir, umsjón-
armenn sjónvarpsþáttarins Orð-
bragðs, munu opna vefinn formlega
á BSÍ og slá á létta strengi og tvö
fyrstu liðin í landsleiknum verða á
staðnum.
Skráning í leikinn fer fram á all-
irlesa.is og frekari upplýsingar um
hann má finna á bokmenntaborg-
in.is/allir-lesa-landsleikur-lestri/.
Lestrarvefur opnaður í dag á BSÍ
Orðbragðspar Bragi Valdimar og
Brynja héldu fyrirlestur um Orðbragð í
Háskóla Íslands í febrúar á þessu ári.
Breski raftónlistarmaðurinn Pye
Corner Audio heldur tónleika í
fyrsta sinn hér á landi í kvöld og
annað kvöld. Í kvöld kemur hann
fram í Mengi með Good Moon Deer
kl. 21 og á morgun leikur hann á
Paloma bar ásamt Deep Peak kl.
22.
Pye Corner Audio er ein-
staklingsverkefni Martin Jenkins
sem hann hóf árið 2010 þegar hann
gaf sjálfur út fyrsta hluta Black
Mill Tapes syrpunnar sem að end-
ingu varð í fjórum hlutum, eins og
segir í tilkynningu.
Tónlist Pye Corner Audio er lýst
sem lagskiptum, dulúðlegum og
mínímalískum drunga og mun hafa
vakið töluverða athygli. The Quie-
tus, Mojo, The Wire, Drowned in
Sound og BBC hafa fjallað um
kappann og sagt hann einn af
áhugaverðari tónlistarmönnum
Bretlands nú um stundir.
Pye Corner Audio í Mengi og á Paloma
Dulúðlegur Pye Corner Audio.
„Töff, brengluð
og ögrandi“
-Empire
★★★★★
“Grípandi, snjöll og
snilldarlega ofin.
Ein af albestu
myndum ársins.”
-T.V., biovefurinn
Sími: 553-2075 www.laugarasbio.is
Miðasala og nánari upplýsingar
16
16
16
L
L
GONE GIRL Sýnd kl. 4 - 7 - 10
DRACULA UNTOLD Sýnd kl. 6 - 8 - 10
TOMBSTONES Sýnd kl. 5:45 - 8 - 10:20
SMÁHEIMAR 2D Sýnd kl. 3:50
PÓSTURINN PÁLL Sýnd kl. 4ÍSL.TAL
LAUGARÁSBÍÓ Sýningartímar
ÞRÆLGÓÐ SPENNUMYND UM
EINKASPÆJARA SEM FLÆKIST INN Í
HEIM EITURLYFJASALA
LIAM NEESON
ÓLAFUR DARRI ÓLAFSSON
MARGUR ER
KNÁR
ÞÓTT HANN SÉ
SMÁR...