Fréttablaðið - 01.10.2014, Blaðsíða 2

1. október 2014 MIÐVIKUDAGUR| FRÉTTIR | 2
■ Í skýrslu ríkislögreglustjóra frá 2013 um mat á skipulagðri glæpastarf-
semi og hættu á hryðjuverkum segir að ganga megi út frá því sem vísu að
umfang tölvu- og netglæpa aukist hér í fyrirsjáanlegri framtíð.
■ Tölvu- og netglæpir eru það form skipulagðrar glæpastarfsemi sem
líklegast er að sé beint gegn almenningi hér á landi, samkvæmt skýrslunni.
Þar er til dæmis átt við tilraunir til fjársvika. Einnig er vísað til tilrauna til
að brjótast inn í tölvur og bankareikninga.
Fyrirséð aukning á tölvu- og netglæpum
STJÓRNMÁL Kristján Þór Júlíusson
heilbrigðisráðherra hefur ákveðið
að úthluta 132 milljónum króna úr
Framkvæmdasjóði aldraðra til ell-
efu verkefna. Rúmlega 60 prósent
af þeirri upphæð fara til verkefna
í kjördæmi ráðherra eða rúmar 80
milljónir.
Hæsta framlagið eða 52 milljónir,
rennur til Öldrunarheimilis Akur-
eyrar vegna endurbóta á húsnæði.
Næsthæsta framlagið, 23 milljón-
ir, rennur til Öldrunarheimilisins
Dalbæjar í Dalvíkurbyggð. Þá fær
Dvalarheimili aldraðra í Norður-
þingi rúmar sex milljónir. Öll eru
þessi heimili í Norðausturkjördæmi,
sem er kjördæmi Kristjáns Þórs
Júlíussonar heilbrigðisráðherra.
Samtals fá þessi verkefni 81,7 millj-
ónir af þeim 132 sem var úthlutað.
Úthlutun ráðherra byggir á til-
lögum stjórnar Framkvæmdasjóðs
aldraðra. Stjórnin leggur mat á
umsóknir um framlög úr honum og
gerir tillögu til ráðherra.
Alls bárust 23 umsóknir sam-
kvæmt vef ráðuneytisins. hks@365.is
Kristján Þór Júlíusson útdeilir styrkjum úr Framkvæmdasjóði aldraðra:
80 milljónir í eigið kjördæmi
FRAMKVÆMDASJÓÐUR Um sextíu
prósent úhlutananna fara til verkefna í
kjördæmi ráðherra. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
FLUGMÁL Gat á nýrri eldsneytisleiðslu
og röng viðbrögð flugmanna við
ofrisi leiddu til þess að lítil fisflug-
vél hrapaði til jarðar og flugkennari
og nemandi fórust á Reykjanesi 20.
október árið 2012. Þetta er niðurstaða
Rannsóknarnefndar samgönguslysa.
Nemandinn í fluginu, 42 ára karl-
maður, hafði skömmu fyrir slysið
keypt fisflugvélina ásamt öðrum.
Hann var við stjórn vélarinnar
þegar hún ofreis og hrapaði til jarð-
ar skömmu eftir flugtak á Sléttu-
flugvelli. Flugkennarinn var 66 ára.
Rannsóknarnefndin telur að gat á
nýrri eldsneytisleiðslu, sem eigend-
urnir settu í sjálfir, hafi valdið gang-
truflunum þannig að hreyfillinn
missti afl.
„Það er mat RNSA [rannsóknar-
nefndarinnar] að viðbrögð flugmann-
anna við ofrisi og spuna hafi ekki
verið rétt,“ segir í skýrslunni.
Þá kemur fram að flugmaður ann-
arrar kennsluflugvélar sem var á
lofti fylgdist með flugi fisflugvélar-
innar og myndaði það allt þar til hann
missti símann úr höndunum eftir að
fisið var byrjað að snúast til jarðar en
rétt áður en vélin skall á nefið. Stuðst
var við myndband hans og vitnisburð,
auk frásagnar annars sjónarvotts á
jörðu niðri við rannsókn slyssins.
- gar
Bilun og mistök kostuðu kennara og nemanda lífið segir rannsóknarnefnd:
Tók myndir af flugvél að hrapa
Á SLYSSTAÐ Fisflugvélin hrapaði
á nefið en þegar fulltrúar Rann-
sóknarnefndar samgönguslysa komu
á staðinn var búið að snúa vélinni á
réttan kjöl. MYND/HILMAR BRAGI-VÍKURFRÉTTIR
Rán, fenguð þið leyfi hjá
mannanafnanefnd fyrir nafn-
inu Rómeyja?
„Völd mannanafnanefndar ná ekki
yfir stærstu ástarsögu allra tíma.“
Rán Ísold Eysteinsdóttir er formaður
listafélags Verzlunarskóla Íslands sem setur
upp leikritið Rómeó og Júlíu, með tveimur
konum í aðalhlutverki. Persónurnar heita
Rómeyja og Júlía.
SAKAMÁL Ríkissaksóknari hefur
ákært sjötugan karlmann fyrir
sérstaklega hættulega líkams-
árás. Árásin átti sér stað í sum-
arhúsi á Suðurlandi árið 2012
en maðurinn er sakaður um að
hafa slegið annan mann ítrekað
með riffli, meðal annars í höfuð-
ið. Fórnarlambið kjálkabrotnaði,
hlaut mar víðs vegar um líkam-
ann og þurfti að undirgangast
aðgerð.
Krafist er að ákærði verði
dæmdur til refsingar og
greiðslu á rúmlega tveimur
milljónum króna í bætur. - sks
Fórnarlambið kjálkabrotnaði:
Ákærður fyrir
árás með riffli
SÝRLAND Þó nokkrar sprengjur féllu í gær í nágrenni tyrkneska bæj-
arins Suruc sem er skammt frá landamærunum að Sýrlandi.
Tugir þúsunda sýrlenskra Kúrda hafa flúið yfir landamærin til
Tyrklands vegna loftárása Bandaríkjamanna og bandamanna þeirra
á öfgasamtökin Íslamska ríkið í Sýrlandi. Sameinuðu þjóðirnar hafa
óskað eftir því að þjóðir heims aðstoði Tyrki við að takast á við þenn-
an aukna fjölda flóttamanna inn í landið. - fb
Flóttamönnum fjölgar mjög í Tyrklandi vegna loftárása:
Flúðu sprengjuregnið í Sýrlandi
TROÐNINGUR Sýrlenskir Kúrdar troða sér inn í rútu eftir að hafa farið yfir landa-
mæri Sýrlands og Tyrklands. NORDICPHOTOS/AFP
SPURNING DAGSINS
ÖRYGGISMÁL Tölvuþrjótar sendu
skilaboð á þúsundir Íslendinga í
september í tilraun til að komast
yfir aðgangsorð að heimabönkum
en uppskera árásarinnar var rýr.
Almenningur er berskjaldaðri fyrir
netárásum með aukinni snjallsíma-
notkun.
Þegar vika var liðin af september
bárust fréttir af tilraunum tölvu-
þrjóta til að komast yfir aðgangs-
orð að heimabönkum. Tölvupóstur
var sendur til Íslendinga frá net-
föngum sem líktust netföngum
íslenskra banka. Strax í kjölfarið
sendu allir bankarnir ásamt netör-
yggissveit Póst- og fjarskiptastofn-
unar og Ríkislögreglustjóra frá sér
sameiginlega fréttatilkynningu, til
að vara við árásinni.
Þorleifur Jónasson, forstöðumað-
ur tæknideildar Póst- og fjarskipta-
stofnunar sem netöryggissveitin
CERT-ÍS tilheyrir, segir ljóst að
pósturinn barst þúsundum manna,
en heildarfjöldi þeirra sem fyrir
árásinni varð, er ekki þekktur.
„Því miður er það þannig að
ekki virðist skipta máli hvort
svona póstur er skrifaður á vondri
íslensku, fólk smellir samt. Ég
held að enginn hafi lent í umtals-
verðu tjóni, enda fór strax af
stað aðgerð sem lokaði á síðuna
sem fólki var ætlað að fara inn á.
Aðgerðir okkar miðuðust við það,“
segir Þorleifur.
Þorleifur játar því að þess séu
sýnileg merki að netárásir að utan,
og beinast að íslenskum almenn-
ingi, séu að breytast í þá átt að
óprúttnir aðilar vandi sig meira
en áður var og fólk verði því að
vera enn betur á varðbergi en
áður. Þekkt eru dæmi, t.d. svo-
kölluð Nígeríubréf, þar sem þýð-
ingarvélar eru notaðar til að berja
saman skilaboð sem flestir sjá
strax í gegnum. Núna virðist þetta
vera að breytast, í einhverjum til-
vikum. En að fleiru er að hyggja,
að sögn Þorleifs. Útbreidd notkun
snjallsíma gerir það að verkum að
fleiri eru líklegri til að opna svona
sendingar. Skjárinn er minni, og
viðmótið öðruvísi, svo fleiri virð-
ast falla í gildruna.
Viðmælendur Fréttablaðsins,
bæði innan bankanna, stofnana
og fyrirtækja, eru sammála um að
íslenskur almenningur eigi að vera
á verði sem aldrei fyrr. Jafnvel
atburður eins og eldgosið í Holu-
hrauni, með allri þeirri umfjöllun
sem því fylgir, getur fjölgað net-
árásum hérlendis fyrir það eitt að
umfjöllun um landið er meiri en
ella. svavar@frettabladid.is20%
afsláttur
Gildir í október
Lyfjaauglýsing
Nokkur þúsund urðu
fyrir árás tölvuþrjóta
Netárásir erlendis frá sýna þess merki að tölvuþrjótar vanda sig nú meira en áður
– ekki síst við að koma gylliboðum sínum á framfæri á frambærilegri íslensku.
Almenn snjallsímaeign gerir fólk berskjaldaðra fyrir árásum en áður var.
Á VETTVANGI Almenningur verður sífellt að vera á varðbergi gagnvart netárásum
hvers konar. NORDICPHOTOS/GETTYIMAGES
Því
miður er það
þannig að
ekki virðist
skipta máli
hvort svona
póstar eru
skrifaðir á vondri ís-
lensku, fólk smellir samt.
Þorleifur Jónasson,
forstöðumaður tæknideildar
Póst- og fjarskiptastofnunar
NOREGUR Norsk stjórnvöld kynntu
í gær stefnu sína í menntamálum
og var meðal annars greint frá því
að herða ætti kröfur fyrir kenn-
aranám. Hægri flokkurinn vill
hækka viðmið um lágmarksein-
kunnir í öllum grunnfögum, einn-
ig norsku og ensku. Menntamála-
ráðherra Noregs, Torbjørn Røe
Isaksen, hyggst hins vegar herða
kröfurnar í áföngum og byrja á
stærðfræði.
Hann segir 70 prósent umsækj-
enda í fyrra ekki myndu hafa kom-
ist að ef kröfur hefðu verið hertar
í norsku og stærðfræði. - ibs
Stefnubreyting í Noregi:
Meiri kröfur til
kennaranema
STJÓRNSÝSLA Embætti Sérstaks
saksóknara hefur sagt upp sextán
starfsmönnum.
Ólafur Þór Hauksson, sérstak-
ur saksóknari, segir að stefnan
sé að fækka starfsmönnum emb-
ættisins í fimmtíu en fjárframlög
til embættisins hafa verið skorin
mikið niður bæði á fjárlögum
þessa árs sem og því næsta.
Um hópuppsögn er að ræða og
segir Ólafur að farið verði eftir
því ferli sem kveðið er á um í
lögum um slíkar uppsagnir. - skh
Fækka á starfsmönnum:
Hópuppsögn
hjá Sérstökum