Fréttablaðið - 01.10.2014, Blaðsíða 4

1. október 2014 MIÐVIKUDAGUR| FRÉTTIR | 4
TRYGGINGA-
STOFNUN Verið
er að fara yfir
álit umboðs-
manns Alþingis
hjá Trygginga-
stofnun.
FRÉTTABLAÐIÐ/RÓSA
Ætla ég
rétt að vona
að þeir upp-
fylli þá skýru
lagaskyldu
sína að kafa
ofan í öll mál
sem hefur verið hafnað á
þessu forsendum og
endurupptaka þau öll.
Daníel Isebarn Ágústsson,
lögmaður Öryrkjabandalags Íslands.
STJÓRNMÁL Geir H. Haarde, fyrr-
verandi forsætisráðherra Íslands
og formaður Sjálfstæðisflokksins,
segist hlakka til að taka við stöðu
sendiherra í Washington en stjórn-
völd í Bandaríkjunum hafa sam-
þykkt skipun hans í embættið.
„Ég lít á þetta sem mjög spenn-
andi verkefni. Það er mjög margt
hægt að gera er varðar samskipti
Íslands og Bandaríkjanna á öllum
sviðum, eins og í stjórnmálum, við-
skiptum, mennta- og menningar-
málum og fleiru,“ segir Geir, sem
hefur störf um áramótin. „Það er
mikið af tækifærum fram undan.“
Hann segist þekkja vel til í
Bandaríkjunum, enda stundaði
hann nám þar í sex ár í þremur mis-
munandi háskólum. „Ég bjó m.a. í
tvö ár í Washington og síðan þá hef
ég verið þar í miklum samskiptum
sem hafa tengst mínum ýmsu störf-
um í gegnum árin,“ segir Geir. „Ég
hef haldið sambandi við fjölmarga
í stjórnsýslunni þarna, í háskólum
og viðskiptalífi, víða um Bandarík-
in. Það er nú þannig í svona starfi
að sambönd og tengsl sem byggj-
ast kannski upp á löngum tíma geta
verið mjög mikilvæg,“ bætir hann
við. „Svo þekki ég íslensku utanrík-
isþjónustuna vel bæði af áralöngu
samstarfi við marga af starfsmönn-
um hennar og einnig sem utanríkis-
ráðherra. Þannig að í stuttu máli
hlökkum við hjónin mikið til að tak-
ast á við þetta verkefni.“
Geir höfðaði mál gegn íslenska
ríkinu árið 2012 vegna óréttlátrar
málsmeðferðar en hann var ákærð-
ur af Alþingi 2010 fyrir vanrækslu
í aðdraganda bankahrunsins. Málið
er nú til meðferðar hjá Mannrétt-
indadómstól Evrópu. - fb
Geir H. Haarde hlakkar til að taka við stöðu sendiherra Íslands í borginni Washington á næsta ári:
Segir spennandi tækifæri fram undan
Það er
mjög margt
hægt að gera
er varða
rsamskipti
Íslands og
Bandaríkj-
anna á öllum sviðum.
Geir H. Haarde
AUGLÝSINGADEILDIR FRÉTTABLAÐSINS– AUGLÝSINGASTJÓRI: Jón Laufdal jonl@frettabladid.is ALMENNAR SÍMI 512-5401: Hjördís Zoëga hjordis@frettabladid.is,
Hlynur Þór Steingrímsson hlynur@365.is, Laila Awad laila@365.is, Sverrir Birgir Sverrisson sverrirbs@365.is, Örn Geirsson orn.geirsson@365.is
FÓLK/LÍFIÐ/SÉRBLÖÐ SÍMI 512-5402: Atli Bergmann atli.bergmann@365.is, Bryndís Hauksdóttir bryndis@365.is, Jón Ívar Vilhelmsson jonivar@365.is, Kolbeinn Kolbeinsson kkolbeins@365.is,
FÓLK OG SÉRBLÖÐ EFNI: Sólveig Gísladóttir solveig@365.is og Vera Einarsdóttir vera@365.is RAÐAUGLÝSINGAR /FASTEIGNIR SÍMI 512-5403: Hrannar Helgason hrannar@365.is,
Viðar Ingi Pétursson vip@365.is ÞJÓNUSTUAUGLÝSINGAR SÍMI 512-5407: Arna Rut Kristinsdóttir arnarut@365.is, Sigrún Helga Guðmundsdóttir sigrunh@365.is
SVONA ERUM VIÐ
1.011 þeirra sem voru við kennslu á framhalds-
skólastigi veturinn 2011 til 2012
voru konur. Karlar við kennslu voru
þá 904.
Hafði konum við kennslu þá fjölgað
um 56 prósent frá skólaárinu 1999 til
2000 þegar konur við kennslu voru
650 og karlar við kennslu voru 829.
Elísabet Margeirsdóttir
veðurfréttamaður
Veðurspá
LEIÐINDASPÁ Von er stífum vindi víðast í dag og stormi um suðvestanvert landið frá
hádegi og fram eftir degi, rigning einkum um landið sunnanvert. Vindasamt og mikil
rigning þegar lægð fer yfir á morgun.
6°
8
m/s
8°
10
m/s
8°
13
m/s
10°
17
m/s
Lægð fer
yfi r landið
með
hvass-
viðri og
úrkomu.
10-18 m/s.
Gildistími korta er um hádegi
22°
29°
13°
23°
25°
12°
20°
16°
16°
27°
20°
26°
26°
27°
24°
20°
17°
21°
10°
11
m/s
8°
11
m/s
8°
12
m/s
11°
11
m/s
10°
10
m/s
10°
10
m/s
3°
15
m/s
8°
6°
5°
3°
9°
5°
10°
5°
7°
4°
Alicante
Aþena
Basel
Berlín
Billund
Frankfurt
Friedrichshafen
Gautaborg
Kaupmannahöfn
Las Palmas
London
Mallorca
New York
Orlando
Ósló
París
San Francisco
Stokkhólmur
FÖSTUDAGUR
Á MORGUN
UMHVERFISMÁL Húnaþing vestra
hefur fengið áminningu frá
Umhverfisstofnun vegna aðstæðna
á sorpurðunarstað að
Syðri-Kárastöðum. Áminnt er
fyrir frávik frá kröfum um vernd-
un jarðvegs, grunn- og yfirborðs-
vatns með jarðfræðilegum tálma
og botnþéttingu á urðunarstöðum.
„Umhverfisstofnun veitir
Húnaþingi vestra frest til að
stöðva urðun á svæðinu og senda
Umhverfisstofnun staðfestingu
þess eðlis til og með 6. október
2014,“ segir um málið í fundargerð
byggðaráðs Húnaþings vestra. - gar
Húnaþing fær áminningu:
Mengun stafar
frá urðunarstað
HVAMMSTANGI Fá frest til úrbóta.
FRÉTTABLAÐIÐ/JÓN SIGURÐUR
SKIPULAGSMÁL
Þjónustuhús á Hakið
Byggingarfulltrúi hefur gefið Þingvalla-
nefnd heimild til að reisa tæplega 80
fermetra þjónustuhús við hlið snyrt-
ingarinnar á Hakinu. Í húsinu verður
aðstaða fyrir starfsfólk þjóðgarðsins.
VIÐSKIPTI Lýsing hefur orðið við
kröfum FME um að senda þeim
aðilum, sem hafa greitt upp lán frá
fyrirtækinu, bréf um dóm Hæsta-
réttar frá árinu 2012. Í dómnum
sagði að Lýsing mætti ekki reikna
verðtryggingu og breytilega vexti
á ákveðna tegund lánasamninga.
FME lagði 200 þúsund króna
dagsektir á Lýsingu frá 28. ágúst
vegna þess að Lýsing hafði ekki
orðið við beiðni FME. - ih
Greiddu dagsektir í mánuð:
Lýsing verður
við kröfu FME
FÉLAGSMÁL „Tryggingastofnun er
búin að vera að praktísera lögin
með röngum hætti og hefur snuð-
að örugglega hundruð öryrkja
um bætur,“ segir Daníel Isebarn
Ágústsson, lögmaður Öryrkja-
bandalags Íslands, um niðurstöður
í nýju áliti umboðsmanns Alþingis.
Öryrkjabandalagið leitaði til
umboðsmanns Alþingis fyrir hönd
þroskaskertrar konu um þrítugt
vegna úrskurðar Úrskurðarnefnd-
ar almannatrygginga sem staðfesti
ákvörðun Tryggingastofnunar um
að konan ætti rétt til örorkulífeyr-
is frá þeim tíma sem hún sótti um
en ekki líka tvö ár aftur í tímann
eins og lögin heimila.
„Kröfunni var hafnað þar sem
læknisfræðileg gögn málsins voru
ekki talin bera ótvírætt með sér
að hún hefði uppfyllt læknisfræði-
leg skilyrði örorku áður en grein-
ing sérfræðings fór fram,“ segir í
áliti umboðsmanns sem er ósam-
mála túlkun Tryggingastofnunar
og síðar úrskurðarnefndarinnar.
Segir umboðsmaður að „ekki
y rði séð að
læknisfræðileg
gögn málsins
hefðu borið með
sér að ástand A
[konunnar] hefði
breyst gegnum
tíðina heldur
bentu þau þvert
á móti til þess
að ástand henn-
ar hefði verið meðfætt.“ Og hafi
verið álitið að ekki hafi verið sýnt
fram á ástand konunnar með nægi-
lega skýrum hætti hefði átt að gefa
henni kost á að leggja fram frek-
ari gögn.
„Öryrkjabandalagið er búið að
benda á þetta í mörg ár en Trygg-
Snuða öryrkja með kröfum
sem eiga enga stoð í lögum
Umboðsmaður Alþingis segir Tryggingastofnun setja skilyrði fyrir örorkubótum aftur í tímann án lagastoðar.
Brotið hafi verið á konu með því að draga í efa að fötlun hennar væri meðfædd.
ingastofnun hefur þráast við og
barið hausnum við steininn. Núna
fá þeir loksins álit frá umboðs-
manni og þá ætla ég rétt að vona
að þeir uppfylli þá skýru laga-
skyldu sína að kafa ofan í öll mál
sem hefur verið hafnað á þessu
forsendum og endurupptaka þau
öll,“ segir Daníel Isebarn.
Að sögn Daníels er það sérstakt
fagnaðarefni fyrir Öryrkjabanda-
lagið að í áliti umboðsmanns sé
fjallað um almenna verklagsreglu
hjá Tryggingastofnun. Tekið sé á
tveimur meginatriðum varðandi
heimildina til að ákvarða bóta-
rétt aftur í tímann. Fyrra atriðið
sé óhemju harðar kröfur um að
sýnt sé fram á ótvíræðan bóta-
rétt. Fyrir það fái þeir skammir
hjá umboðsmanni. Seinna atriðið
sé ekki síður mikilvægt.
„Við þá sem ná þó að sýna fram á
að þeir ættu að eiga bótarétt aftur
í tímann er sagt að Trygginga-
stofnun telji ekki vera sérstakar
aðstæður í þeirra máli, algerlega
án frekari rökstuðnings og án stoð-
ar í lögum,“ segir Daníel.
Í svari Tryggingastofnunar til
áðurnefndrar konu segir einmitt:
„Tryggingastofnun hefur farið yfir
mál þitt og telur að ekki verður séð
að í þessu tilfelli sé um að ræða
sérstakar aðstæður sem réttlæti
greiðslu aftur í tímann.“
Umboðsmaður Alþingis segir
að bætur skuli reiknaðar frá þeim
degi sem umsækjandi uppfylli skil-
yrði til bótanna en þó ekki lengra
en tvö ár aftur í tímann. Krafa
Tryggingastofnunar um „sérstak-
ar aðstæður“ eigi sér ekki stoð í
lögunum.
Daníel segir lagaregluna um
bætur aftur í tímann ekki hafa
verið framkvæmda í samræmi við
orðanna hljóðan.
„Hugsunin er sú að ef fólk
kemur í örorkumat séu allar líkur
á að það sé búið að uppfylla skil-
yrðin í einhvern tíma áður en það
fer í mat. Þess vegna er gert ráð
fyrir að hægt sé ákvarða bætur
aftur í tímann,“ segir lögmaður
Öryrkjabandalagsins.
Ekki fengust svör frá Trygg-
ingastofnun í gær.
gar@frettabladid.is
SIGRÍÐUR LILLÝ
BALDURSDÓTTIR