Fréttablaðið - 25.10.2014, Qupperneq 16

25. október 2014 LAUGARDAGURSKOÐUN
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is AÐSTOÐARFRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Erla Björg Gunnarsdóttir erla@frettabladid.is
MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI: Sævar Freyr
Þráinsson ÚTGEFANDI OG AÐALRITSTJÓRI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI:
Sigurjón M. Egilsson sme@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á
höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið
áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
SPOTTIÐ
MÍN SKOÐUN: PAWEL BARTOSZEK
H
ugsanlega hafa framsóknarmenn ekki náð að koma
skilaboðum áleiðis um allt það jákvæða sem gert
hefur verið að undanförnu, voru viðbrögð Sigrúnar
Magnúsdóttur, þingflokksformanns Framsóknar-
flokksins, þegar hún var innt eftir viðbrögðum við
nýrri skoðanakönnun Fréttablaðsins, en samkvæmt könnuninni
hefur flokkurinn misst tvo af hverjum þremur þingmönnum sínum
og um leið tvo af hverjum þremur kjósendum. Allt þetta hefur
gerst á aðeins hálfu öðru ári.
Er þetta rétt hjá Sigrúnu?
Framsóknarflokkurinn hefur
fengið sín tækifæri. Síðustu
daga hafa verið fluttar margar
fréttir af gerðum, hugsunum
og ákvörðunum forystufólks
Framsóknarflokksins. Í hugann
kemur flutningur Fiskistofu,
hvalabeinin, gámahúsin og
áburðarverksmiðjan svo eitthvað sé nefnt. Ekki vantar athyglina
sem flokksmenn hafa fengið.
„Mér finnst ótrúlega margt hafa gerst og merki sjást um
bættan þjóðarhag á mörgum sviðum. Hér er lítið atvinnuleysi og
ekki verið meiri kaupmáttaraukning lengi, jafnvel kannski ekki í
sögunni,“ sagði Sigrún líka í samtalinu við Fréttablaðið.
Ef við gefum okkur að þessi greining sé öll rétt þá er ljóst
að tveir af hverjum þremur sem kusu Framsóknarflokkinn í
kosningunum í fyrra þakka honum aldeilis ekki það sem vel hefur
verið gert. Sjálfstæðisflokkurinn, flokkur fjármálaráðherra, fær
viðurkenningu fyrir efnahagsárangurinn með haftakrónunni. En
alls ekki Framsóknarflokkurinn.
Það er grafalvarlegt mál, fyrir flokk forsætisráðherra, hvernig
fylgið hefur hrunið af flokknum. Kjörfylgi Framsóknarflokksins
varð minnst, allavega á seinni tímum, í kosningunum 2007, þegar
flokkurinn fékk 11,7 prósent atkvæða og aðeins sjö þingmenn. Það
voru kosningarnar eftir að Halldór Ásgrímsson hafði um tíma
gegnt embætti forsætisráðherra. Nú mælist flokkurinn með aðeins
8,7 prósent og fengi einungis sex þingmenn. Engum dylst hversu
alvarlegt þetta er, nema kannski þingflokksformanninum, sem
sagði við Fréttablaðið:
„Við höfum ákveðið að dvelja ekki við skoðanakannanir.“ Þessi
orð eru léttvægari en orð er á gerandi. Ekki nokkur manneskja
trúir því að það fólk, sem ber ábyrgð á Framsóknarflokknum, geti
ákveðið að dvelja ekki við skoðanakannanir. Við bætist, eins og
kemur fram í Fréttablaðinu í dag, að einungis rétt um þriðjungur
kjósenda styður ríkisstjórnina. Og ekki bara það, meira en tíundi
hver sem segist enn ætla að kjósa Framsókn styður ekki ríkis-
stjórn Framsóknarflokksins.
Óðum styttist í opinberun skuldaleiðréttinganna. Fari svo, sem
suma grunar, að niðurstaðan þar verði undir væntingum mun
enn fjara undan Framsóknarflokknum, elsta flokki landsins sem
verður aldargamall eftir rétt rúm tvö ár.
Nei, Sigrún Magnúsdóttir og annað forystufólk Framsóknar-
flokksins. Þið hafið fengið tækifæri til að segja skoðanir ykkar,
hugsanir, fyrirætlanir og allt sem þið teljið eiga erindi við kjósend-
ur. Hafi ekki tekist að koma sjónarmiðunum á framfæri er aðeins
við Framsóknarflokkinn að sakast. Þingmaður flokksins vill blása
ungu fólki von í brjóst með áburðarverksmiðju. Það þarf trúlegast
annað og meira en verksmiðju til að snúa við fylgisþróun Fram-
sóknarflokksins.
Niðurstaða skoðanakönnunar er sumum áfall:
Framsókn hrapar
Sigurjón Magnús
Egilsson
sme@frettabladid.is
Ef skólayfirvöld vilja hafa það þannig að neysla áfeng-is í skólanum leiði til brott-
vísunar án viðvörunar og áminn-
ingar þá verða þau að segja það
einhvers staðar. En þau gera það
ekki. Aftast í skólareglunum
segir þó raunar:
„Viðurlög við broti á skóla-
reglum geta verið eftirfarandi,
eftir því hve skólayfirvöld telja
brotið alvarlegt: Viðvörun kenn-
ara eða umsjónarkennara, áminn-
ing skólastjóra, brottrekstur,
tímabundinn eða endanlegur.“
Aftur gæti einhver haldið að
skólayfirvöld hafi gulltryggt sig
með því að setja saman nógu opið
ákvæði. En því fer fjarri. Svona
óskýr refsiákvæði ganga ekki.
Hvernig eiga nemendur að vita
hvort skólayfirvöld telja hitt eða
þetta brot á skólareglum alvar-
legt? Í skólareglunum er líka
stranglega bannað að reykja á
skólalóð. Gætu reykingar á bíla-
stæði leitt til tafarlausrar brott-
vísunar úr skóla? Nei, bæði
stjórnarskráin og Mannréttinda-
sáttmáli Evrópu tryggja það að ef
við ætlum að banna og refsa þá
verður að vera alveg skýrt hvað
sé bannað og hver refsingin getur
orðið.
Það má að sjálfsögðu skilja það
að fólk vilji að virðing sé borin
fyrir skólum og reglum þeirra.
En sú harka sem skólinn virðist
geta hugsað sér að sýna virkar
samt ekki ýkja mannúðleg. Ef
frá henni verður ekki hvikað þá
er skólinn á gráu svæði. Menn
missa ekki réttinn til réttlátrar
málsmeðferðar við það að detta
í það.
Óskýr refsiákvæði
Grípum aðeins niður í skólareglur Verzlunar-skóla Íslands. Í kaflanum
„Vímuefni“ segir: „Stranglega er
bannað að hafa um hönd áfengi
og önnur vímuefni eða vera undir
áhrifum þeirra í húsnæði skólans
og á lóð hans.“ Miðað við fréttirn-
ar virðist því sem einhverjir nem-
endur hafi brotið þessar reglur.
Í skólareglunum segir einnig:
„Brjóti nemandi skólareglur
er honum veitt skrifleg viðvör-
un áður en til áminningar kemur
nema brotið sé þess eðlis að því
verði ekki við komið, svo sem
brot á almennum hegningarlög-
um. Fái nemandi áminningu skal
hún vera skrifleg þar sem fram
kemur: tilefni áminningar og þau
viðbrögð sem fylgja í kjölfarið
brjóti nemandi aftur af sér […].“
Samkvæmt eigin reglum skól-
ans verður því almennt að gefa
viðvörun og áminningu áður en
fólk er rekið úr skóla. Nefnd er
ein undantekning, brot á almenn-
um hegningarlögum. En neysla
áfengis er ekki brot á lögum,
hegningarlögum eða öðrum.
Það er áfengisneysla fólks undir
áfengiskaupaaldri heldur ekki.
Áfengislög banna einungis að
fólki undir tvítugu sé afhent
áfengi. En það er ekki hægt að
setja nítján ára konu í fangelsi
fyrir að drekka sig fulla heima
hjá sér. Hún sjálf brýtur engin
lög.
Kannski heldur fólk að með
orðunum „svo sem“ í „svo sem
brot á almennum hegningarlög-
um“ sé skólinn búinn að tryggja
sig til að mega gera hvað sem er.
Það er auðvitað ekki þannig. Und-
antekningar sem þessar verður
að túlka mjög þröngt. Og raunar
heimilar undantekningin aðeins
það að viðvörun sé sleppt, ekki
áminningunni. Vilji menn hafa
það öðruvísi verður að segja það.
Veita þarf áminningu
Í vikunni bárust fréttir af því að hópi ungra manna hefði verið vikið úr Verzlunarskóla Íslands vegna áfengisneyslu
í húsakynnum skólans. Enn sem
komið er er ekki fullkomlega ljóst
hvort ákvörðunin sé endanleg. Ein
ummæli skólastjórans mátti skilja
sem svo að viðkomandi mættu
koma á skrifstofu hans með skottið
á milli lappanna og skýra mál sitt.
Það er auðvitað góður kostur að
biðjast afsökunar og lofa betrun.
Bæði er það vænlegast til árang-
urs og líka er það bara það sem
maður á að gera þegar maður
gerir mistök.
En í ljósi þess að
ungt fólk þekk-
ir stundum ekki
rétt sinn er mik-
ilvægt að árétta
eitt: Ef skólinn
gefur nemend-
unum ekki færi
á að bæta sitt
ráð þá er hann á hálum ís. Menn
fyrirgera ekki réttindum sínum
við það að gera heimskulega hluti.
Um starfsemi framhaldsskóla
gilda lög. Í þeim lögum segir
meðal annars að skólar eigi að
setja sér skólareglur og að í þeim
skólareglum eigi að fjalla um með-
ferð ágreiningsmála og viðurlög
við brotum. Í lögunum segir líka
að þegar kemur að brottvísun-
um úr skóla eigi að fylgja ákvæð-
um stjórnsýslulaga um málsmeð-
ferð. Það skiptir strax máli því
það þýðir að skólayfirvöld verða
að rannsaka málið fyrir hvern og
einn af þessum 16 einstaklingum,
veita þeim andmælarétt, leiðbeina
þeim um allar mögulegar kæru-
leiðir og umfram allt að gæta með-
alhófs.
Fullir og réttindalausir