Læknablaðið - 15.07.2003, Blaðsíða 22

FRÆÐIGREINAR / LITLIR FYRIRBURAR
Table II. Clinical Data and Comparison of ELBW Children 1982-90 to ELBW Children
1991-95.
ELBW 1982-90 ELBW 1991-95 P
n (%) n (%)
Respiratory Distress Syndrome 19 (100) 34 (97) NS
Patent Ductus Arteriosus 9 (47) 16 (46) NS
Infections 8 (42) 20 (57) NS
Necrotising Enterocolitis 2 (11) 1 (3) NS
Congenital Anomalies 2 (11) 0 (0) NS
Intra Ventricular Hemorrhage 2 (11) 2 (6) NS
CNS Infection 0 (0) 2 (6) NS
Retinopathy of Prematurity 1 (5) 1 (3) NS
Deafness 0 (0) 1 (3) NS
ELBW = Extremely Low Birth Weight <1000g
NS = Non Significant CNS = Central Nervous System

Table III. Health Problems at 5 Years ofAge Reported by Parents. ELBW Children Born
in 1991-95 Compared to Control Children.
ELBW Control P
n (%) n (%)
Respiratory Probtem URTI >3/yr. in last 2 yrs. 14 (40) 12 (20) NS
LRTI >3/yr. in last 2 yrs. 3 0) 0 (0) NS
Asthma >3/yr. in last 2 yrs. 10 (29) 0 (0) <0.001
CNS Problems
Convulsions 12 (34) 1 (2) <0.001
Epilepsy 2 (6) 1 (2) NS
Blindness/Low Vision 2 (6) 0 (0) NS
Deaf/Loss of Hearing 1 (3) 0 (0) NS
Nutritional Probtems
Difficulties Swallowing 7 (20) 0 (0) 0.001
Slow Weight Gaining 9 (26) 1 (2) 0.005
Other Health Problems
Heart Diseases 1 (3) 2 (4) NS
Gastrointestinal Diseases 1 (3) 1 (2) NS
Urinary Tract Diseases 2 (6) 3 (5) NS
Bone and Muscle Diseases 0 (0) 1 (2) NS
Skin Diseases 2 (6) 6 (11) NS
Other Diseases 1 (3) 1 (2) NS
Congenital Anomalies 0 (0) 3 (5) NS
Family History
Respiratory Diseases 17 (49) 27 (49) NS
Mental/Neurological Dis. 10 (29) 20 (36) NS
Eye Problems 2 (6) 1 (2) NS
Hearing Problems 5 (14) 5 (9) NS
Congenital Anomalies 3 (9) 4 (7) NS
URTI=Upper Respiratory Tract Infections
LRTI=Lower Respiratory Tract Infections CNS=Central Nervous System
samanburðarbarna. Áfengisnotkun skráðist lítil sem
engin hjá öllum hópum. Lyfjanotkun á meðgöngu var
hjá um fjórðungi fyrirburamæðra á báðum tímabilum
(26% og 23%) og hjá 7% af mæðrum samanburðar-
barna. Sjúkdómar á meðgöngu greindust hjá 13
(68%) fyrirburamæðrum á árunum 1982-90 og 24
(69%) á árunum 1991-95. Hjá níu (16%) mæðrum
samanburðarbarna greindust sjúkdómar á með-
göngu. Nánari upplýsingar um sjúkdóma á með-
göngu er að finna í töflu 1. Á tímabilinu 1982-90
fæddust fjórir fyrirburar af 19 (21%) með keisara-
skurði, 20 af 35 fyrirburum (57%) áranna 1991-95 og
sex (11%) af 55 viðmiðunarbörnum.
í töflu II eru upplýsingar um fyrirbura og sjúk-
dóma sem þeir glímdu við eftir fæðingu.
Allir fyrirburar áranna 1982-90 glímdu við glær-
himnusjúkdóm. Þeir voru að meðaltali 36 daga í önd-
unarvél, miðgildi 29, dreifing 0-173 dagar. Þeir þurftu
aukasúrefni að meðaltali í 58 daga, miðgildi 54, dreif-
ing 2-204. Af þeim greindust níu með opna fósturæð,
átta glímdu við sýkingar, sem krafðist sýklalyfjameð-
ferðar í æð. Þarmadrepsbólga greindist hjá tveimur,
meðfæddir gallar hjá tveimur, sjónukvilli fyrirbura
hjá einum og heilablæðing hjá tveimur. Upplýsingar
fundust um ómskoðanir af höfði hjá átta fyrirburum
og voru þrír með eðlilega skoðun. Breytingar sáust
hjá hinum fimm, þar af voru þrír með víð heilahólf,
einn með grófkornaáferð og síðar blöðrubreytingar
og einn var með lágþéttnisvæði.
Allir fyrirburar áranna 1991-95 nema einn glímdu
við glærhimnusjúkdóm. Þeir voru að meðaltali 23
daga í öndunarvél, miðgildi 14, dreifing 0-191 dagar
og þurftu aukasúrefni í 65 daga að meðaltali, miðgildi
53, dreifing 0-296 dagar. Af þeim greindust 16 með
opna fósturæð, 22 glímdu við sýkingar, sem kröfðust
sýklalyfjameðferðar í æð, þar af tveir með sýkingar í
miðtaugakerfi, einn greindist með þarmadrepsbólgu,
einn með sjónukvilla fyrirbura og einn með heymar-
skerðingu á öðru eyra. Alls fundust upplýsingar um
ómskoðanir af höfði 32 fyrirbura. Omskoðanir 22
barna voru eðlilegar (69%). Eitt barn greindist með
snemmblæðingu af gráðu II-III og eitt barn með
snemmblæðingu af gráðu I. Hjá fimm börnum
greindust ómrík svæði við heilahólf og voru seinni
tíma rannsóknir eðlilegar hjá fjórum þeirra en hjá
einu barni fundust víkkuð heilahólf . Eitt barn sýndi
merki um heilabjúg við snemmómun og breytingar í
hvíta efni seinna og tvö börn greindust með vatns-
höfuð.
I töflu III eru upplýsingar frá foreldrum um heilsu-
far fyrirbura og samanburðarbama áranna 1991-95.
Fyrirburar glímdu við meiri heilsuvandamál á fyrstu
æviárum en samanburðarbörn. Marktækur munur
var hvað varðar asma, krampa og næringarvandamál.
Aðrir sjúkdómar voru til staðar í svipuðum mæli hjá
fyrirburum og samanburðarbörnum og ekki var
munur á fjölskyldusögu um heilsufarsvandamál hjá
nánustu ættingjum.
I töflu IV eru upplýsingar sem fengust við skoðun
bamalæknis. Þar kemur fram að við fimm ára aldur
voru fyrirburar áranna 1991-95 styttri, léttari og með
minna höfuðummál en samanburðarbörn. Almenn
skoðun var eðlileg hjá 17 (49%) fyrirburum en frávik
578 Læknablaðið 2003/89