Læknablaðið - 15.07.2003, Blaðsíða 41
FRÆÐIGREINAR / CAG MÓTEFNAVAKI
sértækara en ELISA. Aftur á móti er Western blot
tímafrekt og hentar því síður til fjöldanotkunar. Með
Western blot aðferð fengust jákvæð svör fyrir H. pyl-
ori hjá 54 af 62 (87,1 %) sjúklingum. Af þessum 54
voru allir nema einn jákvæðir fyrir Cag-A (98,1%).
Niðurstöður mótefnamælinga með ELISA aðferð
gáfu ekki eins háa tíðni H. pylorí jákvæðra enda ekki
með jafn gott næmi og Westem blot aðferðin. Það
fundust þó nokkur jaðarsvör gegn LMW mótefna-
vökum mælt með ELISA sem sennilega skýrist af því
að prófið var staðlað á framandi hóp sjúklinga og
hugsanlega var valinn of hár viðmiðunarpunktur. Al-
gengi mótefna gegn H. pylorí samkvæmt Western
blot reyndist vera 87,1% og er sú niðurstaða í sam-
ræmi við aðrar rannsóknir en einungis 80-90% sjúk-
linga með skeifugarnarsár á því tímabili sem hér er
rannsakað höfðu H. pylorí en 10-20% höfðu sár af
völdum gigtarlyfja eða af óþekktum orsökum (18).
Algengi Cag-A í íslenskum stofnum H. pylorí hjá
sjúklingum með skeifugamarsár (98,1%) mælist
hærri í okkar rannsókn en í nágrannalöndum en þar
er algengi á bilinu 80-90% (9). Ekki er ljóst af hverju
algengið er hærra hér á landi en það vantar sérstak-
lega upplýsingar um algengi Cag-A hjá óvöldum
stofnum. Algengi á Cag-A hjá óvöldum stofnum í ná-
grannalöndum er um 50% (1, 9). Ætla má að tíðni
Cag-A hjá óvöldum stofnum hér sé ekki minni en
50%. Þessar niðurstöður hafa þýðingu fyrir túlkun á
rannsókn á erfðum magakrabbameins á íslandi.
Erfðaþættir sem tengjast magakrabbameini eru með-
al annars erfðabreytileiki í stýrisvæði interleukin 1
beta (IL-IB) geninu en eitt form af tjáningu gensins
veldur aukinni framleiðslu á bólguörvandi cytokini
(IL-IB) og þannig auknu bólgusvari við H. pylori
sýkingu (19). íslensk rannsókn á erfðabreytileika IL-
1B geninu hjá sjúklingum með magakrabbamein
sýndi ekki tengsl við það form sem veldur auknu
bólgusvari (20). Þessi niðurstaða vekur spurningar
um tíðni Cag-A í óvöldum íslenskum H. pylori stofn-
um. Erfðabreytileikinn er eingöngu tjáður við H.
pylorí sýkingu og sérstaklega ef sýkingin er með Cag-
A jákvæðum stofnum. Niðurstaða okkar rannsóknar
bendir ekki til að Cag-A sé fátítt í íslenskum H. pylori
stofnum.
Það er því ólíklegt að tengsl erfðabreytileikans í
IL-IB geninu við magakrabbamein finnist ekki hjá
Islendingum vegna þess að Cag-A sé fátítt í íslensk-
um H. pylori stofnum. Sýnt hefur verið fram á aukna
áhættu á magakrabbameini hjá aðstandendum ís-
lenskra sjúklinga með magakrabbamein sem bendir
til að erfðaþáttur sé til staðar (21). Það þarf því að
leita að öðrum erfðaþáttum en IL-IB hjá íslending-
um. Nauðsynlegt er að gera nýjar rannsóknir á al-
gengi Cag-A eins og það er núna til að skilja betur
þær hröðu breytingar sem eru að gerast í faraldsfræði
sjúkdóma í vélinda og maga.
Heimildir
1. Go MF. Review article: natural history and epidemiology of
Helicobacter pylori infection. Aliment Pharmacol Ther 2002;
16 Suppl 1:3-15.
2. Bergenzaun P, Kristinsson KG, Þjóðleifsson B, Sigvaldadóttir
E, Molstad S, Held M, et al. Seroprevalence of Helicobacter
pylori in south Sweden and Iceland. Scand J Gastroenterol
1996;31:1157-61.
3. Parsonnet J, Blaser MJ, Perez-Perez GI, Hargrett-Bean N,
Tauxe RV. Symptoms and risk factors of Helicobacter pylori
infection in a cohort of epidemiologists. Gastroenterology
1992;102: 41-6.
4. Perez-Perez GI, Salomaa A, Kosunen TU, Daverman B,
Rautelin H, Aromaa A, et al. Evidence that cagA(+) Helico-
bacter pylori strains are disappearing more rapidly than
cagA(-) strains. Gut 2002; 50: 295-8.
5. Blaser MJ. Hypothesis: the changing relationships of Helico-
bacter pylori and humans: implications for health and disease.
J Infect Dis 1999; 179:1523-30.
6. Blaser MJ. Helicobacters are indigenous to the human sto-
mach: duodenal ulceration is due to changes in gastric micro-
ecology in the modern era. Gut 1998; 43: 721-7.
7. Thors H, Svanes C, Þjóðleifsson B. Trends in peptic ulcer mor-
bidity and mortality in Iceland. J Clin Epidemiol 2002; 55:681-6.
8. Wu K, Crusius JB, Pena AS. The immunogenetics and patho-
genesis of gastric cancer. Highlights of the First Sino-Euro-
pean Workshop on the Immunogenetics and Pathogenesis of
Gastric Cancer. Drugs Today (Barc) 2002; 38: 391-417.
9. Grimley CE, Holder RL, Loft DE, Morris A, Nwokolo CU.
Helicobacter pylori-associated antibodies in patients with
duodenal ulcer, gastric and oesophageal adenocarcinoma. Eur
J Gastroenterol Hepatol 1999; 11: 503-9.
10. Peres-Peres GI, Legath AJ, Heine PR, Graff LB. The role of
Cag-A status in gastric and extragastric complications og
Helicobacter pylori. J Physiol Pharmacol 1999; 50: 833-45.
11. Cover TL , Lage AP, Burette A, Tummuru MKR, Perez-Perez
GI, Blazer MJ. Serologic detection og infection with cagA+
Helicobacter pylori strains. J Clin Microbiol 1995; 33: 1496-
1500.
12. Andersen LP, Epersen F. Immunoglobulin G antibodies to
Helicobacter pylori in patients with dyspeptic symptoms
investigated by the Westem immunoblot technique. J Clin
Microbiol 1992; 30:1743-51.
13. Johansen HK, Andersen LP, Jensen P, Nielsen H, Hoiby N.
Cross-reactive antigens shared Pseudomonas auerginosa,
Helicobacter pylori, campylobacter jejuni, and Haemophilus
Influenzae may cause false-positive titers to H. pylori. Clin
Diagn Lab Immunol 1995; 2:149-55.
14. Talley NJ, Ormand JE, Carpenter HA, Wilson WR, Zins-
meister AR, et al. Serodiagnosis of Helicobacter pylori: com-
parison of enzyme-linked immunosorbent assays. J Clin
Microbiol 1991; 29:1635-9.
15. Hirscl AM, Wyatt JI, Berger J, Rotter ML. Comparision of
ELISA antigen preparation alone or in combination for
serodiagnosis of Helicobacter pylori infections. J Clin Pathol
1990; 43:511-3.
16. Andersen LP, Souckova A, Sedlackova M, Souceek A.
Isolation and preliminary evaluation of a low-molecular-mass
antigen preparation for improved detection of Helicobacter
pylori immunoglobulin G antibodies. Clin Diagn Lab Immu-
nol 1995; 2:156-9.
17. Andersen LP, Elsborg L, Holck S, Justesen T, Hansen BF, et
al. Prevalence of antibodies against heat-stable antigens from
Helicobacter pylori in patients with dyspeptic symptoms and
normal persons. APMIS 1992; 100: 779-89.
18. Ciociola AA, McSorley DJ, Turner K, Sykes D, Palmer JB.
Helicobacter pylori infection rates in duodenal ulcer patients
in the United States may be lower than previously estimated.
Am J Gastroenterol 1999; 94:1834-40.
19. El-Omar EM, Carrington M, Chow WH, McColl KE, Bream
JH, Young HA, et al. Interleukin-1 polymorphisms associated
with increased risk of gastric cancer. Nature 2000; 404:398-402.
20. Magnússon MK, Jónsdóttir Ó, Eldon JB, Nikulásson S, Ims-
land A, Thorlacius S, et al. Interlucin-1 breytileiki og tengsl við
Magakrabbamein. Læknablaðið 2002; fylgirit 47/2002: E78.
21. Imsland AK, Arinbjarnarson S, Egilsson V, Tryggvadóttir L,
Arngrímsson R, Magnússon J. Genetic Epidemiologic Aspects
of Gastric Cancer in Iceland. J Am Coll Surg 2002; 195:181-7.
Læknablaðið 2003/89 597