Læknablaðið - 15.10.2006, Qupperneq 40

UMRÆÐA & FRETTIR / UNGLÆKNAR
Hreinsunareldur óhóflegrar
vinnu ekki nauðsynlegur
Hávar
Sigurjónsson
Fulltkúar unglækna voru talsvert áberandi á
nýafstöðnum aðalfundi LI og eins og kemur fram
í eftirfarandi viðtali við Bjarna Pór Eyvindsson
formann FUL, deildarlækni á slysa- og bráðadeild
Landspítala, hafa tekist fullar sættir milli unglækna
og LI eftir að í odda skarst fyrir nokkrum árum
sem olli því að um tíma stóð Félag ungra lækna
fyrir utan Læknafélag íslands.
„Ég tel að það hafi verið mikið happaskref
fyrir Félag ungra lækna og Læknafélag íslands að
félögin sameinuöust að nýju. Það var ekki síst fyrir
atbeina Sigurbjörns Sveinssonar formanns LÍ að
tókst að lægja öldurnar sem risu sem hæst 2002
og á nýafstöðnum aðalfundi LI kom skýrt í ljós að
fullar sættir hafa tekist,” sagði Bjarni Þór í samtali
við blaðamann í kjölfar aðalfundarins.
„ímyndin sem unglæknar höfðu á sér var að
þeir ynnu myrkranna á milli og á frekar lélegum
launum. Okkur hefur þó tekist að breyta þessari
ímynd og breyta starfs- og launakjörum unglækna
í þá veru að þetta sé fólki bjóðandi. Lengi var sú
hugmynd uppi að til þess að verða fullnuma sér-
fræðingur í læknisfræði þá þyrfti fólk að ganga í
gegnum eins konar hreinsunareld yfirgengilegrar
vinnu um nokkurra ára skeið. Við höfum viljað
beita okkur fyrir því að kjör unglækna séu með
þeim hætti að ungt og efnilegt fólk treysti sér í
læknisfræði þó það sé ekki tilbúið að fórna sam-
veru við fjölskyldu langtímum saman vegna
starfsins. Unglæknar eiga að geta notið starfsins
og annarra gæða sem lífið hefur að bjóða rétt eins
og aðrir.”
Hörð barátta um sjálfsögð réttindi
Bjarni Þór leggur áherslu á að megintilgangur
FUL sé að gæta að kjörum unglækna og kröftum
stjórnar félagsins hafi á undanförnum árum nær
eingöngu verið beint í þann farveg.
„Félag ungra lækna hefur frá upphafi verið
ætlað að standa vörð um hagsmuni ungra lækna
og sækja þau fríðindi okkur til handa sem aðrir
læknar hafa notið en við ekki. Eitt fyrsta baráttu-
mál FUL var að unglæknar hefðu rétt til að fara
heim og sofa eftir sólarhringsvakt. Fyrir 35 árum
þótti það ekki sjálfsagt að unglæknir sem tók næt-
urvakt til viðbótar sinni dagvinnu fengi svefntíma
daginn eftir. Það þótti sjálfsagt að hann héldi áfram
daginn eftir og lyki dagvinnutímanum. Samfelldur
vinnutími gat því orðið 32 klukkustundir eða
jafnvel lengri. Það voru alls ekki allir sáttir við
þessa breytingu þar sem þetta þýddi skerðingu á
tekjum fyrir suma; menn héldu áfram á yfirvinnu
eftir næturvaktirnar og juku tekjur sínar með
þeim hætti. En þessi breyting komst á og þá með
vinnuverndarsjónarmið og hagsmuni heildarinnar
að leiðarljósi.
Þetta var sérstakt hagsmunamál fyrir unglækna
þar sem sérfræðingar voru með allt annan vinnu-
tíma og samninga og þarna kristallaðist þörfin á
því að unglæknar ættu sitt félag sem gætti hags-
muna þeirra sérstaklega. Aðrir hópar lækna innan
Læknafélags Islands höfðu í sumum tilfellum
fengið ýmis réttindi sem unglæknar höfðu ekki,
og því var það ekki forgangsatriði í þeirra augum
að sækja þennan rétt fyrir unglækna. Þeir urðu að
gera það sjálfir.”
Bjarni Þór segir að um allangt skeið hafi það
loðað við kjarasamningagerð Læknafélags Islands
að nota unglækna sem eins konar skiptimynt við
samningaborðið þegar verið er að ljúka samnings-
gerðinni. „Kjör þeirra hafa því stundum verið fyrir
borð borin og því borið við að menn staldri hvort
eð er stutt við sem unglæknar og þurfi því ekki að
kvarta. Kjarasamningur sem gerður var 2002 var
unglæknum mjög óhagstæður og varð til þess að
Félag ungra lækna sagði sig úr Læknafélagi íslands
og stóð fyrir utan það til ársins 2003. Það sem olli
hvað mestum illindum var að ákvæði í samning-
unum sem verið hafði í gildi frá 1997 fyrir sérfræð-
ingana átti ekki að taka gildi fyrir unglækna eins og
vonast hafði verið eftir. Þetta varð til þess að Félag
ungra lækna fór í mál við stjórn Landspítala um
túlkun á orðalagi kjarasamnings um hvfldartíma.
Það leystist ekki fyrr en í ár og samkomulag tók
gildi 1. september síðastliðinn. I lögum um aðbún-
að, hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum hafði
til ársins 2001 verið í gildi undanþáguákvæði um
unglækna hvað varðaði þetta en okkur tókst að fá
það fellt niður úr þeim lögum þegar þau voru end-
urskoðuð 2001 og það var á grundvelli þess sem
við hófum málarekstur um túlkun kjarasamnings-
ins og höfðum betur og nú er þetta stóra mál loks
í höfn með fullum sigri okkar með því að í síðasta
kjarasamningi var samið um aukinn frítökurétt
ef brotið er á hvfldartímaákvæðunum. Samhliða
700 Læknablaðið 2006/92