Þjóðlíf - 01.12.1985, Qupperneq 50
stæði. Tíndi sprek og sló saman tinnu. Þegar eldtungumar
dönsuðu órólegar í myrkrinu fann hann til hungurs og tók
fram fugl sem hann hafði skotið með ör fyrr um daginn.
Makindalega, einsog í hálfgerðri leiðslu, byrjaði hann að
reita fuglinn. Hann starði framfyrir sig, niður á bakkann og
út fyrir árflauminn. Jafn og þungur niður árinnar og sífelldur
sönglandi lífvera skógarins skerpti skynfæri hans. Það var
sem hann sæi í gegnum svörðinn, sem þó var smámsaman
að hyljast myrkri. Hann sá glóa í gullbrúnan leir og fann á
sér að þama var það, sem hann hafði verið að leita að.
Svengdin var rokin út í veður og vind og fuglinn löngu
gleymdur. Hann hraðaði sér niður að bakkanum og byrjaði
að róta í jarðveginn með bitvopninu. Það tók hann dágóða
stund að komast í gegnum grassvörðinn og niður á leir-
lagið, þvi það var nokkuð djúpt á það, en erfiðið hafði
borgað sig og minnstu munaði að hann hrópaði upp yfir sig
af gleði. Leirinn var fastur fyrir og virtist búinn þeim eigin-
leikum, sem hann hafði vonast til. Hann losaði varlega um
litinn klump, tók hann upp og hnoðaði í lófum sér, mótaði
hann og kreisti svo leirinn þrýstist út á milli fingranna,
þefaði af honum og stakk htlum bita upp í sig. Tuggði. Það
fór ekkert á milh mála. Þetta var efniviðurinn, sem hann
hafði lagt svo mikið á sig að finna.
Þá heyrði hann aht í einu þmsk að baki sér. Áður en
honum tókst að líta við fann hann fyrir æpandi sársauka í
hægra fæti. Fann tennur sökkva á kaf í holdið, svo dofnaði
allur fóturinn upp. Hann gerði sér strax grein fyrir hvað
gerst hafði og þar sem hann var enn með sveðjuna reiddi
hann hana til höggs.
Hausinn af stórum höggormi dinglaði á tönnunum í læri
Óra en skrokkur kvikindisins gekk í krampakenndum
bylgjum við hhð hans.
Óra tókst að losa tennumar úr sárinu og einhvemveginn
gat hann skriðið upp að eldinum áður en það leið yfir hann.
Einhvemtímann seinna raknaði Óri aftur við sér. Allt var
huhð móðu og sársaukinn nísti inn í merg. Kollurinn var
undarlega tómur, einsog hann hefði sofið í marga sólar-
hringa. Hann vissi varla hver hann var og í hvaða erinda-
gjörðum hann var þar sem hann var. Hæg gola lék um andlit
hans og skjannabjört sólin skar í augun þegar hann reyndi
að opna þau.
Allt í einu fann hann að einhver tók um hægri fót hans og
nuddaði einhverju á helaumt lærið. Hann kveinkaði sér en
veran, sem hjúkraði honum, sagði ekki orð.
Þá fóm atburðimir að rifjast upp fyrir honum: ferðin
gegnum skóginn, ijóðrið, eldurinn, fuglinn, sem átti að
steikja, að ógleymdum leimum. Hann minntist högg-
ormsins. Sá fyrir sér hausinn dingla fastan í lærinu og
krampakennd flog líkama ormsins, sem áreiðanlega hafði
verið margra metra langur og harrn undraðist að hann væri
enn á lífi. Ef hann þá var það.
Svo tók móðunni að létta.
Grænt laufþakið bærðist í golunni. Ljósaspil. Skuggar
léku sér á andliti hans. Grænn og blár veruleiki.
Sársauki í læri.
Óri reyndi að rísa upp við dogg.
Hver hafði hjúkrað honum? Enginn Dísi gat hafa elt hann.
En hver var það þá?
Hann reyndi af öllum mætti að setjast upp, en var of
máttfarinn. Áreynslan var honum um megn og hann hné út
af. Hvarf inn í mglingslega atburðarás sóttheitra drauma.
Hann hrökk upp af svefninum. í svitakófi. Það var komið
myrktur. Eldur logaði í hlóðum við hlið hans. Hann verkjaði í
fótinn en sársaukinn var ekki jafn óbærilegur.
Það sat mannvera við eldinn. Hún var með krosslagða
fættir, studdi olnboga á hné og hvíldi höfuðið á handleggj-
tmum. Dökkur hárflókinn hrundi niður axlir hennar og huldi
kálfana. Hún virtist sofa.
Óri virti hana skelkaður fyrir sér. Þetta var Víti. Væri
hann ekki svona magnvana hefði hann tekið til fótanna og
látið sig hverfa. En hann var enn of máttfarinn til að rísa á
fætur, hvað þá að komast undan á flótta.
Óttinn vék þó fljótt fyrir annarri tilfinningu. Sú var ekki
síður sterk. Listamenn em að eðlisfari forvitnir. Það er eðli
listarinnar. Að uppgötva nýja þætti í umhverfinu. Leita uppi
nýja sjónarhóla. Hnýsast í það sem flestum öðrum er huhð.
Og sé það jafnframt forboðið er ekki að sökum að spyrja.
Beygurinn hvarf, en löngunin til að vúrða veruna, sem
hafði hjúkrað honum og sennilega bjargaði lífi hans, hertók
hann.
Þetta var stúlka á svipuðu reki og hann sjálfur. í daufum
bjarmanum frá logunum sá hann móta fyrir útlínum hennar.
Hún var nakin utan lendaskýlu, en shkur var siður með
Vítum. Dísar bám klæði, sem huldu líkamann að hnjákoh-
um.
Sennilega hafði hann dottað, því næst þegar hann hvarfl-
aði augum í átt að hlóðunum, var enginn þar. Karutski hafði
hann dreymt stúlkima. Draumur og veruleiki runnu út í eitt.
Hver veit hvar mörkin em? Einhver hafði samt hjúkrað
honum.
Það hafði eldað af degi. Bjartsýnisraddú: smáfugla leyst af
hólmi svartsýnisvæl næturdýra.
Verkurmn var að mestu horfinn en fóturinn var dofinn.
Máttvana. Einsog liflaust slytti lauslega tengt við hkamann.
Arrnar verkur gerði vari við sig. Sultarverkur. Hann var
glorhungraður.
Þmsk. Það var stúlkan. Hún kraup við hlóðimar, blés í
glæðumar og kastaði þurm spreki á eldinn. Hún var hraust-
leg. Dökk á hörund. Hún glóði. Það var sem eldttmgumar
sleiktu hörund hennar og í bakgmnni bærðist grænt
lauftjald.
Hugur hans starfaði. Sótthitúm var ekki að fuhu horfinn og
hann kynti undir. í kohinum sauð og bullaði. Flöktandi form
fuðmðu upp. Inn í þessu báli hertist óljós hugljómun og tók
á sig fastmótaða mynd.
Óri hrökk upp við að stúlkan færði honum súpuskál. Heitt
jurtaseyðið hríslaðist um hmi hans og fyhti hann nýjum
þrótti.
Þannig hófst þetta ótrúlega ástarævintýri; ástarævintýri,
sem gekk þvert á aUar viðteknar venjur; já, í augum Dísa og
augum Víta var þetta ævintýri óhugsandi, ernsog þama
hefðu tvær tegundir dýra makast. Þetta vom sifjaspeU, sem
hvorki Dísar né Vítar gátu talað um. Þagnarmúr var hlaðinn
og ævintýrið múrað inn í gleymskumyrkri. Þrátt fyrir það
var þetta upphafið að endalokum Dísa og Víta.
Það er hstsköpun Óra að þakka að saga þessi hefur
varðveist.
í verkum sínum segir hann sögu Óra og Elju, en svo hét
stúlkan af ættum Víta, sem bjargaði hfi hans, hjúkraði
honum og nærði og varð að lokum ástkona hans og hfsföm-
nautur, samherji í útskúfunúmi.
Þau vom fijósöm.
50 ÞJÓÐLÍF