Þjóðlíf - 01.11.1987, Qupperneq 41

M ATUR
Ileira er matur
en magurt kjöt
Mörg undanfarin ár hefur því verið haldið að
neytendum að feitt kjöt væri óhollt, og víst er
það satt að sjálf fitan er ekki sem best fallin
«1 manneldis. Hins vegar er það augljóst mál
að vel alinn gripur er betri en horgemlingur
þegar að matreiðslunni er komið.
Um daginn efndu Kjötvinnsla Jónasar og
veitingahúsið Þrír Frakkar til kynningar á
nngnautakjöti í samvinnu við KP á Hellu - og
Þar sem undirrituð er nautakjötsfrík þáði
hún boðið. Kjötið sem gestum var boðið var
af ungnautum, sem sérstaklega voru fóðruð
a kornblöndu, er Fóðurblandan h.f. hefur
þróað. Útkoman þykir svo góð, að Kí>
er nú að hefja sölu á blöndunni og hyggst
Jafnframt verðlauna þá bændur sem ala gripi
s'na á henni og þykja ná tilhlýðilegum ár-
angri með kr. 3.000. Ennfremur hefur Kjöt-
Hnnsla Jónasar skuldbundið sig til að taka
v'ð öllu kjöti af þeim nautgripum sem aldir
eru á þennan sérstaka hátt, en skilyrði fyrir
Verðiaunaveitingu eru þau, að fallþungi sé
a m.k. 180 kg, að holdfylling sé góð og að
fitulag sé jafnt og þekji allan skrokkinn.
Og þá erum við komin að kjarna málsins.
K-jötið þarf að vera feitt til að það geti verið í
h$sta gæðaflokki skv. þessum staðli, enda
gefur það auga leið að vöðvar þurfa að vera
vel fituofnir til að kjötið sé meyrt og safaríkt.
Matreiðslumeistarinn góðkunni, Matthías
fóhannsson, töfraði fram glæsilega rétti, en
fipír Frakkar hafa haft kjöt frá Kjötvinnslu
■lónasar á boðstólum frá stofnun þess. Emil
Oíslason, kaupfélagsstjóri KÞ, bauð gesti
velkomna og sagði m.a., að sláturhúsið á
Úellu væri eitt af fáum á landinu, sem væri
rekið allt árið. Jónas Þór bauð síðan við-
stöddum að koma með fyrirspurnir og urðu
Umræður all fjörugar. Það var athyglisvert,
að Jónas lagði mikla áherslu á þann þátt í
kjöteldi, er lýtur að umönnun og líðan
skepnunnar frá fyrsta degi að dauðastund,
en hann taldi nauðsynlegt að dýrið væri laust
við alla streitu. Þessi ummæli leiddu hugann
að frásögu merkismanns, sem ég hitti í
Færeyjum fyrir þremur árum. Maður þessi,
Marner Simonsen, yfirlæknir á sjúkrahúsinu
í Þórshöfn, eyddi heilli kvöldstund í að út-
skýra fyrir okkur hjónum gildi þess að slátur-
dýr væru í jafnvægi og án streitu. Þessu til
áréttingar sýndi hann okkur tvo kinda-
skrokka í kjallaranum hjá sér. Annar þeirra
var innfluttur og íslenskur, hinn þarlendur.
Munurinn var mikill, en Færeyingar hafa
engin sláturhús á okkar mælikvarða, enda
stunda þeir heimaslátrun og skera sitt fé í
stað þess að skjóta það. „Þegar skepnan er
hrædd og kvíðin á dauðastundinni," sagði
hann, „streymir adrenalínið út í blóðið og
gerir það að verkum að það nær ekki að
renna til fullnustu. Þess vegna er ekki hægt
að gera íslenskt kjöt að skerpukjöti."
Eg fagna því að íslendingar eru farnir að
gera sér grein fyrir því að þessi þáttur er
mikilvægur. Dýrin eru e.t.v. ekki eins skyni
skroppin og margir vilja halda fram. Nýjasta
dæmið er sundafrek kýrinnar Hörpu, síðar
Sæunnar, yfir Önundarfjörð, en hún var sem
kunnugt er af fréttum á Ieið til siátrunar þeg-
ar hún sleit sig lausa við sláturhússdyrnar og
lagði á haf út. Svo vitnað sé í orð fyrrverandi
eiganda hennar, Halldórs Mikaelssonar, sem
sagði eftir þennan atburð: „Þótt maður viti
auðvitað aldrei hvað svona skepnur hugsa,
er engu Iíkara en hún hafi skilið hvað til
stóð.“
í Svíþjóð ntá víða sjá í verslunum kjöt,
pakkað í neytendaumbúðir, merkt „streitu-
laust" og er það að sjálfsögðu miklu dýrara
kjöt, því miður. Enda segir Jónas Þór að
streitukjöt sé í besta falli nothæft í hakk!
Kjötvinnsla Jónasar hefur frá upphafi
starfsemi sinnar, eða frá árinu 1981, lagt
aðaláhersluna á að vanda vel til allra verka,
en kjötvinnslan er sú fyrsta hér á landi sem
notar kælda vinnuaðstöðu. Eins er kjöt-
vinnslan brautryðjandi í því að nýta sér
þjónustu rannsóknarstofu Matvælatækni,
sem sérhæfir sig í gæðaeftirliti, en sú þjón-
usta felst m.a. í gerlarannsóknum, eftirliti og
leiðbeiningum um þrifnað. Kjötvinnsla Jón-
asar kaupir megnið af sínu kjöti frá tveimur
sláturhúsum, KÞ á Hellu og Kaupfélagi
Þingeyinga á Húsavík, en ástæðan fyrir þessu
vali er að sögn fyrst og fremst sú að þarna er
þrifnaður og umgengni um kjötið í betra lagi
en gengur og gerist og kjötið fær að hanga í
tíu daga eða lengur, sem er nauðsynlegt til að
gæðin verði sem best. Að sjálfsögðu eru þau
mörg sláturhúsin í landinu sem hafa þessi
mál í lagi, en hin eru þó ugglaust fleiri sem
ekki uppfylla einföldustu skilyrði.
Það er óskandi, að brátt getum við neyt-
endur keypt okkur nautakjöt í hvérri versl-
un, án þess að taka þá áhættu að við séum að
eyða öllu kvöldinu í að tyggja gamalt kýrkjöt
sem selt er á sama verði og hágæðakjöt, en
því miður er það allt of algengt í verslunum
og svo sannarlega ámælisvert.
• Bergþóra Árnadóttir
ASKRIFENDAHAPPDRÆTTI
Ætlar þú að vera með í áskrifenda-
happdrætti Þjóðlífs?
Því ef þú verður skuldlaus áskrifándi um
áramótin verðurðu búin(n) að tryggja þér
aðild.
Dregið verður þann 15. janúar um átta
glaesilega vinninga:
1. Ferðavinningur að eigin vali frá
Ferðaskrifstofunni Sögu, að verðmæti
15.000,-
2. íslendingasögurnar með nútíma
stafsetningu frá Svart á hvítu, að
verðmæti 12.250.-
3. FAM-ryksuga frá versluninni Hauki
og Ólafi, að verðmæti 12.700.-
4. -8. Hljómplata, Bergþóra í seinna lagi.
41