Þjóðlíf - 01.01.1990, Blaðsíða 72

UMHVERFI
Bii-gir Hiynjólfshon. foilyiah, sclf-
slylod adventurer, knows what he
wants and gucs aftcr it. 'I lcad
glacier expoditions in lceland* hc cx-
plains I choosc a supply man, navigator,
mcchanic, driver and thc people who go
along.
‘It was always a hobby. but now I'm
doing it full-timc. If I can't makc a living
uut of it. thcn it gocs hack to heing a
hobbv"
That kind decisivcness is preciseiy
vvhat is required of a man who offers
travellers the chancc to cnter a vvorld far
removcd frorn life's daily pattcms. to fcel
for a moment or two an affinity wilh
etemity, to bond vvith nature.
Romantic? Yes. hut also veiy. veiy real.
Glaciers. I am infonned reliablv. arc an
incrcdiblc source of powcr. some sav even
magical povvcr.
Biynjólfsson has hecn drawn lo them
likc a moth to light ever since his fii-st
cxpcdition in 1971. a tvvo-day south to
north trck ov'er Vatnajökull glacier, the
iaigest in Europc *\Vc didn’t really know
what wc wcre getting into. vvc wcrc hadlv
prepared. Tvvo jecps and a fevv pcople. A
real adventure and lots of problems,
including poor equipinent. It crossed our
minds once or twice that vvc vvouldnt
mokc it home' he rocalls.
"VVhen we did makc it down vve mct a
fcw glacier experts, members of the Icc-
land Glaciological Societx-, and they just
didn t bclicvc us. They said it wasn't
possiblc to drive wheelcd vehicies over a
glacicr.
*Slnce thcn, IVc had glac-iers on thc
brain. Ifs my sport, and much more.
Standing on u largc glacíer, iooking out
into the hoiizon. makes one reallse hovv
alone we aro in nature. You sensc hovv
fragile man really is in Mother Nature’s
schcmc of Ihings. It puts life into its
propcr porspcctivc.'
Glaciers arc in a statc of flux. so thc
element of danger is always present,
Biynjólfsson explaincd as I cascd myself
into a rather comfortable chair vvith a
Scolch and soda. Hc said hc was fond of
somc glaciers, fiightened of others.
There are five major glaciers in Iccland
and numcrous small ones. and he has
dríven on most of them, particularly
VatnajÖkuli. vv'hich hc dcscribes as a
desert.
Glaciers move, creak and. according to
« Even whcn weather
conditions reduce visibility' to a
fewfeet we have no problems
navigating. The pre-determined
route appears on the vidco-
plotter screen, which givcs me
the same options as a pilot
flving on instruments. ))
Mr. Biynjólfsson, for whom I was by novv
beginning to havc a great dcal of respect,
each has a personality of its own.
'You almost feel that they are aliv'c." he
addcd. in a revcrcnt kind of vvay.
Thc energy cmhcddcd in thcse crecp-
ing masscs of icc can crush mountains.
which makcs glacial travel a seríous busi-
ncss.
Mr. Bivnjólfsson’s glacicr expeditions
includc a convqy of not less than five
vehicles: if one falls into a crcvassc. three
are needed to pull it out. The fifth is for
_ Að selja
ísland með
akstri utan
vega...
Eftir Ólaf Ingólfsson
I evrópskum ferðablöðum
hafa að undanförnu birst frá-
sagnir af æsispennandi ferða-
lögum um Island. Mörgum
þykir þetta óheppileg land-
kynningarstarfsemi.
f þú spyrð vegfaranda á
götu í norður-Evrópu
hvað hann viti um ísland, færð
þú svarið að íslendingar veiði
hvali og að Reagan og Gorba-
tchev hafi fundað þar. Margir
minnast eldgossins í Heimaey
1973 og vita að á íslandi eru
eldfjöll, jarðhiti og hverir.
Þekking útlendinga á íslandi
endurspeglar annars vegar
fréttaefni þaðan og hins vegar
landkynningarstarf opinberra
aðila og Flugleiða, sem leggja
mikla áherslu á hreina og
ósnerta náttúru íslands. En
vaxandi fjöldi útlendinga veit
líka að á íslandi geta ævintýra-
menn og ofurhugar ekið jepp-
um, trukkum og mótorhjólum
utan vega án þess að við því sé
amast.
í þýskum og frönskum
ferðablöðum hafa undanfarin
ár birst margar frásagnir af
æsispennandi ferðalögum
þvers og kruss yfir Island. Þar
hefur getið að líta mótorhjóla-
menn uppá miðhálendinu, á
ferð frá Snæfellsnesi á Aust-
firði. Þýskir Unimoc trukkar
hafa grafið sig ofaní Kjalveg á
opnumyndum í litum.
Franskir ofurhugar hafa staðið
á þaki bifreiðar sinnar, á bóla-
kafi í Jökulsá á Fjöllum. Þýskt
tímarit sagði frá ferðalagi um
miðhálendið, og sýndi m.a.
myndir af stórum torfærutr-
ukki inní Eldgjá. Innan um
vélknúin farartæki hefur getið
að líta kajaka og svifdreka,
svona til að undirstrika spenn-
una. Torfærutröll allra handa
hafa sést uppá jöklum, ofaní
ám, útí hraunum — bara að
það sé utan vega. I Evrópu,
sem bannar akstur utan vega,
er ísland landið þar sem
draumar jeppamanna geta
ræst.
í septemberhefti tímaritsins
EX, sem gefið er út á ensku í
samvinnu flugvallayfirvalda á
Norðurlöndum til að ýta undir
ferðamannastrauminn, eru
nokkrar greinar til kynningar
á íslandi. Ein þeirra fjallar á
hefðbundinn hátt um eldgosið
í Heimaey, en önnur ber fyrir-
sögnina „Með jökla á heilan-
um“, og fjallar um dásemdir
þess að aka utan vega. Þar er
sagt frá ævintýramanninum
Birgi Brynjólfssyni, sem getur
ekið þér hvert á land sem er
með aðstoð jeppa búnum sigl-
ingartækjum. Hann hefur að
sögn ekið fararskjóta sínum
um flesta jökla á íslandi.
Tækninni við jöklaferðir er
lýst þannig að það þurfi
minnst fimm jeppa í halarófu,
svo að alltaf sé hægt að draga
upp þau farartæki er kynnu að
falla í sprungur. Að sjálfsögðu
er í greininni tæknileg lýsing
torfærubifreiðar, auk þess sem
hún er prýdd litmyndum af
jeppum á ferð í torfærum utan
vega.
Hvað er það sem gerir
jeppaferðir um jökla og há-
lendið svo spennandi í augum
Birgis? Jú, að standa með
jeppa uppá stórum jökli og
horfa til sjóndeildarhringsins
opnar augu manna fyrir því
hve smæð þeirra er mikil í
náttúrunni, að sögn Birgis. Þá
segist hann hafa yndi af því að
skipuleggja jeppaferðir á slóðir
sem enginn hefur áður reynt.
Uppá víðáttum íslenska há-
lendisins skorti ekki valkosti
fyrir hugdjarfa jeppamenn að
leita nýrra leiða.
„Ég hef ekki sagt þetta opin-
berlega áður, en markmið mitt
er að aka jeppa uppá Hvanna-
dalshnjúk", segir Birgir, og
heldur áfram: „allir halda því
fram að þetta sé ekki hægt, en
ég segi að það sé ekki full-
reynt.“ Tímaritið EX lýkur
greininni með þeim orðum að
honum eigi vafalaust eftir að
takast þetta.
Þetta er sú landkynning sem
Flugvallaryfirvöld Norður-
landa standa fyrir, í því skyni
að laða að ferðamenn. Þurfa
menn að vera hissa á því að æ
fleiri torfærutröll stefni til ís-
lands? En hvernig var það aft-
ur, er ekki akstur utan vega
bannaður á íslandi líka?
0
72 ÞJÓÐLÍF