Þjóðlíf - 01.01.1990, Blaðsíða 34

Þjóðlíf - 01.01.1990, Blaðsíða 34
FLOKKAKERFIÐ ER RAMMGALLAð OG ÚRELT EINAR HEIMISSON MENNING Helgi Sœmundsson fyrrverandi ritstjóri Alþýðublaðsins og formaður Menntamálaráðs: Öll skynsemi mœlir með því að sameina Alþýðuflokkinn og Alþýðubandalagið og það er óskynsamlegt að segja fólki að það sé ekki hœgt. — Ég er fæddur austur í Flóa á Stokks- eyri, 17. júlí 1920. Ég var næstyngstur systkina minna og varð fljótt heilsulítill í æsku. Þetta heilsuleysi markaði uppvöxt minn því ég gat til dæmis ekki gengið í barnaskóla eins og önnur börn eða sinnt leikjum og störfum eins og þau. Slíkt verður til þess að maður lokast dálítið inni í sérheimi, sem í mínu tilviki voru bók- menntir. Þegar ég var fimmtán ára flutt- um við frá Stokkseyri til Vestmannaeyja og þar gekk ég í gagnfræðaskóla. Ég hafði aldrei gengið í skóla fyrr og þegar ég tók fullnaðarpróf úr barnaskóla var það í fyrsta sinn sem ég kom inn i skólahúsið. — Síðan gekk ég í Samvinnuskólann, lauk þaðan prófi 1940, og var eftir það lausamaður á ýmsum stöðum í Reykjavík. Ég hafði í huga að fara norður á Akureyri og taka inntökupróf í Menntaskólann þar en þetta voru umbrotatímar, byrjun stríðsins, margt á hverfanda hveli og líka hjá mér. Ekkert varð þess vegna af því að ég færi norður. Fljótlega eftir þetta hófust afskipti Helga af blaðamennsku. — Ég ræðst á Alþýðublaðið 1943 af til- viljun til þess að starfa þar sem blaðamað- ur og var þar síðan fram til ársins 1959 þar af ritstjóri síðustu 3 árin. Þá flyst ég yfir til Menningarsjóðs og hef starfað hjá útgáf- unni þar síðan, meðal annars sem ritstjóri Andvara. Helgi Sæmundsson stóð nærri Fram- sóknarflokknum á unglingsárum en gekk til liðs við Félag ungra jafnaðarmanna í stríðslok. — Ég fór að hafa veruleg afskipti af stjórnmálum í lok síðara stríðs í Félagi ungra jafnaðarmanna. Það var 1946 að mig minnir. Félagið hafði þá verið í lægð um nokkurra ára skeið. En jafnhliða afskiptum Helga Sæ- mundssonar af stjórnmálum varð hann ötull talsmaður Alþýðuflokksins á sviði menningarmála. — Á Alþýðublaðsárunum gerðist það að ég fór að skrifa um bækur. Ég hafði alltaf verið hneigður til bóka, allt frá upp- vaxtarárum. En þarna barst ég inn í þessi svokölluðu menningarmál, sem var nú að- allega fólgið í því að ég var lengi í úthlut- unarnefnd listamannalauna og um langt skeið formaður Menntamálaráðs. Hvaða skoðanir hefur Helgi á stefnu stjórnvalda í menningarmálum? — Það er mikilsvert að hægt sé að setja listamenn í þá aðstöðu að þeir geti starfað á besta hluta ævinnar án þess að vera of háðir afkomunni. Það gleymist stundum að til eru verðmæti í þjóðfélaginu, sem ekki koma peningum beinlínis við, og margir sækjast eftir, sem betur fer. Mér finnst aðalatriðið alltaf átt að vera það að menn hefðu góða starfsaðstöðu á þeim hluta ævinnar, sem skilar mestum ár- angri. Ég held að það sé óhjákvæmilegt í okkar þjóðfélagi að líta á það hverjir geta lifað af listum og menningu. Auðvitað er það einn mælikvarði að listaverk nái til fólks og verk þeirra seljist en það er ekki eini mælikvarðinn. Mér finnst annars um- ræða um þessi mál vera of lítil. Ég var í úthlutunarnefnd listamannalauna í 22 ár og mér finnst sem það hafi alls ekki verið rætt nógu mikið hvernig slíkri fyrir- greiðslu skuli hagað. Eiga til dæmis þeir, sem starfa að fullu og öllu við sína list, að fá meiri laun en aðrir? Um það mætti deila þótt mér finnist sjálfum að svo ætti að vera. En nú berst talið á ný að pólítískum afskiptum Helga Sæmundssonar: — Ég hef ekki þeyst eins mikið til í pólítík og sumir halda. Ég hef hálfgerðan ímugust á mönnum, sem breyta stöðugt um lífsviðhorf. Ég hef alltaf talið mig jafn- aðarmann en ekki haft samleið með Al- þýðuflokknum nema að mjög litlu leyti undanfarin ár eða allar götur síðan 1974. Mér finnst ástæða til að rannsaka hvers vegna sá flokkur og vinstrihreyfingin í heild í landinu hefur ekki skilað þeim ár- angri, sem vonir stóðu til í upphafi. Finnst þér árangur vinstri manna minni hér en annars staðar á Norður- löndum? — Já, alveg tvímælalaust, í sköpun þjóðfélagsins. Eru menn ekki í pólítík til að hafa áhrif á það? — Við höfum auðvitað gert hluti, sem eru góðir og gildir en samt held ég að við séum skemmra á veg komnir en á Norður- löndum, þar sem jafnaðarmannaflokkar hafa náð gífurlegum árangri. Velferðar- ríkið hér held ég sé miklu veikara en þar og í öðrum efnum erum við ennþá aftar á merinni. Þar á ég til dæmis við að lýðræði í efnahagsmálum og atvinnurekstri er meira þar en hjá okkur. Við erum hér til 34 ÞJÓÐLÍF
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Þjóðlíf

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðlíf
https://timarit.is/publication/1099

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.